Μετά την ταπεινωτική ήττα της Τερέζα Μέι κατά της συμφωνίας του Brexit, το κοινοβούλιο και η χώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα. Σήμερα, θα συζητηθεί η πρόταση μομφής για την άρση της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.
Εάν η κυβέρνηση χάσει, θα υπάρξουν γενικές εκλογές. Αλλά ακόμη κι αν καταψηφιστεί η πρόταση μομφής, τα επόμενα βήματα της Τερέζας Μέι θα είναι επικίνδυνα.
Γιατί κατατέθηκε η πρόταση μομφής;
Αμέσως μετά την ήττα της στην ψηφοφορία για την συμφωνία του Brexit με διαφορά 230 ψήφων, η Βρετανίδα πρωθυπουργός δήλωσε πως ήταν τέτοιο «το μέγεθος και η σημασία» της ήττας που θα έδινε χρόνο για μια τέτοια κίνηση εάν κατατίθονταν από τους Εργατικούς ή ακόμη και από ένα μικρότερο κόμμα της αντιπολίτευσης. Ο Τζέρεμι Κόρμπιν επιβεβαίωσε αμέσως πως οι Εργατικοί θα το έκαναν.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται στην πρόταση μομφής;
Αυτή θα είναι η πρώτη τέτοια συζήτηση στο πλαίσιο του νόμου περί Σταθερών Κοινοβουλίων του 2011, ο οποίος επιδιώκει να κρατήσει τις κυβερνήσεις για μια πενταετία, αφαιρώντας το προηγούμενο δικαίωμα των πρωθυπουργών να προκηρύσσουν εκλογές όποτε θέλουν.
Υπάρχουν δύο εξαιρέσεις. Η πρώτη, που εφαρμόστηκε για να ενεργοποιήσει τις εκλογές του 2017, συμβαίνει όταν τα δύο τρία ή και περισσότερο των βουλευτών ψηφίσουν για εκλογές, Η άλλη περίπτωση είναι εάν περάσει μια συγκεκριμένη πρόταση μομφής.
Η παράγραφος 2.4 του νόμου λέει ότι η πρόταση μομφής θα πρέπει να αναφέρει πως «Αυτό το κοινοβούλιο δεν έχει εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση της Αυτού Μεγαλειότητας».
Τι θα συμβεί σήμερα;
Όταν ανακοινώθηκαν οι εκλογές του 2017, η συζήτηση διήρκησε μόλις 90 λεπτά. Ωστόσο, η ηγέτης της Βουλής των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου, Άντρεα Λίντσομ, δήλωσε πως θα χρησιμοποιηθεί όλη η σημερινή ημέρα για την συζήτηση στο Κοινοβούλιο και συγκεκριμένα μέχρι τις 7 το απόγευμα. Στη συνέχεια, θα διεξαχθεί η ψηφοφορία.
Τι θα συμβεί αν κερδίσουν οι Εργατικοί;
Δεν θα υπάρξουν άμεσες εκλογές. Αντιθέτως, θα υπάρχει μια περίοδος 14 ημερολογιακών ημερών κατά την οποία η κυβέρνηση θα μπορούσε να επιδιώξει την εμπιστοσύνη των βουλευτών, διαφορετικά μπορεί να σχηματιστεί μια άλλη κυβέρνηση.
Εάν αυτό δεν συμβεί, τότε το κοινοβούλιο θα διαλυθεί, με το απαιτούμενο χρονικό διάστημα των 25 ημερών για τις επόμενες εκλογές.
Ο νόμος δεν αναφέρει επακριβώς τι μπορεί να συμβεί σε αυτή την περίοδο και δεδομένου ότι η διάταξη αυτή δεν έχει ακόμη χρησιμοποιηθεί, παραμένει ασαφές πώς, αν ίσως και καθόλου, αυτή η περίοδος χάριτος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον σχηματισμός μιας πολύ διαφορετικής κυβέρνησης ή μια μειοδοτική διακυβέρνηση από τους Εργατικούς.
Θα κερδίσουν οι Εργατικοί;
Τα σημάδια δείχνουν πως όχι. Παρόλο που πολλοί συντηρητικοί βουλευτές αντιπαθούν το σχέδιο Brexit της Μέι, δεν επιθυμούν τις εκλογές και πόσο μάλλον να επιτρέψουν τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης Εργατικών. Επομένως, πολύ λίγοι, αν υπάρχουν, είναι πιθανόν να ψηφίσουν υπέρ της πρότασης μομφής του Κόρμπιν.
Εξίσου ζωτικής σημασίας είναι πως το κόμμα συνασπισμού της Μέι, το DUP, που ψήφισε κατά της συμφωνίας του Brexit, δεσμεύθηκαν αμέσως πως θα υποστήριζαν την πρωθυπουργό στην ψήφο εμπιστοσύνης.
Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Ομάδα Βουλευτών με τους βουλευτές της να τάσσονται κατά του Brexit, και που αντιτάχθηκαν στην συμφωνία της Μέι, δήλωσαν σχεδόν αμέσως πως θα την υποστηρίξουν στην πρόταση μομφής. Έτσι, η Βρετανίδα πρωθυπουργός φαίνεται ασφαλής, προς το παρόν.
Εάν η Μέι καταφέρει να μείνει, ποια θα είναι τα επόμενα βήματά της;
Αρχίζει να ετοιμάζει κάποιο είδος plan B. Η Μέι δήλωσε πως θα ξεκινούσε αμέσως συνομιλίες τόσο με το Συντηρητικό κόμμα όσο και με άτομα των άλλων κομμάτων «με εποικοδομητικό πνεύμα» για να πετύχουν μια συμφωνία που θα μπορούσε να κερδίσει την εμπιστοσύνη της Βουλής των Κοινοτήτων. Οποιεσδήποτε ιδέες πρέπει να είναι «πραγματικά διαπραγματεύσιμες και να έχουν επαρκή υποστήριξη στην Βουλή» είπε, σε μια προειδοποίηση προς τους βουλευτές που ελπίζουν να προωθήσουν ένα προσωπικό ή μη ρεαλιστικό όραμα για το Brexit.
Η Μέι πρέπει να παρουσιάσει μια «ουδέτερη πρόταση» στην Βουλή των Κοινοτήτων μέχρι την Δευτέρα. Αυτό θα μπορούσε να τροποποιηθεί, πράγμα που σημαίνει ότι θεωρητικά όσοι έχουν τις δικές τους ιδέες θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν τον έλεγχο της διαδικασίας. Πολλά θα εξαρτηθούν από το εάν ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, Τζον Μπέρκοου, θα επιτρέψει τέτοιες παρεμβάσεις.
Φωτογραφίες: AP