Νέο πλαίσιο για πρώτη κατοικία την 1η Μαρτίου
Δύο μήνες έχει, πλέον, στη διάθεση της η κυβέρνηση για να ολοκληρώσει το σχέδιο νόμου, που θα διαδεχθεί τον νόμο Κατσέλη, με την προϋπόθεση ότι θα ξεπεράσει τις ενστάσεις κι επιφυλάξεις της Κομισιόν, της ΕΚΤ και των τραπεζών.
Αυτή τη στιγμή, η βασική εστία διαφωνίας είναι το όριο προστασίας της πρώτης κατοικίας, καθώς οι τράπεζες ξεκινάνε από τις 70.000 ευρώ και φτάνουν στις 100.000 ευρώ με την προσαύξηση λόγω συζύγου και παιδιών, με το επιχείρημα ότι με το ισχύον πλαίσιο έχει ήδη προστατευθεί το 90% των δανειοληπτών. Η κυβέρνηση έχει μπει στη συζήτηση, κατεβάζοντας τον πήχη 30.000 ευρώ χαμηλότερα από τα σημερινά όρια προστασίας, δηλαδή ξεκινώντας από τις 150.000 ευρώ και φτάνοντας ως τις 250.000 ευρώ. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές αυτή η εστία διαφωνίας για τα όρια μπορεί να εξουδετερωθεί με την ενεργοποίηση του σχεδίου επιδότησης των δικαιούχων δανειοληπτών, από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Ως μοντέλο θα χρησιμοποιηθεί το κυπριακό πρόγραμμα «Εστία» αλλά διαφοροποιημένο και προσαρμοσμένο στην ελληνική πραγματικότητα. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει δύο πλαίσια παρεμβάσεων: εκ των προτέρων προστασία και εκ των υστέρων προστασία της πρώτης κατοικίας. Έτσι, από τη νέα χρονιά θα μπορεί κάποιος είτε να αιτείται την υπαγωγή στο νέο προστατευτικό πλαίσιο και αφενός να αναδιαρθρώνει το δάνειο του, αφετέρου να παίρνει την επιδότηση για τη δόση της ρύθμισης, είτε να παίρνει υπό προϋποθέσεις επιδότηση χωρίς την υπαγωγή στο νέο προστατευτικό πλαίσιο.
Όπως εκτιμούν οι ίδιες πηγές, η επιδότηση θα είναι το «κλειδί» έτσι ώστε να καταστεί άνευ ουσίας η διαφωνία για τα όρια (ύψος αντικειμενικής ή εμπορικής αξίας ακινήτου), με δεδομένο ότι οι τράπεζες θα έχουν διασφαλισμένη (;) τη δόση. Όσον αφορά σε άλλου είδους διαφορές που έχουν προκύψει με τις τράπεζες, εκτιμάται ότι θα ξεπεραστούν. Για παράδειγμα, οι τράπεζες θέλουν οι αιτήσεις προστασίας να υποβάλλονται στην πλατφόρμα του «Τειρεσία», ενώ η κυβέρνηση επιμένει ότι οι αιτήσεις πρέπει να υποβάλλονται σε κρατικό φορέα. Το μόνο σίγουρο, με τα έως τώρα δεδομένα, είναι ότι η παροχή προστασίας θα αποσυνδεθεί από τις δικαστικές αίθουσες.
Το κυβερνητικό σχέδιο, αφού υπάρχει ένα μίνιμουμ συμφωνίας με τις τράπεζες, θα υποβληθεί προς διαβούλευση κατ’ αρχάς στην Κομισιόν. Βάσει Κοινοτικής Οδηγίας, που ορίζει ότι όλα τα θέματα που επηρεάζουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα πρέπει να τίθενται υπόψιν της ΕΚΤ, το σχέδιο θα κοινοποιηθεί για τα περαιτέρω στη Φρανκφούρτη κι αν όλα πάνε καλά, το νέο πλαίσιο θα ενεργοποιηθεί στις αρχές Μαρτίου.
Όσον αφορά στις εκκρεμείς αιτήσεις προστασίας από το ισχύον πλαίσιο του νόμου Κατσέλη- Σταθάκη, οι Ελληνικές Αρχές έχουν αναλάβει δέσμευση να κάνουν πράξη την επιτάχυνση των δικών, έτσι ώστε οι εκκρεμοδικίες των 5, 6, 7 ή περισσότερων ετών, να τερματιστούν το συντομότερο δυνατόν. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου ήταν σε εκκρεμότητα 135.639 υποθέσεις, ωστόσο η κατακόρυφη αύξηση των αιτήσεων στο τελευταίο τρίμηνο του έτους εκτιμάται ότι έχει προσθέσει χιλιάδες ακόμα φακέλους στα δικαστήρια.