Γυναικοκρατούμενες είναι οι διοικήσεις των περισσότερων δημόσιων νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης.
Ενώ στο σύνολο των νοσοκομείων της Ελλάδας το ποσοστό των γυναικών που είναι διοικήτριες (χωρίς να περιλαμβάνονται σε αυτές οι υποδιοικήτριες) είναι περίπου 22,5%, στη Θεσσαλονίκη ανέρχεται στο 57,1% καθώς τα τέσσερα από τα επτά νοσοκομεία της πόλης διοικούνται από γυναίκες. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας οι τέσσερις γυναίκες που έχουν αναλάβει τις διοικήσεις της Θεσσαλονίκης μιλούν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ δίνοντας η κάθε μια το δικό της μήνυμα.
«Δεν υπάρχει αδύναμο φύλο, υπάρχουν αδύναμα μυαλά», λέει η διοικήτρια του αντικαρκινικού νοσοκομείου Θεαγένειο, Μαρία Βλάχου, τονίζοντας παράλληλα ότι η υποχρέωση που έχει κάθε γυναίκα απέναντι στον εαυτό της είναι να φροντίζει την υγεία της και να μην παραμελεί τις προληπτικές εξετάσεις.
«Οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα και την ικανότητα να φτάσουν όσο ψηλά μπορούνε αρκεί να το θέλουν» επισημαίνει η διοικήτρια του νοσοκομείου "Άγιος Παύλος", Αναστασία Πατερνά.
«Η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας αποκτά για μένα ενδιαφέρον όταν συνδέεται με τον σεβασμό, την τιμή και την αγάπη στο πρόσωπο της κάθε γυναίκας που συναντά κανείς στη ζωή του», λέει η διοικήτρια του "Γ. Γεννηματάς- Άγιος Δημήτριος" Μελπομένη Τσούγκα. «Οι γυναίκες μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα γιατί είναι ταυτόχρονα κόρες, σύζυγοι, μητέρες, νοικοκυρές και εργαζόμενες. Κι επειδή μπορούν να τα κάνουν όλα αυτά ταυτόχρονα καταφέρνουν και είναι ίσως πιο οργανωτικές από τους άντρες», αναφέρει η διοικήτρια του Ιπποκρατείου, Βασιλική Παπαχριστοδούλου.
Δεν υπάρχει αδύναμο φύλο, υπάρχουν αδύναμα μυαλά
«Δεν υπάρχει αδύναμο φύλο υπάρχουν αδύναμα μυαλά», δηλώνει η διοικήτρια του Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Θεαγένειο, Μαρία Βλάχου, επικαλούμενη τις θέσεις που είχε εκφράσει το 1890 η σουφραζέτα Έμελιν Πάνκχερστ.
«Δεν θα έλεγα ότι είναι εύκολο πράγμα η διοίκηση ενός Νοσοκομείου», τονίζει η κ. Βλάχου η οποία έχει σπουδάσει πολιτικός μηχανικός , έχει μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας και έχει υπηρετήσει 31χρόνια στο χώρο της υγείας ως προϊσταμένη στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών στο νοσοκομείου “Άγιος Παύλος”, ως διευθύντρια για τα προγράμματα ΕΣΠΑ όλων των νοσοκομείων της 3ης και 4ης ΥΠΕ και ως επιθεωρήτρια στο Σώμα Επιθεωρητών των Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας.
«Ο χώρος στο Θεαγένειο είναι δύσκολος γιατί εδώ νιώθουμε πάρα πολύ έντονα την ανάγκη του ασθενή για άμεση εξυπηρέτηση. Είναι αυτό ένα άγχος με το οποίο μας επιφορτίζει η μεγάλη ένταση της εργασίας και συχνά έχουμε συγκρουσιακές σχέσεις. Γιατί ο καρκινοπαθής δεν έχει περιθώρια να περιμένει είτε για την χειρουργική επέμβαση είτε για τις θεραπείες, κι εμείς πρέπει να κινούμαστε με γρήγορους ρυθμούς. Όλα τα νοσοκομεία έχουν πεπερασμένες δυνατότητες χώρων, χρημάτων και προσωπικού. Εμείς ξεπερνάμε όλα τα όρια και κάθε χρόνο αυξάνουμε κατά πολύ όλους τους δείκτες, τον δείκτη των επεμβάσεων των επισκέψεων στα εξωτερικά ιατρεία των νοσηλευομένων ασθενών.
Τώρα έχουμε και το PET/CT. Epşıshw έχουμε και πάρα πολύ μεγάλη γκάμα εξετάσεων και θεραπειών που προσφέρουμε. Nομίζω ότι έχουμε ένα αποτέλεσμα γιατί και ο κόσμος το αναγνωρίζει και οι ίδιοι και οι εργαζόμενοι και εγώ αισθανόμαστε ότι πέρα από τη δουλειά μας, επιτελούμε και ένα κοινωνικό έργο», σημειώνει η κ. Βλάχου.
Παράλληλα αναφέρει ότι οι πολλές ώρες δουλειάς χωρίς ωράριο και η ένταση επηρεάζουν την οικογενειακή ζωή. «Ευτυχώς έχω δύο ενήλικα παιδιά και έτσι σχεδόν τον περισσότερο χρόνο μου τον αφιερώνω στη δουλειά. Και μου αρέσει αυτό που κάνω. Είναι και ένα όραμα όταν κάνεις κάτι να θέλεις να προσφέρεις και να γίνεται καλά. Και όλοι ξέρουμε ότι όταν βάζεις στόχους θέλουν και αγώνα θέλουν και κόπο», προσθέτει.
Τέλος αναφερόμενη στη θέσης της γυναίκας σήμερα λέει: «Σήμερα οι γυναίκες στη δουλειά τους, αλλά και όλοι οι εργαζόμενοι, περνάνε μια περίοδο ανασφάλειας, με κακοπληρωμένες εργασίες, με επισφαλή εργασία και με τον φόβο της αβεβαιότητας. Στις γυναίκες ένα παραπάνω είναι ότι πολλές φορές αντιμετωπίζουν σεξιστική συμπεριφορά από τον εργοδότη. Άρα πάντα έχουμε αγώνα μπροστά μας. Πιστεύω ότι την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας πρέπει να την θυμόμαστε κυρίως γιατί ποτέ τίποτα δεν χαρίστηκε στις γυναίκες. Όπως στο παρελθόν έτσι και σήμερα η άρση των ανισοτήτων και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης περνάει μέσα από αγώνες».
Παράλληλα προσθέτει ότι οι γυναίκες θα πρέπει να μην ξεχνούν τον εαυτό τους , να τον αγαπούν, να τον φροντίζουν και να κάνουν όλους τους προληπτικούς ελέγχους που απαιτούνται για την υγεία τους. «Στο Θεαγένειο έχουμε ομάδα πρόληψης όπου οι γυναίκες μπορούν να κλείνουν ραντεβού και να κάνουν εξέταση μαστού, μαστογραφία και τετ ΠΑΠ. Επίσης προσπαθούμε με την Κινητή Μονάδα που έχουμε να αφυπνίσουμε και γυναίκες πολύ απομακρυσμένων περιοχών όπου , πηγαίνουμε επί τόπου και κάνουμε μαστογραφίες και τεστ ΠΑΠ».
Οι γυναίκες μπορούν να φτάσουν ψηλά αρκεί να το θέλουν
«Το πρόγραμμα μου είναι σίγουρα πολύ επιβαρυμένο. Εκτός από την διοίκηση του νοσοκομείου έχω και οικογένεια με σύζυγο και τρία παιδιά. Αλλά αν θέλει κανείς και έχει διάθεση και οργανωτικότητα τα καταφέρνει όλα. Άλλωστε εμείς οι γυναίκες έχουμε το προνόμιο να μπορούμε να κάνουμε παράλληλα πολλά καθήκοντα. Στην οργάνωση πιστεύω ότι μερικές φορές τα καταφέρνουμε ίσως και καλύτερα από τους άντρες.
Μία γυναίκα με οικογένεια είναι σίγουρα πιο επιβαρυμένη από έναν άντρα. Μια γυναίκα θεωρώ ότι το έχει στο DNA της την οργανωτικότητα και στις κοινωνικές δεξιότητες και θεωρώ ότι είναι σε λίγο πιο καλό επίπεδο από έναν άντρα. Είναι πολύ θετικό που τα περισσότερα νοσοκομεία στη Θεσσαλονίκη έχουν γυναίκα διοικήτρια και μακάρι να συνεχίσουμε έτσι γιατί βλέπουμε ότι και τα νοσοκομεία πάνε πάρα πολύ καλά. Οι γυναίκες δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τους άντρες», λέει η διοικήτρια του νοσοκομείου “’Αγιος Παύλος” , Αναστασία Πατερνά, η οποία έχει σπουδάσει Φυσική και έχει δύο μεταπτυχιακά, Ιατρικής Φυσικής και Διοίκησης Μονάδων Υγείας.
«Οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα και την ικανότητα να φτάσουν όσο ψηλά μπορούνε αρκεί να το θέλουν. Πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι οι γυναίκες μπορούν να παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο από την πλευρά τους στην κοινωνία και στο κράτος. Τα κοινωνικά στερεότυπα που υπάρχουν θα πρέπει σιγά σιγά να καταργηθούν», προσθέτει η κ. Πατερνά.
Ένιωθα να με αμφισβητούν
«Εκτός από διοικήτρια του Ιπποκρατείου είμαι μητέρα σε μια μονογονεϊκή οικογένεια, έχω ένα γιο 11,5 ετών και την ευθύνη της μητέρας μου που έχει Αλτσχάιμερ. Οι 24 ώρες της ημέρας είναι λίγες, δεν φτάνουν», λέει η Βασιλική Παπαχριστοδούλου, η οποία εργάζεται από την ηλικία των 20 ετών στο χώρο της υγείας.
Πρωτοδιορίστηκε στο 1987 Ιπποκράτειο ως νοσηλεύτρια ενώ ήταν ακόμη φοιτήτρια, στη συνέχεια εργάστηκε στο νοσοκομείο Παπανικολάου και το 2016 επέστρεψε στο Ιπποκράτειο ως διοικήτρια έχοντας πτυχίο Οικονομικού Τμήματος, Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη και μεταπτυχιακό από το Τμήμα Διοίκησης Μονάδων Υγείας της Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας.
«Στο Ιπποκράτειο είμαι η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε τη διοίκηση. Σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον ένιωθα ότι με αμφισβητούν. Το Ιπποκράτειο είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο νοσοκομείο πάρα πολλά προβλήματα. Ήδη είχε πολλά προβλήματα και συνεχίζουν να υπάρχουν καθώς την περίοδο της κρίσης αποδεκατίστηκε το προσωπικό και περικόπηκαν οι προϋπολογισμοί. Το ζητούμενο για μένα ήταν η ανάδειξη της δυναμικής του νοσοκομείου, γιατί υπάρχει πολύ υψηλό επιστημονικό προσωπικό και πολύ φροντίδα αλλά έπασχε από διαδικασίες αυτό το νοσοκομείο.
Όπως πάσχει κι η χώρα. Υπήρχε μια εικόνα εγκατάλειψης πάρα πολύ άσχημη. Με πάρα πολλή προσπάθεια από τη δική μου μεριά καταφέραμε να πάρουμε πόρους γι αυτό το νοσοκομείο για να ενταχθούμε σε ΕΣΠΑ και παράλληλα και να διαμορφώσουμε την εικόνας του νοσοκομείου. Βάψαμε πχ 70.000 τμ σε 1,5-2 χρόνια , αλλάχτηκαν τάπητες έγιναν επισκευές συντηρήσεις μικρής εμβέλειας μεν από τουαλέτες κοινού ΑΜΕΑ που δεν υπήρχαν. Χρειάστηκαν πολύ στοιχειώδη πράγματα που μπορεί για κάποιους να είναι αυτονόητα και λυμένα αλλά εδώ δεν υπήρχαν όλα αυτά», αναφέρει η κ. Παπαχριστοδούλου.
Αναφερόμενη στο ρόλο της γυναίκας στη διοίκηση ενός νοσοκομείου λέει: «Οι γυναίκες μπορούμε να κάνουμε ταυτόχρονα πολλά πράγματα. Νομίζω ότι αυτό είναι στη φύση μας λόγω και του ρόλου μας γιατί είμαστε εργαζόμενες, μητέρες, κόρες, σύντροφοι, φίλοι. Έχουμε πάρα πολλούς ρόλους μαζί που νομίζω ότι οι περισσότερες τα καταφέρνουμε καλά όχι μόνο στο επαγγελματικό αλλά στη ζωή μας».
Τέλος χαρακτηρίζει πολύ σημαντικό το ότι σήμερα η γυναίκα που έχει βγει στην παραγωγή μπορεί να καταφέρει ότι καλύτερο μπορεί για τον εαυτό της και να προσφέρει από όποια θέση κι αν βρίσκεται.
«Δεν είναι ανάγκη να είναι σε επιτελική θέση για να κάνει καλά τη δουλειά της. Η γυναίκα πρέπει να καταφέρει να κάνει όχι το αδύνατο δυνατό αλλά να ικανοποιείται μέσα από αυτό το πράγμα που κάνει. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό», καταλήγει η κ. Παπαχριστοδούλου.
Η γυναίκα καθιερώνεται στο χώρο εργασίας με τη δύναμη της προσωπικότητας της
«Από την εμπειρία μου μπορώ να πω ότι η γυναίκα ως διοικήτρια νοσοκομείου καθιερώνεται στο χώρο της εργασίας με τις γνώσεις της, τη δύναμη της προσωπικότητάς της, τον σεβασμό στους εργαζομένους, τη δημιουργία συνθηκών σταθερότητας και αλληλεγγύης, τη μαχητικότητα και το όραμα στην επίτευξη των στόχων της βελτίωσης των συνθηκών περίθαλψης και φυσικά με τον σεβασμό και την ανάπτυξη συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα επικοινωνίας.
Από τη θέση της διοικήτριας έχει κανείς να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις καθώς ο χώρος της υγείας είναι πολύπλοκος, πολυεπίπεδος και έχει να κάνει με το ευαίσθητο δικαίωμα της αποκατάστασης της υγείας των πολιτών», επισημαίνει η διοικήτρια του νοσοκομείου "Γ. Γεννηματάς- Άγιος Δημήτριος" Μελπομένη Τσούγκα, η οποία είναι μητέρα τριών ενήλικων αγοριών και πτυχιούχος Τμήματος "Στελεχών Διοικήσεως Νοσοκομείων" ΚΑΤΕΕ Αθηνών, πτυχιούχος των Επιστημών Διοικήσεως της Ανωτάτης Βιομηχανικής Σχολής Θεσσαλονίκης και μεταπτυχιακού στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.
Η κ. Τσούγκα δεν παραλείπει να επισημάνει ότι όταν ανέλαβε τη θέση της διοικήτριας αρχικά στο περιβάλλον του νοσοκομείου την αντιμετώπισαν με επιφύλαξη καθώς δεν γνώριζαν όλοι τις αντιδράσεις της, την συγκρότησή της, την προσωπικότητά της ούτε βέβαια τις ικανότητές της.
«Όμως αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η συνέχεια. Όταν αυτή συνδέεται με συγκεκριμένες δράσεις, με αξιοπιστία, με σταθερότητα, με επίλυση των θεμάτων που προκύπτουν, με προσήλωση σε συγκεκριμένους στόχους και τότε κανείς αποκτά σεβασμό και εκτίμηση για το σύνολο του έργου που προσφέρει. Ωστόσο θεωρώ ότι αυτό το αποτέλεσμα χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να καθιερωθεί από μια γυναίκα διοικήτρια σε σχέση με το έργο ενός άνδρα διοικητή», προσθέτει η κ. Τσούγκα.
Αναφερόμενη στην Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας λέει: «Η ημέρα αυτή αποκτά για μένα ενδιαφέρον όταν συνδέεται με τον σεβασμό, την τιμή και την αγάπη στο πρόσωπο της κάθε γυναίκας που συναντά κανείς στη ζωή του. Η γυναίκα τιμάται αυτή τη μέρα για την αγωνιστικότητά της, τη μαχητικότητα που τη διακρίνει αλλά και την τρυφερότητα, την γενναιοδωρία, την κατανόηση, την υπομονή που επιδεικνύει απέναντι στα αγαπημένα της πρόσωπα. Θεωρώ ότι έχουμε υποχρέωση να θυμόμαστε όλους τους αγώνες που έλαβαν χώρα ένα αιώνα πριν για την απόκτηση και την καθιέρωση των δικαιωμάτων του γυναικείου φύλλου.
Η ανάμνηση αυτή μας βοηθάει να περιχαρακώνουμε όλα τα κεκτημένα δικαιώματα και να βαδίζουμε με ένα κοινό στόχο, αυτό της επίτευξης ισότιμων συνθηκών διαβίωσης και συνύπαρξης. Αυτή τη μέρα και κάθε μέρα η γυναίκα διεκδικεί ίσα δικαιώματα στη ζωή και την εργασία σεβόμενη παράλληλα τα δικαιώματα και την ισοτιμία των άλλων. Θεωρώ ότι κοινή επιδίωξη και των δύο φύλλων πρέπει να είναι ο αλληλοσεβασμός, η διάκριση των προσόντων και των ικανοτήτων και η προσήλωση στον κοινό στόχο της αναβάθμισης των υπηρεσιών υγείας»