Κρίσιμη για τις πολιτικές εξελίξεις των επομένων μηνών, είναι η δεύτερη ψηφοφορία για την αναθεώρηση του Συντάγματος, που αναμένεται να διεξαχθεί σε 7 ημέρες από σήμερα, συγκεκριμένα στις 14 Μαρτίου.
Και είναι κρίσιμη γιατί σε αυτήν την ψηφοφορία θα κριθεί αν θα υπερψηφιστεί η όχι, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τις πρόωρες εκλογές.
Υπενθυμίζεται ότι με μία «ντρίπλα» που έπιασε το κυβερνών κόμμα στον ύπνο, την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τις πρόωρες εκλογές ψήφισε και η Νέα Δημοκρατία. Συνεπώς, αν δεν προκύψουν εκπλήξεις στην δεύτερη ψηφοφορία, η επόμενη Βουλή θα αποφασίσει ότι η εκλογή Προέδρου δημοκρατίας θα γίνεται με απλή πλειοψηφία 151 ψήφων. Δηλαδή η Νέα Δημοκρατία θα αποφασίσει μόνη της, χωρίς να χρειάζεται την συνδρομή άλλου κόμματος και χωρίς το άγχος να πέσει η κυβέρνηση, όπως έγινε με την κυβέρνηση Σαμαρά το 2014.
Η διευκρίνιση είναι κρίσιμη γιατί ναι μεν η Νέα Δημοκρατία υπερψήφισε και την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με τελείως διαφορετική φιλοσοφία από το κυβερνών κόμμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρότεινε σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής Προέδρου από την Βουλή, τελικά ο διάδοχος του Προκόπη Παυλόπουλου να εκλέγεται με άμεση ψηφοφορία από τον λαό, η δε Νέα Δημοκρατία πρότεινε να υπάρχει μια καταληκτική ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο, όπου ο Πρόεδρος να εκλέγεται με απλή πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών. Για να αποφευχθεί δηλαδή οποιαδήποτε περίπτωση πρόωρων εκλογών και η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εθνικές εκλογές- είτε γίνουν την Ανοιξη είτε γίνουν το Φθινόπωρο- να έχει μια καθαρή 4ετία, χωρίς τον φόβο των πρόωρων εκλογών το 2020, λόγω αδυναμίας εκλογής προέδρου Δημοκρατίας.
Το μεγάλο μπέρδεμα
Μεγάλο μπέρδεμα όμως έχει προκύψει από τις επί μέρους ψηφοφορίες που έγιναν στην πρώτη φάση της Συνταγματικής Αναθεώρησης. Γιατί ναί μεν η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τις πρόωρες εκλογές να υπερψηφίστηκε, και μάλιστα με μεγάλη πλειοψηφία, γεγονός που επιτρέπει να ολοκληρωθεί η αναθεώρηση, με απλή πλειοψηφία, στην επόμενη Αναθεωρητική Βουλή.
Ομως καταψηφίστηκε η πρόταση για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας από τον λαό, αφού υπήρξαν διαρροές από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ ενώ φυσικά δεν την ψήφισε η Νέα Δημοκρατία. Ακυρώθηκε δηλαδή η φιλοσοφία πίσω από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ.
Ετσι τώρα τίθεται με ακόμα μεγαλύτερη έμφαση, το θέμα που έθεσε από την πρώτη στιγμή η Νέα Δημοκρατία. Μήπως δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ αλλάξει στάση και καταψηφίσει την δική του πρόταση... γεγονός που θα σημαίνει ότι στην επόμενη Βουλή, για να υπάρξει η αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου, θα πρέπει να συγκεντρωθούν 180 ψήφοι.
Υψηλόβαθμα κοινοβουλευτικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ με τα οποία μίλησε το iefimerida, ανέφεραν οτι την τελική απόφαση θα πάρει ο πρωθυπουργός σε συνεργασία με τον Γιώργο Κατρούγκαλο, που είναι και εισηγητής του κυβερνώντος κόμματος αφού προηγηθεί συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας, που θα γίνει στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας.
Προβληματισμός στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ
«Η δίκη μας πρόταση ήταν στην κατεύθυνση της δημιουργίας σταθερών τετραετών κύκλων διακυβέρνησης που δε θα διακόπτονται από διάλυση της βουλης λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Ομως η αδυναμία πια αναθεώρησης του 30 είναι κάτι που θα πρέπει να το δούμε και να αποφασίσουμε πως θα το αντιμετωπίσουμε» είναι η θέση που διατύπωσαν στο Iefimerida. Με δύο λόγια τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αντιλαμβάνονται, ότι με δεδομένο ότι η πρόταση περί άμεσης εκλογής του ΠτΔ από τον λαό έχει καταψηφιστεί, η ψήφος από κοινού με την Νέα Δημοκρατία του άρθρου για την αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τις πρόωρες εκλογές, θα δώσει λευκή επιταγή στην αξιωματική αντιπολίτευση να αναθεωρήσει όπως εκείνη θέλει στην επόμενη Βουλή το σχετικό άρθρο του Συντάγματος.
Υπενθυμίζεται ότι τα άρθρα που σε αυτήν την Βουλή, και στις δύο ψηφοφορίες που απαιτούνται, συγκεντρώσουν 180 και άνω ψήφους, στην επόμενη Βουλή και για να αναθεωρηθούν τα σχετικά άρθρα, αρκεί η απλή πλειοψηφία των 151 βουλευτών.
Τι λένε στον ΣΥΡΙΖΑ
Κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που καταψήφισαν το Άρθρο 30 (περί εκλογής ΠτΔ από τον λαό), δηλώνουν ότι το κόμμα δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια και να κάνει ότι δεν συνέβη τίποτα. Μάλιστα είναι κοντά στην άποψη ότι τελικά ίσως θα πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να αποφασίσει συνολικά την μη αναθεώρηση του άρθρου 32 (περί αποσύνδεσης της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τις πρόωρες εκλογές), αφού σε διαφορετική περίπτωση, όπως έχουν εξελιχθεί τα πραγματα, «θα δοθεί η ευκαιρία στη Νέα Δημοκρατία να βγάλει όποιον θέλει πρόεδρο με 151 ψήφους, εφόσον φυσικά κερδίσει τις εκλογές και κατακτήσει την αυτοδυναμία».
Τα ίδια αυτά στελέχη στέκονται αρνητικά και στο ενδεχόμενο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να εκλέγεται τελικά μόνο με 151 ψήφους η και με λιγότερους, κάτι που προβλέπεται στην πρόταση της ΝΔ, διότι έτσι όπως λένε θα εκλείψει εντελώς το πνεύμα του Συντάγματος που θέλει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να είναι να πρόσωπο ευρύτερης πολιτικής συναίνεσης.
Οι τρεις επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ
Με δεδομένους αυτούς τους προβληματισμούς ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί μπροστά σε τρεις επιλογές. Η πρώτη είναι να διατηρήσει την ίδια στάση και στη δεύτερη ψηφοφορία και το άρθρο 32 να συγκεντρώσει περισσότερες άπο 180 ψήφους ή να φτάσει και τις 221 που πήρε στην πρώτη ψηφοφορία. Ετσι η επόμενη κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα να το αναθεωρήσει με 151 ψήφους.
Η δεύτερη είναι να «καθοδηγήσει» έναν αριθμό βουλευτών στο να μην το υπερψηφίσουν έτσι ώστε να μην συγκεντρωθεί ο «μαγικός» αριθμός 180 με συνέπεια στην επόμενη Βουλή να μην αρκεί μόνο η πλειοψηφία ενός κόμματος για να αναθεωρηθεί.
Η τρίτη επιλογή είναι να κάνει στροφή 180 μοιρών και να καταψηφίσει συντεταγμένα το άρθρο 32- ακυρώνοντας την δυνατότητα αναθεώρησης του άρθρου- δικαιολογώντας τη στάση αυτή με το επιχείρημα ότι από τη στιγμή που ακυρώθηκε η δυνατότητα εκλογής προέδρου από τον λαό αλλοιώνεται η αρχική πρόταση και άποψη του ΣΥΡΙΖΑ.
Ομολογία ήττας
Όμως το πρόβλημα με την δεύτερη και τρίτη επιλογή είναι οτι η Νέα Δημοκρατία θα αντιδράσει με σφοδρότητα και θα κατηγορήσει τον ΣΥΡΙΖΑ για συνταγματικό λαϊκισμό, για εργαλειοποίηση της αναθεώρησης, κυρίως δε για έμμεση αποδοχή της ήττας του στις επόμενες εκλογές. Θα φανεί επίσης ότι ο Αλέξης Τσίπρας σχεδιάζει την δεξιά παρένθεση, προκαλώντας και πάλι βουλευτικές εκλογές το 2020, αν και ο ίδιος το αρνείται γι αυτό και προτείνει να συμφωνήσουν με την Νέα Δημοκρατία στο πρόσωπο του Προκόπη Παυλόπουλου.
Μια τέτοια εξέλιξη όμως πιθανόν να έχει και μια ακόμα συνέπεια . Να οδηγήσει τη Νέα Δημοκρατία στο να «κάψει « στην επόμενη Βουλη συνολικά την αναθεώρηση και να την ξεκινήσει από την αρχή, εντάσσοντας στα νέα υπό αναθεώρηση άρθρα και το άρθρο 16 για την ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων.
Είναι χαρακτηριστική η φράση που διατύπωσε γαλάζιο στέλεχος, που έχει κεντρικό ρόλο στη συνταγματική αναθεώρηση όταν του ετέθη απο το iefimerida το ερώτημα, τι θα κάνει η Νέα Δημοκρατία εάν ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει πίσω στο άρθρο 32. «Θα σταθμίσουμε όλα τα δεδομένα την επόμενη των εκλογών αλλά σε κάθε περίπτωση δεν θα γίνουμε διαχειριστές στα συνταγματικά απομεινάρια του ΣΥΡΙΖΑ»