Την αντίθεση της Ελλάδας στην αναγνώριση από την ΕΕ του Χοσέ Γκουαϊδό ως προέδρου της Βενεζουέλας εκφράζουν διπλωματικές πηγές της Αθήνας, στηρίζοντας έτσι εξ αντιδιαστολής τον Νικολάς Μαδούρο.
Μάλιστα οι ίδιες πηγές χαρακτήριζαν ως «ανεύθυνη στάση» την αναγνώριση από την ΕΕ του προέδρου της Εθνοσυνέλευσης Γκουαϊδό, επισείοντας τον κίνδυνο εμφυλίου. Ετσι η Αθήνα δείχνει να «σπαταλά» πολιτικό κεφάλαιο, για να μην έρθει σε ευθεία ρήξη με το καθεστώς Μαδούρο, το οποίο άλλωστε δεν έχει καταδικάσει.
Ενώ η ΕΕ έχει δώσει τελεσίγραφο στο καθεστώς Μαδούρο να προκηρύξει εκλογές, διαφορετικά θα αναγνωρίσει τον Γκουαϊδό ως νέο, προσωρινό πρόεδρο, ο ΣΥΡΙΖΑ, διά στόματος Πάνου Σκουρλέτη, έχει εκφράσει την «αμέριστη στήριξη και την αλληλεγγύη του στον νόμιμο πρόεδρο της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο». Ενώ και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος, σε δήλωσή του απέφυγε να πάρει θέση για τον Νικολάς Μαδούρο, αλλά και για τον αυτοανακηρυχθέντα πρόεδρο της Βενεζουέλας, Χουάν Γκουαϊδό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Κατρούγκαλος υπογράμμισε πως είναι βασικό να έχει ενιαία θέση η ΕΕ. Ομως, η Αθήνα ήταν εκείνη που διαφοροποιήθηκε από την κεντρική «γραμμή» των Βρυξελλών.
Την στάση αυτή της ελληνικής κυβέρνησης έχει καυτηριάσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος αναρωτήθηκε με νόημα «Τι ακριβώς είναι αυτό που συνδέει τον κ. Τσίπρα με τον δικτάτορα της Βενεζουέλας;», επικρίνοντας τον πρωθυπουργό γιατί επιμένει να στηρίζει τον Νικολάς Μαδούρο.
Η δημιουργία Διεθνούς Ομάδας Επαφής
Η ΕΕ συμφώνησε πάντως σήμερα (με την υποστήριξη Ελλάδας, Σουηδίας, Πορτογαλίας) στους όρους αναφοράς για τη δημιουργία International Contact Group (Διεθνής Ομάδα Επαφής), το οποίο θα αποτελείται από χώρες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σκοπό την υποστήριξη του διαλόγου μεταξύ κυβέρνησης, αντιπολίτευσης και κοινωνίας των πολιτών στη Βενεζουέλα και τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος για τη διεξαγωγή εκλογών στη χώρα. Οπως τονίζουν διπλωματικές πηγές σύμφωνα με το ΑΠΕ, η Ομάδα Επαφής αναμένεται να συνεργαστεί με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, ο οποίος ανακοίνωσε επίσης την ανάληψη διπλωματικής πρωτοβουλίας για τη χώρα. Η σύσταση της εν λόγω Ομάδας Επαφής αναμένεται να ανακοινωθεί στο αυριανό άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών (Gymnich).
Σύμφωνα με τις ελληνικές διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα υποστήριξε σταθερά ότι «στο βαθμό που η ΕΕ επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη Βενεζουέλα και υποστηρίζει τη διεξαγωγή εκλογών, οφείλει να ενεργοποιηθεί συγκροτημένα και με δική της διπλωματική πρωτοβουλία στη χώρα. Η αναγνώριση του ηγέτη της βενεζολάνικης αντιπολίτευσης, προέδρου της Εθνοσυνέλευσης κ. Γκουαϊντό ως de facto Προέδρου της χώρας, χωρίς τουλάχιστον την εκκίνηση ευρωπαϊκής διπλωματικής πρωτοβουλίας για τη δημιουργία συνθηκών διεξαγωγής ελεύθερων εκλογών, θα ήταν μια ανεύθυνη στάση, ειδικά δεδομένων των μεγάλων κινδύνων που υφίστανται για εμφύλιες συγκρούσεις, σε μία πολιτικά και κοινωνικά πολωμένη κοινωνία.
Στο πλαίσιο αυτό, οι 28 αποφάσισαν, στις 26 Ιανουαρίου, ότι «εάν δεν υπάρξει προκήρυξη εκλογών με τις απαιτούμενες εγγυήσεις τις επόμενες μέρες, η ΕΕ θα προβεί σε περαιτέρω ενέργειες, μεταξύ άλλων και σε σχέση με την αναγνώριση της ηγεσίας της χώρας, στη βάση του άρθρου 233 του Συντάγματος της Βενεζουέλας», που προβλέπει την προσωρινή ανάληψη της Προεδρίας από τον Πρόεδρο Εθνοσυνέλευσης με σκοπό να διεξαγάγει εκλογές, σε περίπτωση μόνιμης αδυναμίας Προέδρου να ασκήσει τα καθήκοντά του. Προσέθεσαν ότι η ΕΕ θα προβεί στην άμεση καθιέρωση Διεθνούς Ομάδας Επαφής, θα εντείνει τον συντονισμό της με διεθνείς και περιφερειακούς εταίρους και θα εξετάσει το θέμα στο προσεχές άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών.
Οι ίδιες πηγές της Αθήνας τονίζουν ότι η ενεργοποίηση της ΕΕ, με διπλωματική πρωτοβουλία για τη Βενεζουέλα, αποτελεί πάγια θέση της κυβέρνησης από την πρώτη στιγμή της κλιμάκωσης της έντασης στη χώρα.
Υπενθυμίζεται ότι στη συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο 2017, ο πρωθυπουργός είχε επισημάνει ότι με οδηγίες του, το υπουργείο Εξωτερικών καταβάλει προσπάθειες προκειμένου να υπάρξει «διπλωματική παρέμβαση από την πλευρά της ΕΕ για την επίλυση της κρίσης» προσθέτοντας ότι «όταν μια χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα μιας εμφύλιας σύρραξης… η Ευρώπη – και αυτός πρέπει να είναι ο ρόλος της Ευρώπης- δεν είναι τόσο να επιβάλει κυρώσεις όσο το να διεκδικήσει τους τρόπους εκείνους μέσα από τους οποίους θα μπορέσει να υπάρξει μια συνεννόηση ανάμεσα στις δύο πλευρές». Τόνισε δε ότι «αυτή θα ήταν η θέση και η στάση αρχής της κυβέρνησης είτε αυτά τα γεγονότα αφορούσαν μια χώρα τόσα πολλά χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την περιοχή μας είτε μια γειτονική χώρα». Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, τη θέση αυτή είχε αναπτύξει ο πρωθυπουργός, τόσο κατά τη συνάντησή του με τον Γάλλο Πρόεδρο τον Σεπτέμβριο 2017 στην Αθήνα όσο και κατά τη συνάντησή του με την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για Εξωτερικές Σχέσεις τον Φεβρουάριο 2018 στις Βρυξέλλες.
Στις 15 Δεκεμβρίου 2017, κατά τη συνάντηση του με τον υφυπουργό Εξωτερικών της Βενεζουέλας Ivan Gil, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών κ. Κατρούγκαλος τόνισε ότι «η διέξοδος από την κρίση μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω του ευρύτερου δυνατού πολιτικού διαλόγου», προσθέτοντας ότι «για το λόγο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στις συνομιλίες του Αγίου Δομίνικου, να διαφυλαχθούν πλήρως οι δημοκρατικές και συνταγματικές διαδικασίες και να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων, χωρίς κανένα αποκλεισμό, στις προεδρικές εκλογές του 2018».
Τόνισε δε ότι «τις θέσεις αυτές υποστηρίζει η χώρα μας και στο πλαίσιο της ΕΕ, επιδιώκοντας την ενεργότερη διπλωματική συμβολή της τελευταίας στην επίλυση της κρίσης».
Σε χθεσινή δήλωσή του, εξάλλου, ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ κ. Κατρούγκαλος σημείωσε ότι «πριν από οποιαδήποτε άλλη παρέμβαση, προκρίνεται η επιδίωξη από πλευράς ΕΕ δημιουργίας μιας ομάδας κρατών που για ιστορικούς λόγους έχουν ιδιαίτερη επιρροή στην περιοχή και, ως εκ τούτου, μπορούν να αναλάβουν αποτελεσματικό διαμεσολαβητικό ρόλο στη λατινοαμερικανική χώρα». Προσέθεσε δε ότι αυτό υπογράμμισε και κατά την τηλεφωνική του συνομιλία με την κα Μογκερίνι.