Ανησυχητική είναι η κατάσταση στην Ισπανία, καθώς η φούσκα στην αγορά ακινήτων πιέζει τις τράπεζες και φοβίζει τις αγορές πως η χώρα οδηγείται βήμα-βήμα στην «αγκαλιά» του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης.
Ακριβά φαίνεται πως θα πληρώσουν οι Ισπανοί την έκρηξη της αγοράς ακινήτων που είχε σημειωθεί στη χώρα τα προηγούμενα χρόνια. Τότε χιλιάδες άνθρωποι εκμεταλλευόμενοι τα επιτόκια έσπευσαν να αγοράσουν βίλες στην ηλιόλουστη Κόστα Μπλάνκα, και κατοικίες στη Μαδρίτη και ολόκληρη τη χώρα.
Οι τιμές των ακινήτων στην Ισπανία όμως έχουν πέσει 25% από το 2007 που έφτασαν στα υψηλότερα επίπεδά τους και δεν φαίνεται να έχουν πιάσει πάτο. Καθώς η Ισπανία αντιμετωπίζει τη δεύτερη ύφεση μέσα σε τρία χρόνια και η ανεργία πλησιάζει το 25%, όλο και μεγαλύτερος αριθμός υπερχρεωμένων Ισπανών αδυνατεί να πληρώσει τις μηνιαίες δόσεις των στεγαστικών δανείων που κάποτε έδιναν αφειδώς οι τράπεζες.
Με τις καθυστερήσεις στις πληρωμές των στεγαστικών δανείων να αγγίζουν τα 663 δισ. Ευρώ, οι αναλυτές θεωρούν σχεδόν δεδομένη την προσφυγή της χώρας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό, καθώς η η ισπανική κυβέρνηση που έχει να αντιμετωπίσει το μεγάλο χρέος και το έλλειμμα μπορεί να μην έχει αρκετά χρήματα για να βοηθήσει τις τράπεζες.
Είναι σαφές ότι μια τέτοια εξέλιξη θα προκαλέσει μεγάλες αναταράξεις στην παγκόσμια αγορά, για αυτό και η χώρα της Ιβηρικής βρέθηκε στο επίκεντρο των συνομιλιών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που πραγματοποιήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον.
Όταν το 2010 οι ιρλανδικές τράπεζες δέχθηκαν αντίστοιχο πλήγμα, το Δουβλίνο αναγκάστηκε να λάβει βοήθεια 80 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μια αντίστοιχη εξέλιξη όμως στην Ισπανία μεταφράζεται σε τουλάχιστον 200 δισ. ευρώ, ποσό διπλάσιο από αυτό που χορηγήθηκε στην Ελλάδα.
Η έκρηξη της αγοράς ακινήτων έκανε την Ισπανία να αποκτήσει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στον κόσμο – περισσότερα από τα 8 στα 10 νοικοκυριά της χώρας έχουν αγοράσει το ακίνητο στο οποίο μένουν. Ωστόσο ειδικοί στην αγορά ακινήτων εκτιμούν ότι οι τράπεζες έχουν πάρει πίσω περίπου 300.000 ακίνητα από το 2007 που ξεκίνησε η κρίση. Επειδή δεν ήθελαν να τα πουλήσουν με ζημιά, οι περισσότερες τράπεζες κράτησαν τα σπίτια αυτά.
Τώρα όμως, με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας να δέχονται πιέσεις για μεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίων, επιχειρείται η πώληση των ακινήτων με έκπτωση που πολλές φορές αγγίζει και το 60%.
Επιπλέον πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι η πτώση στις τιμές των ακινήτων στην Ισπανία είναι μεγαλύτερη από 25% και εκτιμήσεις κάνουν λόγο ακόμη και για υποχώρηση 60%. Αυτές οι εκτιμήσεις βασίζονται στο ότι στην Ισπανία υπάρχουν αδιάθετες 1,9 εκατ. κατοικίες, με τη ζήτηση να είναι 175.000 κατοικίες τον χρόνο. Άλλες 3,9 εκατ. κατοικίες μπορεί να βγουν στην αγορά τα επόμενα χρόνια. Το μεγάλο ζητούμενο είναι πια εάν οι τράπεζες, τα νοικοκυριά και οι επενδυτές θα αντέξουν λόγω των μεγάλων ζημιών που έχουν υποστεί.