Εστω και μετά από 2.469 χρόνια, ο Ελληνας ιστορικός Ηρόδοτος δικαιώνεται καθώς ένα ναυάγιο στα νερά γύρω από το βυθισμένο λιμάνι του Θώνης – Ηρακλείου αποκάλυψε πόσο ακριβής ήταν στις περιγραφές του.
Ο Ηρόδοτος τον 5ο αιώνα π.Χ και συγκεκριμένα το 450 π.Χ, είχε ταξιδέψει στην Αίγυπτο και στα γραπτά του έκανε λόγο για ασυνήθιστα ποταμόπλοια στο Νείλο, τα «baris». Μάλιστα, αφιερώνει 23 γραμμές της ιστορίας του, στην περίπλοκη περιγραφή της κατασκευής ενός «baris», έχοντας παρακολουθήσει την κατασκευή ενός τέτοιου πλοίου.
Οπως παρατήρησε, οι οικοδόμοι «έκοψαν τις σανίδες σε δύο ράβδους (περίπου 100 εκατοστά) και τα τακτοποίησαν σαν τούβλα». Για να προσθέσει την εξαιρετικά λεπτομερή περιγραφή του ο Ηρόδοτος: «Στις ισχυρές και μακρές επιφάνειες (ξύλινα κομμάτια) εισάγουν δύο λαξευμένες σανίδες. Όταν έχουν κατασκευάσει το πλοίο τους, τεντώνουν τις δοκούς πάνω τους (…) Βουλώνουν τις ρωγμές από μέσα, με πάπυρο. Υπάρχει ένα πηδάλιο, που διέρχεται από μια τρύπα στην τρόπιδα. Ο ιστός είναι από ακακία και τα πανιά από πάπυρο… ».
Για αιώνες, οι μελετητές υποστήριξαν καθώς δεν υπήρχαν αρχαιολογικά στοιχεία ότι τέτοια πλοία υπήρξαν ποτέ.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Guardian αποκαλύπτεται πως τα πλοία αυτά υπήρχαν πράγματι. Ένα «καταπληκτικά συντηρημένο» ναυάγιο στα νερά γύρω από το βυθισμένο λιμάνι του Θώνης – Ηρακλείου αποκάλυψε πόσο ακριβής ήταν στις περιγραφές του ο Ηρόδοτος.
«Μόνο όταν ανακαλύψαμε το ναυάγιο αυτό, συνειδητοποιήσαμε ότι ο Ηρόδοτος είχε δίκιο», δήλωσε ο Δρ. Ντάμιαν Ρόμπινσον, διευθυντής του κέντρου ναυτικής αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ο οποίος δημοσιεύει τα ευρήματα της ανασκαφής. «Αυτό που περιγράφει ο Ηρόδοτος ήταν αυτό που είδαμε», είπε.
Ο Ρόμπινσον είπε ότι οι προηγούμενοι μελετητές «είχαν κάνει κάποια λάθη» προσπαθώντας να ερμηνεύσουν το κείμενο χωρίς αρχαιολογικά στοιχεία. Η ανασκαφή του λεγόμενου «Πλοίου 17» έχει αποκαλύψει ένα τεράστιο κύτος σε σχήμα ημισελήνου και έναν άτυπο τύπο κατασκευής που περιλαμβάνει χοντρές σανίδες συναρμολογημένες με με ξύλινα «δόντια» – όπως παρατηρεί ο Ηρόδοτος, ο οποίος περιγράφει ένα ελαφρώς μικρότερο σκάφος. Το baris αρχικά είχε μήκος έως 28 μέτρα και είναι ένα από τα πρώτα αρχαία αιγυπτιακά εμπορικά σκάφη που έχουν βρεθεί ποτέ.
Περίπου το 70% του σκάφους έχει επιβιώσει, καλά διατηρημένο στο Νείλο.
Ο Alexander Belov, του οποίου το βιβλίο για το ναυάγιο, «Ship 17: a Baris from Thonis-Heracleion», δημοσιεύεται αυτό το μήνα, δείχνει ότι η ναυτική αρχιτεκτονική του ναυαγίου είναι τόσο κοντά στην περιγραφή που έδωσε ο Ηρόδοτος, που θα μπορούσε να έχει γίνει στο ίδιο το ναυπηγείο που επισκέφτηκε. Η ανάλυση από λέξη σε λέξη του κειμένου του καταδεικνύει ότι σχεδόν κάθε λεπτομέρεια αντιστοιχεί «ακριβώς στα αποδεικτικά στοιχεία».