Ενώ οι Αμερικανοί πανηγυρίζουν για τον θάνατο του Οσάμα μπιν Λάντεν, δυναμώνουν οι φωνές στον αραβικό κόσμο που λένε ότι η δολοφονία του ηγέτη της αλ Κάιντα άργησε πολύ και ότι δεν θα επηρεάσει ιδιαίτερα τη δύναμη της οργάνωσης. Ο Mustafa Alani, o Διευθυντής Άμυνας και Ασφάλειας του Gulf Research Center δήλωσε στο «Time»: «O μπιν Λάντεν είχε ουδετεροποιηθεί. Παρέμενε ένα τεράστιο σύμβολο, αλλά ο θάνατός του δεν θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στην οργάνωση». Παρά την επιτυχία της αμερικάνικης επίθεσης στο κρησφύγετο του Bin Laden την Κυριακή, ο Alani λέει ότι ο αφανισμός του ήταν πολύ ευκολότερος από αυτόν της Al Qaeda.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών σε θέματα τρομοκρατίας, η Al Qaeda είναι πλέον μια τεράστια οργάνωση, αφού έχει εξαπλωθεί και πέρα από τον αραβικό κόσμο. Σε πρώτη φάση, ο θάνατος του Laden σημαίνει ότι θα ξεσπάσει πόλεμος στο εσωτερικό της οργάνωσης για την αρχηγία ανάμεσα στην παλιά φρουρά και τους νέους ηγέτες των καινούργιων παραρτημάτων της στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Προς το παρόν, ο Bin Laden θα αντικατασταθεί από τον Abu Musab al-Zawahiri, τον Αιγύπτιο χειρουργό που μέχρι τώρα ήταν ο υπαρχηγός του και δεύτερος τη τάξει στην ηγεσία της οργάνωσης. Αν και ο Zawahiri είναι στην παρανομία τα τελευταία 10 χρόνια, είναι το πλέον αναγνωρίσιμο πρόσωπο της Al Qaeda, με περισσότερες εμφανίσεις στο οπτικο-ηχητικό υλικό προπαγάνδας της οργάνωσης από τον ίδιο τον Bin Laden. O 60χρονος Zawahiri είναι ο τελευταίος από τα παλαιότερα μέλη της Al Qaeda που καταζητούνται για την εμπλοκή τους στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Ωστόσο, ο Zawahiri θεωρείται αμφιλεγόμενη προσωπικότητα στους κόλπους της Al Qaeda, μιας και έχει εμπλακεί σε εσωτερικές διαμάχες με ισλαμιστές ριζοσπάστες από άλλες φατρίες της οργάνωσης. Εκτιμάται ότι θα έχει πρόβλημα να διατηρήσει την ενότητα της Al Qaeda και να προσελκύσει καινούργιους οπαδούς. Επίσης, θα έχει να αντιμετωπίσει και άλλους αρχηγούς παραρτημάτων της οργάνωσης σε μέρη όπως η Υεμένη, που πλέον θεωρούνται πολύ πιο επικίνδυνα από το κεντρικό αρχηγείο της Al Qaeda. Στους ηγέτες τους συμπεριλαμβάνεται και ο Υεμενοαμερικανικής καταγωγής Anwar al-Aulaqi υπό την αρχηγία του οποίου έχουν γίνει κάποιες από τις πιο αιματηρές τρομοκρατικές επιθέσεις των τελευταίων χρόνων.
Ο Aulaqi έχει αποκτήσει τεράστιο κοινό μέσω των ιντερνετικών κηρυγμάτων του, στρατολογώντας κυρίως Δυτικούς οπαδούς. Θεωρείται ιδιαίτερα αιμοσταγής και πολεμόχαρος, έχοντας εμπλακεί σε επιθέσεις αυτοκτονίας και αποστολές πακέτων με εκρηκτικά. Πιστεύεται ότι είναι και ο εμπνευστής του περιοδικού «Inspire», της αγγλόφωνης έκδοσης της AQAP, που σαν στόχο έχει να συγκεντρώσει οπαδούς στα δυτικά κράτη. Πριν από ένα χρόνο, η κυβέρνηση Obama εξουσιοδότησε τη δολοφονία του Aulaqi ο οποίος μάλλον κρύβεται στην Υεμένη.
Για την Υεμένη, πιστεύεται ότι θα αποτελέσει το πρωταρχικό κέντρο λειτουργιών και το καταφύγιο για τους πιστούς της Al Qaeda, προκαλώντας μελλοντικά μεγαλύτερα προβλήματα στην κυβέρνηση Obama. Το φτωχό και πολιτικά ασταθές κράτος φιλοξενεί το AQAP, το παράρτημα της τρομοκρατικής οργάνωσης στην Αραβία που έχει ήδη προσπαθήσει να επιτεθεί στις ΗΠΑ δύο φορές.
Σε επίπεδο χαρισματικότητας, πιο κατάλληλος ηγέτης θεωρείται ο Abu Yahya al-Libi, o Λίβυος διοικητής και θεολόγος που έχει πρωταγωνιστήσει σε πολλά δημοφιλή βίντεο προπαγάνδας. Ο Libi αποτελεί ηρωική φιγούρα για τους οπαδούς της Al Qaeda μετά την απόδρασή του από τις αμερικάνικες φυλακές του Αφγανιστάν το 2005.
Άλλο ένα πρόσωπο-κλειδί είναι ο Άραβας Adnan el-Shukrijumah, ο οποίος μεγάλωσε στις ΗΠΑ. Το FBI τον θεωρεί τον νέο Αρχηγό Επιχειρήσεων της Al Qaeda και καταζητείται για την εμπλοκή του στην απόπειρα τρομοκρατικής επίθεσης στο μετρό της Νέας Υόρκης το 2009.
Ωστόσο, θεωρείται ότι η Al Qaeda έχει πλέον χάσει την ισχύ της στον αραβικό κόσμο και αντιμετωπίζει πλέον οικονομικά προβλήματα. Οι αναταράξεις στον Αραβικό κόσμο που ξεκίνησαν πέρυσι τον Δεκέμβριο με επαναστάσεις στην Τυνησία, την Αίγυπτο και την Συρία δεν είχαν σαν αναφορά τους την εκστρατεία της Al Qaeda έναντίον της Δύσης αλλά είχαν σαν ξεκάθαρο στόχο τις δικές τους αρτηριοσκληρωτικές δικτατορίες. "Δεν θεωρώ ότι ο θάνατος του Bin Laden είναι τόσο σημαντικός όσο θα ήταν πριν από ένα χρονο... Οι Άραβες και οι Μουσουλμάνοι στην Μέση Ανατολή έχουν βρει νέες εναλλακτικές για τα προβλήματά τους και τα θέματά τους", δήλωσε ένα Σαουδάραβας δημοσιογράφος στο Al Jazeera τη Δευτέρα.