Αλλαγές στη διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών, φέρνουν τέσσερις τροπολογίες που κατατέθηκαν το βράδυ της Δευτέρας στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο εισάγεται την Τρίτη, στην Ολομέλεια της Βουλής για ψήφιση.
Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνεται και η «φωτογραφική» τροπολογία που καταργεί το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του βουλευτή με την υποψηφιότητα ευρωβουλευτή.
Η ρύθμιση που έφερε προς ψήφιση ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ολομέλεια, θα αίρει το κώλυμα που υπάρχει σήμερα στον εκλογικό νόμο για τους υποψηφίους ευρωβουλευτές, που για να ανακηρυχθούν, θα πρέπει να έχουν προηγουμένως να έχουν παραιτηθεί από βουλευτές.
Η ρύθμιση, σύμφωνα με πληροφορίες, αφορά κυρίως την Ελενα Κουντουρά, σημερινή βουλευτή και υπουργό Τουρισμού, αλλά και τον βουλευτή Ηρακλείου, πρώην Ποτάμι, σήμερα ανεξάρτητο συνεργαζόμενο με τον ΣΥΡΙΖΑ, Σπύρο Δανέλλη.
Το πρόβλημα με τους δυο υποψηφίους- και πιθανώς και άλλους που θα προκύψουν στην συνέχεια- ήταν οτι σε περίπτωση που παραιτούνταν για να είναι υποψήφιοι στις ευρωεκλογές, η κυβέρνηση θα έχανε την πλειοψηφία των 151 εδρών. Αφού η μεν κ. Κουντουρά προέρχεται από τους ΑΝΕΛ και σε περίπτωση παραίτησης την έδρα θα κατελάμβανε ο πρώτος επιλαχών από το ψηφοδέλτιο των Ανεξάρτητων Ελλήνων, ενώ το ίδιο θα συνέβαινε με τον Σπύρο Δανέλλη, αφού την έδρα του θα κατελάμβανε ο πρώτος επιλαχών από το ψηφοδέλτιο του Ποταμιού. Ετσι όμως η κυβέρνηση θα έχανε την δεδηλωμένη γιατί στη περίπτωση της Ελενας Κουντουρά ο πρώτος επιλαχών είναι ο Ντίμης Αργυρόπουλος, ένα στέλεχος των ΑΝΕΛ που παραμένει πιστός στον Πάνο Καμμένο ενώ στη περίπτωση του Σπύρου Δανέλλη, την θέση του καταλαμβάνει η Ελένη Μπρεδάκη- Μαρινέλλη, πιστή στο Ποτάμι.
Με τις τροπολογίες, διατηρείται, το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του βουλευτή με εκείνη του ευρωβουλευτή.
Επίσης, με τροπολογία διασφαλίζεται η συμμετοχή στις ευρωεκλογές των Ελλήνων που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, ανεξαρτήτως των διαδικασιών του brexit.
Με την πρώτη τροπολογία κάθε εκλογικό τμήμα θα έχει δύο κάλπες (αντί για τέσσερις) και ο εκλογέας θα ψηφίζει σε δύο διαδοχικά τμήματα.
«Με τον τρόπο αυτό, θωρακίζεται η εκλογική διαδικασία και παρέχονται εγγυήσεις για την απρόσκοπτη και ομαλή διεξαγωγή των εκλογών, χωρίς επιπλέον, την υπέρμετρη επιβάρυνση όλων των παραγόντων της εκλογικής διαδικασίας (δικαστικών αντιπροσώπων, εφορευτικής επιτροπής κτλ)», σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εσωτερικών.
Αυτό κρίθηκε σκόπιμο, καθώς για πρώτη φορά θα υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές κάλπες, όλες με σταυροδοσία, (ευρωεκλογές, δημοτικές, περιφερειακές, κοινοτικές). Η σχετική τροποποίηση δίνει την ευχέρεια στον υπουργό Εσωτερικών, για λόγους διευκόλυνσης των εκλογέων και για να μην παρατηρηθούν φαινόμενα καθυστερήσεων λόγω των ταυτόχρονων πολλαπλών διαδικασιών, να καθορίσει τη διεξαγωγή των επιμέρους εκλογών σε χωριστά εκλογικά τμήματα, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, οι οποίες προσθέτουν ότι «με τον τρόπο αυτό, θωρακίζεται η εκλογική διαδικασία και παρέχονται εγγυήσεις για την απρόσκοπτη και ομαλή διεξαγωγή των εκλογών, χωρίς επιπλέον, την υπέρμετρη επιβάρυνση όλων των παραγόντων της εκλογικής διαδικασίας (δικαστικών αντιπροσώπων, εφορευτικής επιτροπής κτλ)».
Να σημειωθεί ότι οι ρυθμίσεις αυτές αποτέλεσαν αντικείμενο επεξεργασίας των σχετικών, περί τις εκλογές, υπηρεσιών του υπουργείου Εσωτερικών και διατυπώθηκαν αφού ελήφθησαν υπόψη όλα τα στοιχεία και οι τεχνικές παράμετροι που σχετίζονται με την εκλογική διαδικασία και ύστερα από συνεργασία με άλλα υπουργεία, όπως το Δικαιοσύνης, το Παιδείας (για παροχή στοιχείων σχετικά πχ με τις σχολικές αίθουσες) καθώς και την εταιρεία υποστήριξης του πληροφοριακού συστήματος των εκλογών Singular logic.
Με τη δεύτερη τροπολογία, δίνεται η δυνατότητα διορισμού υπαλλήλων που κατέχουν πτυχίο νομικής στις θέσεις των δικαστικών αντιπροσώπων, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ανεπάρκεια δικηγόρων, συμβολαιογράφων, δικαστών, κτλ.
Η πρόβλεψη περί δυνητικής αξιοποίησης και δημοσίων υπαλλήλων ως δικαστικών αντιπροσώπων αυτή υπάρχει ήδη στο Προεδρικό Διάταγμα των εκλογών ως εναλλακτική, και το μόνο το οποίο αλλάζει είναι ότι, μεταξύ των δημοσίων υπαλλήλων, δίνεται προτεραιότητα στους υπαλλήλους εκείνους που κατέχουν πτυχίο νομικής σε σχέση με πτυχιούχους άλλων σχολών. Οι τελευταίοι θα διοριστούν μόνο αν δεν επαρκούν ούτε οι υπάλληλοι με πτυχίο νομικής.
«Συνεπώς δεν αλλάζει ούτε η κατηγορία των υπαλλήλων, ούτε ο βαθμός, ούτε γίνεται οποιαδήποτε αλλαγή στην εφορευτική επιτροπή αφού αυτό αφορά μόνο δικαστικούς αντιπροσώπους, όπως ακριβώς ισχύει και τώρα», διευκρινίζουν οι πηγές του ΥΠΕΣ.
Οι βουλευτές θα μπορούν πλέον να ανακηρύσσονται υποψήφιοι ευρωβουλευτές
Με την τρίτη τροπολογία οι βουλευτές θα μπορούν πλέον να ανακηρύσσονται υποψήφιοι και να εκλέγονται μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, χωρίς προηγουμένως να παραιτηθούν του βουλευτικού τους αξιώματος. Διατηρείται, πάντως, το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του βουλευτή με εκείνη του ευρωβουλευτή: Ο βουλευτής, από τη στιγμή που θα εκλεγεί στις ευρωεκλογές δεν μπορεί να αναλάβει ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αν δεν παραιτηθεί προηγουμένως από τη βουλευτική του έδρα.
Όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, «με το άρθρο 56 του Συντάγματος προβλέπεται ως προϋπόθεση για την ανακήρυξη συγκεκριμένων κατηγοριών δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων ως υποψηφίων βουλευτών, η προηγούμενη παραίτησή τους από το δημόσιο λειτούργημα ή τη δημόσια θέση τους, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι η επιλογή τους ως υποψηφίων δεν επηρεάζει ή δεν δημιουργεί υπόνοιες επηρεασμού του λειτουργήματός τους. Το ίδιο κώλυμα υπάρχει και όσους θέτουν υποψηφιότητα ως μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η ιδιότητα του βουλευτή, ωστόσο, διαφοροποιείται ουσιωδώς από εκείνη του δημοσίου λειτουργού ή του υπαλλήλου, καθώς η άσκηση των σχετικών καθηκόντων του δεν προϋποθέτει -προφανώς- πολιτική ουδετερότητα, αλλά, απεναντίας συνιστά καθ' εαυτήν πολιτική πράξη. Ο βουλευτής έχει εκ των πραγμάτων πολιτικό και ιδεολογικό στίγμα και δεν έχει υποχρέωση ουδετερότητας. Άρα, η παραίτηση του βουλευτή από το αξίωμα στο οποίο εξελέγη με τη λαϊκή ψήφο, διαφοροποιείται αντίστοιχα από την παραίτηση του δημόσιου λειτουργού ή υπαλλήλου από τη θέση ή το λειτούργημά του.
Για τους ίδιους λόγους άλλωστε έχει καταργηθεί το αντίστοιχο κώλυμα, ως προς τους βουλευτές, για τις αυτοδιοικητικές (δημοτικές και περιφερειακές) εκλογές.
Άλλωστε και στις περισσότερες χώρες της ΕΕ δεν θεσπίζεται αντίστοιχο κώλυμα μεταξύ βουλευτή και υποψήφιου ευρωβουλευτή», σημειώνουν οι κύκλοι του υπουργείου Εσωτερικών.
Συμμετοχή των Ελλήνων του Ηνωμένου Βασιλείου στις ευρωεκλογές
Τέλος, η τέταρτη τροπολογία, η οποία θα κατατεθεί στο ίδιο πολυνομοσχέδιο από το υπουργείο Εξωτερικών, σχετίζεται με τη διασφάλιση της συμμετοχής των Ελλήνων που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο να συμμετάσχουν στις ευρωεκλογές από τον τόπο διαμονής τους, ανεξαρτήτως των διαδικασιών του brexit.
Σημειώνεται ότι η πλατφόρμα του ΥΠΕΣ για τη δήλωση-εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους των εκλογέων που βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει ήδη ανοίξει από την προηγούμενη εβδομάδα και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εγγραφούν. Επίσης, με τις σημερινές ρυθμίσεις, ειδικά για τους εκεί εκλογείς δίνεται παράταση προθεσμίας δήλωσης μέχρι τις 10 Απριλίου. «Ως εκ τούτου, κανένα ζήτημα περί παρεμπόδισης των συγκεκριμένων εκλογέων δεν τίθεται, αφού έχουν ήδη δυνατότητα εγγραφής, αντιθέτως διευκολύνονται με την παράταση της προθεσμίας. Σημειώνεται ότι το 2014 οι εκλογείς που εγγράφτηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν μόλις 600, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΣ», διαβεβαιώνουν στο υπουργείο Εσωτερικών.