SOS εκπέμπουν οι αρχαιολόγοι, επισημαίνοντας τον κίνδυνο να μεταβιβαστούν οριστικά στο Υπερταμείο σημαντικά ιστορικά μνημεία της χώρας βάσει της υπουργικής απόφασης Τσακαλώτου.
Τα μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων κατέθεσαν λίστα 587 Κωδικών Αριθμών Εθνικού Κτηματολογίου, από 37 νομούς της χώρας, επί συνόλου 2.329 ακινήτων πολιτιστικού ενδιαφέροντος που έχουν ταυτοποιηθεί από το υπουργείο Πολιτισμού,
Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι ότι στη λίστα αυτή υπάρχουν κωδικοί που αντιστοιχούν σε Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unescο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η Ροτόντα και το Επταπύργιο στη Θεσσαλονίκη, ο αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων και πολλά μνημεία της Κέρκυρας.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έδωσε συνέντευξη τύπου χθες επί του θέματος.
Συγκεκριμένα το θέμα της «μεταβίβασης των 2.329 ακινήτων πολιτιστικής κληρονομιάς στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου-ΕΤΑΔ» συζητήθηκε την Πέμπτη κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ), ενόψει της προσφυγής του ΣΕΑ και των δημάρχων Σπάρτης και Πατρέων στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για δύο θέματα: Πρώτον, εξαίρεση των 2.329 ακινήτων πολιτιστικού ενδιαφέροντος, με νέα υπουργική απόφαση (προσφάτως είπαν και με νέα συνεδρίαση του ΚΥΣΟΙΠ) και δεύτερον, θεσμική θωράκιση για να μην ξαναβρεθεί κανένα μνημείο ή κτίριο πολιτιστικού ενδιαφέροντος στα "διαφιλονικούμενα"» δήλωσε η πρόεδρος του ΣΕΑ, Σταματία Μαρκέτου. «Όχι μόνο δεν έχει βγει καμία απόφαση, όχι μόνο δεν έχει γίνει καμία θεσμική πράξη, αλλά αντιθέτως, το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει καν αποστείλει στο Συμβούλιο της Επικρατείας απόψεις» πρόσθεσε.
Η κ. Μαρκέτου σημείωσε ότι πρόκειται για ακίνητα, τα οποία δεν έχουν γνωστοποιηθεί, ωστόσο ο Σύλλογος έχει ταυτοποιήσει από τα 2.389 τα 587.
Οπως έγινε γνωστό, μεταξύ αυτών είναι:
- Η Σπιναλόγκα
- Ο Αρχαιολογικός Χώρος Ακρόπολης Σπάρτης
- Το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων
Επίσης μνημεία UNESCO, όπως:
- Η Ροτόντα στη Θεσσαλονίκη
- Η Παναγία Αχειροποίητος στη Θεσσαλονίκη
- Ο Αρχαιολογικός Χώρος Φιλίππων στον νομό Καβάλας.
Οπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ κατά την πρόεδρο του ΣΕΑ, το άρθρο 196, παράγραφος 4 του νόμου 4389, ο οποίος είναι και ο ιδρυτικός νόμος της ΕΤΑΔ, «εξαιρεί στην ουσία τα μνημεία, κάτι που αναιρείται από την αμέσως επόμενη παράγραφο του ίδιου άρθρου, την 5, σύμφωνα με την οποία παραμένουν στη διαχείριση της ΕΤΑΔ. Η νομή, η χρήση και η διαχείριση όλων αυτών των σημαντικών μνημείων, δηλαδή, δεν θα ανήκει στο ΥΠΠΟΑ, κατά παράβαση του άρθρου 24 του Συντάγματος». Η ίδια εξήγησε ότι η προσφυγή στο ΣτΕ αφορά τη θεσμική θωράκιση των εν λόγω ακινήτων όχι μόνο στο παρόν αλλά και στο διηνεκές.
Επίσης σε ανακοίνωσή τους υπό τον τίτλο «τα μνημεία δεν έχουν φωνή, εμείς έχουμε» λένε οι αρχαιολόγοι της Κρήτης έδωσαν στη δημοσιότητα κατάλογο με δέκα σημαντικά μνημεία μόνο στην Κρήτη (Κνωσός, τα Ενετικά Τείχη του Ηρακλείου η Σπιναλόγκα κλπ.)
Επισημαίνουν δε πως «η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ (ΕΕΣΥΠ-Υπερταμείο) προχωράει σε παρέμβαση στο ΣΤΕ κατά του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και των Δημάρχων Πατρέων και Σπάρτης και υπέρ της Υπουργικής Απόφασης Τσακαλώτου, δηλαδή της μεταβίβασης μνημείων!»
Η ανακοίνωση των αρχαιολόγων αναλυτικά
«ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΦΩΝΗ ΕΜΕΙΣ ΕΧΟΥΜΕ
Μετά από τέσσερεις μήνες εξαπάτησης, θεσμικής απραξίας, προφορικών διαβεβαιώσεων και αβάσιμων κατηγοριών για υπερβολική αντίδραση από πλευράς των Ελλήνων αρχαιολόγων και διασπορά «fake news»,δυστυχώς οι χειρότεροι φόβοι μας επιβεβαιώθηκαν. Η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ (ΕΕΣΥΠ-Υπερταμείο) προχωράει σε παρέμβαση στο ΣΤΕ κατά του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και των Δημάρχων Πατρέων και Σπάρτης και υπέρ της Υπουργικής Απόφασης Τσακαλώτου, δηλαδή της μεταβίβασης μνημείων!
Μέσα σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας, που καλλιέργησε δυστυχώς και η ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού με δηλώσεις και υποσχέσεις που υποτιμούν τη νοημοσύνη μας, εντύπωση προκαλεί η παντελής απουσία και αδράνεια των τοπικών παραγόντων της Κρήτης που, αντί να στηρίξουν και να συμμετέχουν έμπρακτα στην προσφυγή για την διαφύλαξη των μνημείων του τόπου, αρκέστηκαν σε χλιαρές δηλώσεις, επερωτήσεις και ψηφίσματα των τριών σειρών.
Για όσους δεν το έχουν αντιληφθεί έχουν ήδη μεταβιβασθεί στο Υπερταμείο και δεν έχει προωθηθεί καμία θεσμική ρύθμιση για την εξαίρεσή τους σημαντικά μνημεία όπως:
Η Κνωσός (όλος ο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος του Ανακτόρου κ.α. σημαντικών μνημείων της Κνωσού.
Ολόκληρη η έκταση της βίλας Αριάδνης, συμπεριλαμβανομένου του Μικρού Ανακτόρου, της Βασιλικής Έπαυλης, της Βίλα Διονύσου καθώς και της ιστορικής οικίας του Έβανς).
- Τα Ενετικά Τείχη του Ηρακλείου.
- Τα Νεώρια σε Ηράκλειο και Χανιά.
- Το Υστερομινωικό Νεκροταφείο των Αρμένων στο νομό Ρεθύμνου.
- Η Σπιναλόγκα.
- Τα Αρχαιολογικά Μουσεία Ηρακλείου Χανίων και Αγίου Νικολάου.
- Τα κτήρια των Εφορειών Αρχαιοτήτων Κρήτης συμπεριλαμβανομένων γραφείων, εργαστηρίων και αποθηκών με αρχαία και πολλά άλλα ιστορικά μνημεία, κτίρια, και αρχαιολογικοί χώροι σε όλο το νησί.
Τα παραπάνω αντιπροσωπεύουν την πανάρχαια ιστορία της Κρήτης, την εθνική μνήμη και πολιτιστική μας ταυτότητα και αποτελούν μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Διατηρήθηκαν, προστατεύθηκαν και αναδείχθηκαν με μεγάλο αγώνα από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και την τοπική κοινωνία με το υστέρημα του ελληνικού λαού. Δεν ανήκουν στην εκάστοτε κυβέρνηση να τα ξεπουλάει και να τα εκχωρεί κατά βούληση.
Μετά τις πρόσφατες δηλώσεις τόσο του Υπερταμείου, όσο και του Υφυπουργού Πολιτισμού που επιμένουν ότι κανένα μνημείο δεν έχει μεταβιβασθεί, ότι η ΕΕΣΥΠ δεν διεκδικεί την κυριότητα, και ότι ο νόμος εξαιρεί αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, μουσεία και κοινόχρηστους χώρους, υπενθυμίζουμε ότι στο νόμο 4389/2016 δεν υπάρχει πουθενά ο όρος «μνημείο» «μουσείο» ή «κοινόχρηστος χώρος». Υπάρχει όμως ο όρος «Διαχείριση» που αφορά τα περιουσιακά στοιχεία που εξαιρούνται από τη μεταβίβαση δηλ. τους αρχαιολογικούς χώρους (παρ. 4, 5 του άρθρου 196 του ν. 4389/2016). Φυσικά σε καμία δήλωση ή διαβεβαίωση των ΥΠΟΙΚ και ΥΠΠΟΑ δεν αναφέρεται ότι η ΕΕΣΥΠ δεν πρόκειται να διεκδικήσει στο μέλλον τη διαχείριση των μνημείων και των μουσείων.
Το Τοπικό Παράρτημα Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων δηλώνει την αντίθεσή του στην λεηλασία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και απαιτούμε:
1. Την ακύρωση της Υπουργικής Απόφασης Τσακαλώτου (Φ.Ε.Κ. 2320/Β/19-6-2018)και την ψήφιση νομοθετικής ρύθμισης εξαίρεσης της μεταβίβασης κάθε δικαιώματος (κυριότητας και διαχείρισης) όλων ανεξαιρέτως των μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, αλλά και όσων αποκαλύπτονται στο μέλλον συμπληρώνοντας την πολιτιστική μας κληρονομιά.
2. Την δημοσιοποίηση του πλήρους καταλόγου αρχαιολογικών χώρων, μνημείων, μουσείων και ακινήτων αρμοδιότητας ΥΠΠΟΑ που περιλαμβάνονται στην απόφαση του ΚΥ.Σ.ΟΙ.Π. Φ.Ε.Κ. 2317/Β/19-6-2018και μεταβιβάσθηκαν στο Υπερταμείο.
3. Την άμεση κινητοποίηση και έμπρακτη εμπλοκή Δήμων, Περιφέρειας και βουλευτών όλων των κομμάτων και όλων ανεξαιρέτως των τοπικών παραγόντων αλλά και απλών πολιτών για την εξαίρεση με νομοθετική ρύθμιση από το Υπερταμείο και από τα νύχια των θεσμών, όλων των μνημείων, αρχαιολογικών χώρων, μουσείων, απαλλοτριωμένων ακινήτων και άλλων κτηρίων που χρησιμοποιούνται για αρχαιολογικούς και πολιτιστικούς σκοπούς».