Η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε την αποχώρησή της από τη συνθήκη INF. Η Μόσχα απάντησε το Σάββατο, ανακοινώνοντας ότι θα πράξει το ίδιο. Πλέον, αυτή η εξέλιξη προκαλεί φόβο για νέα κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών, τονίζει η Deutsche Welle.
Οι ΗΠΑ είχαν προαναγγείλει εδώ και καιρό την αποχώρησή τους από τη Συνθήκη, για τα όπλα μέσου βεληνεκούς, κατηγορώντας τη Ρωσία ότι την παραβιάζει. Την Παρασκευή όμως ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο ανακοίνωσε και επίσημα ότι η Ουάσινγκτον παύει να συμμορφώνεται με τα όσα προβλέπει η Συνθήκη, ενώ η αποχώρηση θα γίνει σε έξι μήνες.
Το πρωί του Σαββάτου, σε σύσκεψη με τους υπουργούς Αμυνας και Εξωτερικών, ο Βλαντιμίρ Πούτιν διεμήνυσε στις ΗΠΑ ότι η Ρωσία θα απαντήσει με τον ίδιο τρόπο. Δηλαδή, αποχωρεί από τη Συνθήκη και θα εργαστεί στην ανάπτυξη νέων πυραύλων, μεταξύ των οποίων και υπερηχητικοί.
Οι δύο πλευρές διαφωνούν για τους 16 πυραύλους τύπου SSC-8 της Ρωσίας. Οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ εκτιμούν ότι αυτοί παραβιάζουν τη συνθήκη INF διότι το βεληνεκές τους ξεπερνάει τα 500 χιλιόμετρα. Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι οι πύραυλοι είναι βεληνεκούς 480 χιλιομέτρων και επομένως πληρούν τις προδιαγραφές. Ωστόσο οι υπολογισμοί του Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη SIPRI κάνουν λόγο για βεληνεκές στα 2.500 χιλιόμετρα.
Τι προβλέπει η συνθήκη INF
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 η Σοβιετική Ένωση ξεκίνησε την εγκατάσταση πυραύλων μέσου βεληνεκούς, τύπου SS-20, οι οποίοι μπορούσαν να εξοπλιστούν και με πυρηνικές κεφαλές. Το 1983 οι ΗΠΑ απάντησαν, σε συνεννόηση με το ΝΑΤΟ, τοποθετώντας πυραύλους Pershing-2 και πυραύλους μέσου βεληνεκούς στο Βέλγιο, τη Μ. Βρετανία, την Ιταλία και τη Γερμανία. Το 1987 οι ηγέτες Σοβιετικής Ενωσης και ΗΠΑ, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και Ρόναλντ Ρίγκαν, υπέγραψαν τη συνθήκη INF.
Η συνθήκη προέβλεπε την καταστροφή χερσαίων βαλλιστικών πυραύλων βεληνεκούς 500 με 5.500 χιλιομέτρων εντός τριών χρόνων. Δεν αφορά εναέρια και υποβρύχια μαχητικά συστήματα βεληνεκούς μικρότερου των 500 χιλιομέτρων. Η καταστροφή των πυραύλων και των υποδομών γινόταν υπό την παρακολούθηση εμπειρογνωμόνων και των δυο πλευρών.
Γιατί είναι τόσο επικίνδυνοι οι βαλλιστικοί πύραυλοι μέσου βεληνεκούς
Οι πύραυλοι μέσου βεληνεκούς, σε σύγκριση με τους μεγαλύτερους διηπειρωτικούς, είναι πιο γρήγοροι και δεν δίνουν σχεδόν καμία ευκαιρία στον αμυνόμενο να αντιδράσει. Επιπλέον, έχουν κινητή βάση εκτόξευσης, τοποθετούνται δηλαδή πάνω σε φορτηγά. Όταν ο αμυνόμενος δεν γνωρίζει που βρίσκεται η βάση εκτόξευσης η άμυνα γίνεται ακόμη πιο δύσκολη έως αδύνατη.
Με αυτό τον τρόπο, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα μεγάλα τμήματα της Ευρώπης θα μπορούσαν να μεταβληθούν σε μια πυρηνική έρημο, αναφέρει η Deutsche Welle. Γι' αυτό και η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας χαρακτηρίζει τη συνθήκη INF «καθοριστική για την ευρωπαϊκή ασφάλεια».
Τι μπορεί να σημαίνει η αποχώρηση από τη Συνθήκη
Αναλύοντας την κατάσταση που διαμορφώνεται πλέον, η Deutsche Welle καταγράφει τα πιθανότερα σενάρια.
Αυτά είναι τα εξής:
- Μια νέα συνθήκη μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ποιες είναι πράγματι οι δυνατότητες των νέων ρωσικών πυραύλων.
- Μια νέα παγκόσμια συνθήκη στην οποία θα συμμετέχουν και χώρες όπως η Κίνα και η Β. Κορέα. Αυτό το σενάριο δεν είναι πολύ πιθανό διότι στο μεταξύ οι ασιατικές χώρες διαθέτουν σημαντικά οπλοστάσια βαλλιστικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς.
- Καμία συνθήκη. Αυτό θα ήταν το χειρότερο σενάριο γιατί οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να επιστρέψουν στα παιχνίδια εξοπλισμού της δεκαετίας του '80 και να εγκαταστήσουν πυραύλους μέσου βεληνεκούς στην Ευρώπη.
Πάντως, το Σάββατο ο Πούτιν έδωσε εντολή στους υπουργούς του να μην μπουν σε συζητήσεις αφοπλισμού με την Ουάσινγκτον.