Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Σλοβάκοι για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, στις οποίες το μεγάλο φαβορί είναι μια δικηγόρος που έχει κατέβει με σύνθημά της την πάταξη της διαφθοράς στη Σλοβακία, τη χώρα που πέρυσι έζησε τη δολοφονία του Γιαν Κούτσιακ ενός δημοσιογράφου που ερευνούσε για τις σχέσεις μεταξύ πολιτικών και του οργανωμένου εγκλήματος.
Η 45χρονη δικηγόρος Ζουζάνα Τσαπούτοβα, η οποία έχει εξειδικευτεί σε θέματα περιβάλλοντος και δεν έχει εμπειρία στην πολιτική, μπορεί να γίνει σήμερα η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Σλοβακίας, μιας χώρας μέλους της ευρωζώνης, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες της δίδουν ποσοστό μεγαλύτερο από 60% στην πρόθεση ψήφου έναντι του αντιπάλου της που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση, του 52χρονου Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας Μάρος Σέφκοβιτς.
Στον πρώτο γύρο των προεδρικών, η Τσαπούτοβα η οποία κατέβηκε ως υποψήφια στις εκλογές με το σύνθημα: «Να πολεμήσουμε το Κακό» εξασφάλισε 40,53% των ψήφων έναντι 18,66% που έλαβε ο αντίπαλός της.
«Ο κόσμος είναι έτοιμος για την αλλαγή», δήλωσε στο AFP.
Η νομικός, αντιπρόεδρος τότε του κόμματος Προοδευτική Σλοβακία, το οποίο εγκατέλειψε έκτοτε, βρισκόταν μεταξύ των χιλιάδων διαδηλωτών που είχαν κατέβει πέρυσι στους δρόμους, συγκλονισμένοι από την δολοφονία με πυρά μέσα στο σπίτι του του νεαρού δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ και της μνηστής του.
Ο δημοσιογράφος ετοιμαζόταν να δημοσιεύσει άρθρο για τις φερόμενες σχέσεις ανάμεσα σε Σλοβάκους πολιτικούς και την ιταλική μαφία.
Μετά τη δολοφονία αυτή, που συγκλόνισε την κοινή γνώμη της χώρας, έγιναν μαζικές διαδηλώσεις στη Σλοβακία με τον κόσμο να έχει στραφεί κατά της κυβέρνησης του κόμματος Smer-SD.
Οι μαζικές αυτές κινητοποιήσεις ανάγκασαν σε παραίτηση τον πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος παραμένει ωστόσο αρχηγός του Smer-SD και στενός σύμμαχος του σημερινού πρωθυπουργού.
Μέχρι σήμερα πέντε άνθρωποι έχουν συλληφθεί στην έρευνα για τη δολοφονία του δημοσιογράφου και της μνηστής του, μεταξύ των οποίων βρίσκεται αυτός για τον οποίο υπάρχουν υποψίες ότι έδωσε την εντολή -ένας πολυεκατομμυριούχος που είχε σχέσεις με το Smer-SD.
Την Πέμπτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Σλοβακία να συνεχίσει την έρευνα και για «όλες τις πιθανές πολιτικές διασυνδέσεις» της δολοφονίας αυτής.
Οι Ευρωβουλευτές εξέφρασαν επίσης ανησυχία για «τα τεκμήρια διαφθοράς, σύγκρουσης συμφερόντων, ατιμωρησίας και φαινομένου 'περιστρεφόμενων πορτών' (revolving doors) στους κύκλους της εξουσίας της Σλοβακίας».
Η φιλελεύθερη υποψήφια έλαβε μάλιστα τη Δευτέρα την υποστήριξη του αδελφού του δολοφονημένου δημοσιογράφου, του Γιόζεφ Κούτσιακ. «Σίγουρα θα ψήφιζα την κα Τσαπούτοβα. Δεν θα ψήφιζα ένα άτομο που υποστηρίζουν οι ολιγάρχες και οι άνθρωποί τους που μου στέρησαν τον αδελφό μου και τη νύφη μου», έγραψε στην σελίδα του στο Facebook.
Την ίδια ώρα αναλυτές συγκρίνουν την Τσαπούτοβα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ήταν επίσης αουτσάιντερ και ανέβηκε στην εξουσία το 2017 με ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα.
«Μια παρόμοια ιστορία εκτυλίχθηκε στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, όπου ο εκπρόσωπος μιας νέας πολιτικής τάσης και ενός νέου πολιτικού κινήματος θριάμβευσε», δήλωσε στο AFP η αναλύτρια Ανέτα Βιλάτζι.
Στις προεκλογικές δεσμεύσεις της φιλελεύθερης υποψήφιας, που είναι διαζευγμένη και μητέρα δύο παιδιών, περιλαμβάνεται η προστασία του περιβάλλοντος, η υποστήριξη των ηλικιωμένων και η απονομή δικαιοσύνης σε όλους.
«Έχω την πρόθεση να εισαγάγω ενεργά συστημικές αλλαγές που θα απαλλάξουν τους εισαγγελείς και την αστυνομία από οποιαδήποτε πολιτική επιρροή», δήλωσε στο AFP η Τσαπούτοβα.
Ο Σέφκοβιτς από την πλευρά του υποσχέθηκε μεγαλύτερα κοινωνικά επιδόματα για τους ηλικιωμένους και τις νέες οικογένειες, ενίσχυση της βιομηχανικής πολιτικής και μια αναζωογόνηση του αγροτικού τομέα της χώρας.
Και οι δύο υποψήφιοι στον β' γύρο των προεδρικών εκλογών της Σλοβακίας είναι δημοκράτες και ανοιχτά φιλοευρωπαίοι, γεγονός για το οποίο εξέφρασε την ικανοποίησή του ο απερχόμενος πρόεδρος Αντρέι Κίσκα.
«Πιστέψτε με πολλές χώρες μας ζηλεύουν», δήλωσε την Τετάρτη ο Κίσκα, ο οποίος υποστήριξε ανοιχτά την Τσαπούτοβα, ενώ ο πρωθυπουργός Πέτερ Πελεγκρίνι εξέφρασε την υποστήριξή του στον Σέφκοβιτς, καλώντας τους Σλοβάκους να εκλέξουν «έναν έμπειρο πρόεδρο».
Ο πρόεδρος της Σλοβακίας δεν κυβερνάει, αλλά επικυρώνει διεθνείς συνθήκες και διορίζει τους δικαστικούς των ανώτατων βαθμίδων. Είναι επίσης ο διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της χώρας και διαθέτει δικαίωμα άσκησης βέτο.
Τα εκλογικά τμήματα θα ανοίξουν σήμερα στις 08:00 ώρα Ελλάδος και θα κλείσουν στις 23:00 ώρα Ελλάδος.
Ο νέος πρόεδρος της χώρας θα ορκιστεί στις 15 Ιουνίου.
Φωτογραφίες: AP