Τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, κάθε Ιανουάριο παγκόσμιοι ηγέτες, επικεφαλής των μεγαλύτερων εταιρειών και πολλοί διάσημοι δίνουν ραντεβού σε μια μικρή ορεινή πόλη της Ελβετίας.
Είναι βέβαια το Νταβός, εκεί όπου γίνεται το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Τι κάνουν όμως εκεί; Από τα πανάκριβα «εισιτήρια», μέχρι τους δωρεάν σκούφους, το BBC κατέγραψε 10 πράγματα που ίσως πολλοί να μην γνωρίζουν για αυτό το «ραντεβού».
1. Το όνομά του δεν είναι... Νταβός
Αν και όλοι το αποκαλούν Νταβός, αυτή η «μάζωξη» στην πραγματικότητα λέγεται Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Νταβός είναι απλά το όνομα του ελβετικού χειμερινού θέρετρου στο οποίο γίνεται.
Βέβαια, το όνομα της πόλης έχει συνδεθεί τόσο με αυτό το ετήσιο γεγονός, που πλέον πολλές αντίστοιχες εκδηλώσεις περιγράφονται αναλόγως. Για παράδειγμα όλοι αναφέρονταν στο επενδυτικό συνέδριο της Σαουδικής Αραβίας ως «Νταβός της ερήμου».
2. Δεν είναι απλά ένα συνέδριο
Επισήμως, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είναι ένα ετήσιο συνέδριο. Κατά τη διάρκειά του γίνονται αμέτρητες ομιλίες για θέματα από τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας έως τη διαχείριση του άγχους.
Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι δεν πηγαίνουν εκεί για να τις παρακολουθήσουν, αλλά για να δικτυωθούν. Το γεγονός ότι βρίσκονται σε έναν περιορισμένο χώρο για τέσσερις ημέρες επιτρέπει σε επιχειρηματίες, πολιτικούς και δημοσιογράφους να κάνουν συναντήσεις, χωρίς να απαιτείται να ταξιδέψουν. Αυτή η «δικτύωση» συνεχίζεται και τις νυχτερινές ώρες, σε δείπνα και πάρτι που κάνουν οι εταιρείες που μετέχουν στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
3. Οι συναντήσεις έχουν και αποτέλεσμα
Πολλοί υποστηρίζουν ότι πρόκειται απλά για ένα χώρο συζητήσεων. Ομως, το απομονωμένο περιβάλλον δίνει στους πολιτικούς μια πολύτιμη ευκαιρία να συναντηθούν μακριά από τα «φώτα» της δημοσιότητας. Το BBC υπενθυμίζει, ως παράδειγμα, το γεγονός ότι στο Νταβός έγιναν οι πρώτες συναντήσεις σε επίπεδο υπουργών ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Κορέα, το 1989. Αλλά θυμίζει ότι εκεί επίσης πέρυσι ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ζόραν Ζάεφ συναντήθηκαν για πρώτη φορά, ανοίγοντας τον δρόμο για τη Συμφωνία των Πρεσπών.
4. Μόνο οι επιχειρήσεις πληρώνουν- ακριβά- για να μετάσχουν
Οι μόνοι συμμετέχοντες που πληρώνουν για να μετάσχουν είναι οι εταιρείες. Και το τίμημα είναι «βαρύ», αφού η χρέωση για τις εταιρείες είναι 23.800 ευρώ το άτομο!
Επίσης, οι μετέχοντες πρέπει να είναι μέλη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Αυτό έχει διάφορες βαθμίδες, καθώς κοστίζει από 60.000 έως 600.000 ελβετικά φράγκα τον χρόνο, για τους «στρατηγικούς εταίρους». Το ποσό είναι τεράστιο, αλλά δίνει στα «υψηλόβαθμα» μέλη πρόσβαση σε ιδιωτικές συνεδριάσεις με άλλους επιχειρηματίες, ενώ τους παρέχεται αυτοκίνητο και σοφέρ.
5. Το πάσο για το Φόρουμ έχει χρωματικό κώδικα
Η καταπολέμηση των ανισοτήτων είναι πάντα αντικείμενο συζήτησης στο Νταβός. Ομως, και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ έχει το δικό του σύστημα... διακρίσεων, με ένα σύνθετο «κώδικα» χρωμάτων για το πάσο.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να βρίσκεται στον ίδιο χώρο με τον πρίγκιπα Γουίλιαμ, αλλά είναι απίθανο να τον... πετύχει στην τουαλέτα. Τέτοιοι υψηλόβαθμοι καλεσμένοι έχουν ένα λευκό σήμα στο πάσο τους, που τους δίνει πρόσβαση παντού, ακόμη και στα πιο «κλειστά» ειδικά μίτινγκ.
Επίσης, υπάρχει διαφορετικό χρώμα για τους συντρόφους των συμμετεχόντων και τους δημοσιογράφους, που το κάθε ένα δίνει διαφορετικό επίπεδο πρόσβασης. Το χαμηλότερο επίπεδο είναι το λεγόμενο «ξενοδοχειακό» σήμα, το οποίο σημαίνει ότι δεν μπορείς να μπεις καν στο συνεδριακό κέντρο. Βέβαια, με αυτό μπορείς να μπεις στα πάρτι και να πας για σκι.
6. Οι άνδρες κυριαρχούν
Στα 49 χρόνια του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, οι άνδρες ξεπερνούν κατά πολύ τις γυναίκες, παρά το σύστημα ποσοστώσεων για τις μεγάλες εταιρείες που πρέπει να φέρνουν 1 γυναίκα για κάθε 4 άνδρες.
Μάλιστα η φράση «άνδρας του Νταβός» έχει εξελιχθεί σε χαρακτηρισμό συνώνυμο του στερεοτυπικού συμμετέχοντα στο Φόρουμ: ένας ισχυρός και πλούσιος, που πολλοί τον βλέπουν ως κάποιον που δεν έχει επαφή με τον πραγματικό κόσμο. Πάντως, η κατάσταση βελτιώνεται. Φέτος, 22% των συμμετεχόντων είναι γυναίκες, ποσοστό που μπορεί να μην ακούγεται... σπουδαίο, αλλά τουλάχιστον έχει διπλασιαστεί από το 2001.
7. Δεν μαζεύονται τα... νιάτα εκεί
Η ανέλιξη στην κορυφή- και κατά συνέπεια μια πρόσκληση για το Νταβός- απαιτεί χρόνια. Αυτό φαίνεται και από τον μέσο όρο ηλικίας των συμμετεχόντων: 54 για τους άνδρες, 49 για τις γυναίκες.
Βέβαια, υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Ο Σκάι Μίκερ είναι μόλις 16 ετών και ο Νοτιοαφρικανός φωτογράφος είναι ο νεαρότερος συμμετέχοντας φέτος. Ο γηραιότερος είναι ο 92χρονος αφηγητής ντοκιμαντέρ Ντέιβιντ Ατένμπορο.
8. Το Φόρουμ έχει τη δική του γλώσσα
Η σύνθετη εταιρική ορολογία είναι το σήμα κατατεθέν του Φόρουμ. Ακόμη και ένας έμπειρος ακροατής του Φόρουμ μπορεί να αδυνατεί να καταλάβει τι ακριβώς εννοεί ο καθένας. Ακόμη και το θέμα της κάθε χρονιάς μπορεί να είναι ακατανόητο. Για παράδειγμα, φέτος είναι «Παγκοσμιοποίηση 4.0: Η διαμόρφωση της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής την εποχή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης».
9. Είναι σαν να κάνεις αεροπορικό ταξίδι, χωρίς να πετάς
Φέτος ανάμεσα σε αυτούς που θα πάνε στο Νταβός είναι ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Σίνζο Αμπε, η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ και ο πρίγκιπας Γουίλιαμ. Με δεδομένο ότι πάντα υπάρχουν τόσο υψηλόβαθμοι καλεσμένοι, τα μέτρα ασφαλείας είναι αυστηρά.
Υπάρχουν ελεύθεροι σκοπευτές σε κάθε οροφή και μία ζώνη ασφαλείας, στην οποία απαιτείται το σωστό πάσο για να περάσεις. Κάθε φορά που μπαίνεις στο συνεδριακό κέντρο πρέπει να βγάλεις το πανωφόρι σου, να περάσει από μηχάνημα το laptop και η τσάντα σου. Πιο απλά, είναι σαν να περνάς διαρκώς από έλεγχο αεροδρομίου, χωρίς να ακολουθεί η επιβίβαση σε πτήση.
10. Ολοι λατρεύουν τους δωρεάν σκούφους
Οι μετέχοντες μπορεί να είναι πλούσιοι ηγέτες χωρών ή στελέχη επιχειρήσεων που βγάζουν εκατοντάδες χιλιάδες ή ακόμη και εκατομμύρια ευρώ, αλλά προφανώς κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί σε έναν δωρεάν σκούφο. Κάθε χρόνο η Zurich Insurance δίνει δωρεάν μπλε σκούφους και σχεδόν όλοι παίρνουν.
Φωτογραφίες: AP, EUROKINISSI