Το χουνέρι που έκαναν οι Βρυξέλλες στους Κύπριους, «παγώνοντας» για πέντε μήνες το δικό τους σχέδιο για την πρώτη κατοικία, φαίνεται ότι δεν πέρασε απαρατήρητο στην Αθήνα, με τις τελευταίες πληροφορίες να αναφέρουν ότι η κυβέρνηση χαμηλώνει τα όρια υπαγωγής στο πλαίσιο προστασίας, απέχοντας, ωστόσο, πολύ από τις θέσεις των Ευρωπαίων.
Στις 3 Ιουλίου του 2018 κι έχοντας συμπληρωθεί 2 χρόνια από την έξοδο της Κύπρου από το δικό της Μνημόνιο, η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας προώθησε στο Κοινοβούλιο της Νήσου το περιβόητο σχέδιο «Εστία», για την προστασία της κύριας κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών. Η κίνηση αυτή έγινε μονομερώς, παρά τις ενστάσεις κι επιφυλάξεις των Ευρωπαίων. Ακολούθησε μια μίνι- κρίση με τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς και αλλεπάλληλες πυροσβεστικές συναντήσεις. Το νομοσχέδιο «πάγωσε» στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, η οποία δεν φάνηκε να βιάζεται ιδιαιτέρως να κρίνει εάν το σχήμα των επιδοτήσεων συνιστά κρατική ενίσχυση προς τις κυπριακές τράπεζες. Το σχέδιο «ξεπάγωσε» μόλις στις 3 Δεκεμβρίου, δηλαδή 5 ολόκληρους μήνες μετά από την κατάθεση του στην Κυπριακή Βουλή. Σημειωτέον, ότι ο δείκτης των «κόκκινων» δανείων στην Κύπρο διαμορφώνεται περίπου στο 20%, ενώ στην Ελλάδα στο 43%.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει «πατήσει» στο σχέδιο «Εστία», προκειμένου να αντικαταστήσει το πλαίσιο του νόμου Κατσέλη κι ακολουθεί- επί του παρόντος- και τη γραμμή της κυπριακής κυβέρνησης, προαναγγέλλοντας την κατάθεση των επίμαχων διατάξεων, χωρίς να έχει καταλήξει σε συμφωνία με τους Θεσμούς. Η πρώτη αντίδραση των Ευρωπαίων ήταν «θα δούμε τι θα φέρουν οι Ελληνικές Αρχές», χωρίς να σηκώσουν τους τόνους, ωστόσο το μήνυμα που εστάλη στην Αθήνα ήταν σαφές και προειδοποιητικό: πέρα από τη γνωμοδότηση της ΕΚΤ, το σχέδιο πρέπει να εγκριθεί από την DG Comp (Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού). Και το μήνυμα ελήφθη.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι κατ’ αρχάς στο πεδίο των επιχειρηματικών δανείων, που φαίνεται να είναι «κόκκινο» πανί για τους Ευρωπαίους, η κυβέρνηση χαμηλώνει τα όρια της αντικειμενικής αξίας της κύριας κατοικίας, που έχει προσημειωθεί για το δάνειο. Έτσι ενώ για τα στεγαστικά δάνεια, το σχέδιο προβλέπει αντικειμενική αξία έως 250.000 ευρώ, για τα επιχειρηματικά ο πήχης πέφτει στις 180.000 ευρώ. Παρά ταύτα, μένει η διαφωνία με τους Ευρωπαίους για το υπόλοιπο του δανείου, καθώς ενώ η κυβέρνηση επιθυμεί να διατηρηθεί στις 130.000 ευρώ, όπως για τα στεγαστικά, οι Θεσμοί πιέζουν για τις 50.000 ευρώ.
Πιο χαμηλά βάζει τα όρια η κυβέρνηση και στα περιουσιακά κριτήρια υπαγωγής. Έτσι το όριο των καταθέσεων πέφτει στις 20.000 ευρώ, ενώ η αξία των υπολοίπων ακινήτων δεν θα φτάνει στις 100.000 ευρώ. Αν και πρόκειται για σημαντική υποχώρηση σε σχέση με το αρχικό σχέδιο, που προέβλεπε 65.000 ευρώ και 260.000 ευρώ αντιστοίχως, οι Ευρωπαίοι πιέζουν για πολύ χαμηλότερα όρια λοιπών ακινήτων.
Τραπεζικές πηγές παραδέχονται ότι παρά τα χαμηλότερα όρια που θέτει η κυβέρνηση, η περίμετρος προστασίας δεν περιορίζεται σημαντικά, όπως θέλουν οι Ευρωπαίοι, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για περίπου 150.000 δάνεια αντί των 180.000 που κάλυπτε το αρχικό σχέδιο. Οι ίδιες πηγές αναρωτιούνται, ωστόσο, γιατί επιμένουν σε τέτοιο βαθμό οι Θεσμοί, από τη στιγμή που τα «νούμερα» βγαίνουν για τις τράπεζες, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί ότι ασκούνται και πολιτικές πιέσεις στην Αθήνα, εκτίμηση που, αν ευσταθεί, σημαίνει ότι ο μήνας του μέλιτος των Ευρωπαίων με την κυβέρνηση, βρίσκεται στο τέλος του…