Στα Ιμια πριν 23 χρόνια -Η μάχη της σημαίας, η απόβαση στις βραχονησίδες και οι 3 νεκροί Ελληνες στρατιωτικοί [εικόνες & βίντεο]

Πριν από 23 χρόνια ο χρόνος σταμάτησε στα παγωμένα νερά ανοιχτά στα Ιμια, όταν ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού με τρία μέλη πληρώματος καταπέφτει κατά τη διάρκεια της κρίσης των Ιμίων.

Το ημερολόγιο έγραφε 31 Ιανουαρίου και το ρολόι είχε σταματήσει στις 05:30 το πρωί. Το ελικόπτερο του ΠΝ είχε απονηωθεί από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη Μικρή Ίμια. Οι Έλληνες πιλότοι ανέφεραν ότι είδαν 10 Τούρκους στη βραχονησίδα και στη συνέχεια πήραν εντολή να επιστρέψουν στη βάση τους. Τότε ξεκίνησε η τραγωδία. Στο ελικόπτερο επέβαιναν και έχασαν τη ζωή τους οι υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός.

Τι έγινε το βράδυ της 31ης Ιανουαρίου 1996

• 00:00: Συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού.
• 01:40: Στο ΓΕΕΘΑ καταφθάνουν πληροφορίες ότι Τούρκοι κομάντος αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια.
• 02:04 Το σήμα του Αντιναύαρχου Ιωάννη Στάγκα προς όλες τις μονάδες του Στόλου είχε ως εξής: «Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι αν χρειαστεί όλοι σας θα φανείτε αντάξιοι της ενδόξου ιστορίας του ΠΝ. Καλή τύχη και ο Θεός Μαζί σας»
• 04:30: Ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού απονηώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να επιβεβαιώσει την πληροφορία. Επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες.
• 04:50: Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περί τους 10 Τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. Δίνεται εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ πετά μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ.

Δυστυχώς, αργότερα, θα ανασυρθούν νεκρά και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός. Όσον αφορά τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου, διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις. Η επίσημη θέση του ελληνικού κράτους ήταν ότι το σκάφος κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου.
Ωστόσο, στην Ελλάδα υπάρχει ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε, είτε από το Τουρκικό Ναυτικό, είτε από τους Τούρκους καταδρομείς που υπήρχαν πάνω στο νησί και ότι το γεγονός αποκρύφτηκε, προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο.

• 06:00: Οι Αμερικανοί διά του Υφυπουργού Εξωτερικών, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβάλλουν και στις δύο πλευρές τη θέληση τους. «No ships, no troops, no flags» διαμηνύουν ή σε πιο κομψή διπλωματική γλώσσα να ισχύσει το status quo ante. Μέχρι το μεσημέρι της 31ης Ιανουαρίου 1996 τα πλοία, οι στρατιώτες και οι σημαίες είχαν αποσυρθεί από τα Ίμια.

Οι τελευταίες επικοινωνίες

• 5:04 ΓΕΝ: Το ελικόπτερο να επιστρέψει.
• 5:05 ΝΑΥΑΡΙΝΟ: Έχω απώλεια επαφής με το ελικόπτερο. Τελευταία του αναφορά EMERGENCY βόρεια από το σημείο του ενδιαφέροντος.
• 5:13 ΓΕΝ: Έχετε επικοινωνίες;
• 5:14 ΝΑΥΑΡΙΝΟ: Αρνητικό

Κυβερνήτης κανονιοφόρου «Πυρπολητής»: Ο χρόνος σταμάτησε

Σε τηλεοπτική του συνέντευξη ο κυβερνήτης της κανονιοφόρου «Πυρπολητής», Γιάννης Πάττας είχε μιλήσει για το περιστατικό.

«Πάγωσαν όλα, τη στιγμή που είχαμε την απώλεια του ελικοπτέρου ουσιαστικά σταμάτησε ο χρόνος. Είδα ναύτες να κλαίνε, έφτασα στο σημείο ως κυβερνήτης του πλοίου, με όλα τα προβλήματα που είχα, να παρηγόρώ νέα παιδιά που μου λέγανε γιατί κύριε κυβερνήτα», δήλωσε -μεταξύ άλλων- στην κάμερα του ΑΝΤ1.

Στο συγκεκριμένο ρεπορτάζ είχαν προβληθεί για πρώτη φορά στην ελληνική τηλεόραση εικόνες από τις δραματικές ώρες της κρίσης των Ιμίων με τους Στόλους Ελλάδας και Τουρκίας σε θέση μάχης, ενώ από τη γέφυρα της κανονιοφόρου «Πυρπολητής» φαίνεται και το μοιραίο ελικόπτερο που λίγες ώρες αργότερα κατέπεσε παρασύροντας στο θάνατο τους τρεις Έλληνες αξιωματικούς.

Το περιστατικό 2,5 μήνες μετά την κρίση

Στις 17 Απριλίου του 1996 συνέβη άλλο ένα επεισόδιο. Ενώ οι δύο πλευρές έκαναν τις συνηθισμένες περιπολίες τους, κατά τις 2 το μεσημέρι εμφανίστηκε ένα ταχύπλοο πολιτικό σκάφος με επιβαίνοντες τρία άτομα. Κατά την αναγνώριση διαπιστώθηκε πως ήταν μέλη της οργάνωσης Ελληνοαμερικάνικη Ένωση και ήθελαν να τελέσουν τρισάγιο στην μνήμη των στρατιωτών που χάθηκαν, στην Μεγάλη Ίμια, έχοντας άδεια από το Λιμεναρχείο Καλύμνου.

Παρ'όλο που τους δώθηκε η εντολή να τελέσουν το τρισάγιο εν πλω, πέρασαν στην πίσω πλευρά των Ιμίων, όπου η ελληνική πλευρά δεν είχε οπτική επαφή και ελέγχεται από τουρκικές ακταιώρους. Αργότερα φαίνονται να αποβιβάστηκαν στο νησί, αφήνοντας ένα στεφάνι και δύο μικρές σημαιες, μία ελληνική και μία αμερικάνικη και αποχωρούν. Μετά από λίγο, δύο τουρκικά αεροσκάφη και ένα ελικόπτερο, πετούν πάνω από την Μεγάλη Ίμια.

Επιτελείς του ελληνικού στρατού κρίνοντας πως σκοπός των Τούρκων είναι να πάρουν τις σημαίες, ενημέρωσαν το ελληνικό ΥΕΘΑ (Υπουργείο Εθνικής Αμύνης). Η εντολή που πήραν είναι να πάρουν τις σημαίες από το νησί, πριν από τους Τούρκους. Στην περιοχή κατέφθασε μία ελληνική κανονιοφόρος, ενώ βατραχάνθρωποι από την Μονάδα Υποβρυχίων Αποστολών Λιμενικού Σώματος κατέβηκαν σε φουσκωτό στο νησί.
Στον αέρα πέταγαν τα τουρκικά F-16 εμποδίζοντας την κάθοδο των βατραχανθρώπων, μέχρι να φθάσουν στην περιοχή ελληνικά μαχητικά, και να αρχίσουν τις εμπλοκές.

Στις 5 το απόγευμα ανακοινώνεται το πέρας της αποστολής με αίσιο τέλος, καθώς οι βατραχάνθρωποι είχαν καταφέρει να κατεβάσουν τις σημαίες και το στεφάνι και να επιστρέψουν με αυτά.