Εως και δέκα χρόνια πριν την εκδήλωση της νόσου θα μπορεί να εντοπίζει τις γυναίκες που κινδυνέουν περισσότερο από τον καρκίνο του μαστού, το νέο αιματολογικό τεστ που έχουν στα «σκαριά» ομάδα ευρωπαίων επιστημόνων, στην οποία συμμετέχει, μάλιστα και ο γνωστός Ελληνας επιδημιολόγος Δημήτρης Τριχόπουλος.
Το νέο τεστ βασίζεται στη διαπίστωση των επιστημόνων ότι υπάρχει στενή συσχέτιση ανάμεσα στη νόσο και σε μία μοριακή μεταβολή σε ένα γονίδιο που βρίσκεται στα λευκοκύτταρα του αίματος. Η μεταβολή αυτή είναι δυνατό να ανιχνευθεί στον οργανισμό ακόμα και μία δεκαετία προτού διαγνωστούν τα συμπτώματα της νόσου.
Το τεστ που έχουν στα σκαριά οι επιστήμονες, εστιάζει στον τρόπο που το συγκεκριμένο γονίδιο (με την ονομασία ΑΤΜ) αλλάζει υπό την επίδραση παραγόντων όπως το αλκοόλ, η ακτινοβολία, το κάπνισμα, η μόλυνση και οι ορμονικές μεταβολές - μία διαδικασία γνωστή στη βιολογία ως «επιγενετική».
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι περίπου μία στις πέντε γυναίκες έχουν ένα τέτοιο επιγενετικό «διακόπτη» που διπλασιάζει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
Οι Βρετανοί επιστήμονες, ανέλυσαν δείγματα αίματος από 1.380 γυναίκες διαφόρων ηλικιών, από τις οποίες οι 640 τελικά ανέπτυξαν καρκίνο του μαστού. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το εν λόγω γονίδιο στα λευκοκύτταρα, το οποίο, υπό την επίδραση του περιβάλλοντος, υφίσταται βιοχημικές τροποποιήσεις και αυτή η εξέλιξη αποτελεί πιθανό «προμήνυμα» του καρκίνου. Οι γυναίκες με τα υψηλότερα επίπεδα μεθυλίωσης του γονιδίου ΑΤΜ έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού σε σχέση με αυτές που έχουν τα χαμηλότερα επίπεδα μεθυλίωσης του συγκεκριμένου γονιδίου.
Η πρόβλεψη του καρκίνου από τα αιματολογικά τεστ έγινε κατά μέσο όρο τρία χρόνια πριν τη διάγνωσή της νόσου. Σε ορισμένες περιπτώσεις η μεθυλίωση του γονιδίου συνέβη -και εντοπίστηκε από το τεστ- μέχρι και 11 χρόνια πριν διαγνωστεί για πρώτη φορά ο όγκος στο στήθος. Τα αποτελέσματα ήσαν ιδιαίτερα σαφή για τις γυναίκες κάτω των 60 ετών.
Οι ερευνητές, αν και δεν γνωρίζουν ακόμα για ποιο λόγο οι χημικές αλλαγές στο γονίδιο ΑΤΜ συνδέονται με τον καρκίνο του μαστού, ευελπιστούν ότι έχουν πλέον εντοπίσει ένα αξιόπιστο νέο βιοδείκτη που θα τους επιτρέψει να αναπτύξουν το αντίστοιχο γενετικό-αιματολογικό τεστ.
Το μελλοντικό αυτό τεστ θα συνδυάζεται με πληροφορίες από το οικογενειακό ιστορικό, καθώς και με τον εντοπισμό άλλων γονιδίων που είναι ήδη γνωστό ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Οι γυναίκες που θα κατατάσσονται πλέον στην ομάδα υψηλού κινδύνου, θα παρακολουθούνται στενά από τους γιατρούς ή θα προχωρούν σε προληπτικά μέτρα, όπως η χειρουργική επέμβαση.