Η Τερέζα Μέι δέχθηκε ένα ακόμη ισχυρό πλήγμα στο ζήτημα του Brexit. Αυτή τη φορά όμως όχι με το αποτέλεσμα μιας ψηφοφορίας, αλλά με το ακριβώς αντίθετο. Επειδή ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων απέκλεισε το ενδεχόμενο να τεθεί προς ψήφιση για τρίτη φορά η συμφωνία.
Η κίνηση του Τζον Μπέρκοου αιφνιδίασε την κυβέρνηση της Τερέζα Μέι. Ο πρόεδρος της Βουλής δήλωσε τη Δευτέρα ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να θέσει ξανά προς ψήφιση τη συμφωνία του Brexit- για τρίτη φορά, μετά τις δύο συντριπτικές ήττες για την πρωθυπουργό- χωρίς να έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές. Το πρόβλημα όμως για την Μέι είναι πως η ΕΕ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να γίνουν άλλες διαπραγματεύσεις και στο μεταξύ η κλεψύδρα αδειάζει, αφού το Brexit είναι προγραμματισμένο για τις 29 Μαρτίου.
Υπενθυμίζεται ότι η Βουλή απέρριψε τη συμφωνία για το Βrexit αρχικά στις 15 Ιανουαρίου, με διαφορά 230 ψήφων, ενώ την ίδια τύχη είχε και η αναθεωρημένη εκδοχή της, που καταψηφίστηκε στις 12 Μαρτίου με διαφορά 149 ψήφων.
Η Μέι ήθελε να γίνει νέα ψηφοφορία επί της συμφωνίας την Τρίτη, προτού ταξιδέψει στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, σε μια απέλπιδα τρίτη προσπάθεια να εξασφαλίσει την έγκριση του κοινοβουλίου. Το «μπλόκο» του Μπέρκοου όμως της χαλά τα σχέδια και πλέον θα πάει στις Βρυξέλλες για να ζητήσει από τους Ευρωπαίους ηγέτες παράταση του άρθρου 50.
Η απόφαση του Μπέρκοου ήταν ο απόλυτος αιφνιδιασμός για την Μέι. «Δεν μας είχε προειδοποιήσει για το περιεχόμενο της δήλωσής του, ούτε για το γεγονός ότι θα έκανε δήλωση», ήταν η πρώτη αντίδραση του εκπροσώπου της πρωθυπουργού, Τζέιμς Σλακ. Αλλά και αργότερα, η Ντάουνινγκ Στριτ παρέμενε «μουδιασμένη». «Λαμβάνουμε υπόψη τη δήλωση του προέδρου της Βουλής. Είναι κάτι που αποτελεί την αρμόζουσα σκέψη», ήταν το δεύτερο σχόλιο από το γραφείο της Μέι, ενώ υπουργοί προειδοποιούσαν για επερχόμενη «συνταγματική κρίση».
Τα σενάρια για τη συνέχεια
Επειτα από αυτή την εξέλιξη, αρκετοί υψηλόβαθμοι διπλωμάτες της ΕΕ ανέφεραν ότι στη Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει στις 21-22 Μαρτίου οι ηγέτες πιθανόν θα επιλέξουν να μην πάρουν τελικές αποφάσεις.
Με δεδομένο ότι δεν έχει επικυρωθεί από τη βρετανική βουλή η συμφωνία του Brexit, η επόμενη λύση είναι η παράταση, με βάση το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα. Ομως, η όποια παράταση μετά τα μεσάνυχτα της 29ης Μαρτίου θα πρέπει να εγκριθεί ομόφωνα από τους ηγέτες των 27 μελών της ΕΕ.
«Η Σύνοδος μπορεί να μην λάβει τελική απόφαση, αλλά απλά να συζητήσει τις πολιτικές παραμέτρους και τους όρους. Η Μέι θα μπορούσε να κερδίσει μερικές ακόμη ημέρες. Θα αποφασίσουμε την επόμενη εβδομάδα, με έγγραφη διαδικασία», δήλωσε στο Reuters αξιωματούχος της ΕΕ. Νωρίτερα, πηγές από τις Βρυξέλλες ανέφεραν ότι η Μέι μπορεί να ζητήσει ακόμη και μετά τη Σύνοδο την καθυστέρηση του Brexit.
Η Μέι είχε δηλώσει ότι θα ζητούσε μόνο μια μικρή αναβολή, σε περίπτωση που η συμφωνία της δεν εγκριθεί έως τις 29 Μαρτίου, ενώ είχε προειδοποιήσει πως αν αυτό δεν συμβεί, τότε η Βρετανία θα ήταν αντιμέτωπη με μακρά παράταση του Brexit. Το Reuters εκτιμά πως είναι απίθανο η ΕΕ να αρνηθεί την παράταση, προκειμένου να μην κατηγορηθεί για τις οικονομικές συνέπειες σε περίπτωση «διαζυγίου» χωρίς συμφωνία. Ομως, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν συζητήσει αν προτιμούν μια μικρή παράταση- έως τα τέλη Ιουνίου- ή μια μεγαλύτερη, μέχρι τα τέλη της χρονιάς ή ακόμη και του 2020.