Ηταν ακριβώς 21:18, ένα ήσυχο βράδυ της 6ης Δεκέμβρη του 2008, όταν σε ιστοσελίδα αντιεξουσιαστικού περιεχομένου «ανέβηκε» μια είδηση λίγων λέξεων, που έμελλε να στιγματίσει τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας.
«Μολις ελαβα ενα τηλεφωνημα απο συντροφο,οπου μου ανεφερε οτι στη Μεσολλογιου εγινα καποιες συγκρουσεις κι ενα παιδι χτυπηθηκε απο πλαστικη σφαιρα μπατσου και ειναι παρα πολυ σοβαρα ,εφτασε ασθενοφορο και το πανε στον Ευαγγελισμο..Διασταυρωστε την πληροφορια εσεις που ειστε αθηνα».
Λίγα λεπτά αργότερα, στις 21:32, και ενώ αυτόπτες μάρτυρας καταχωρούν διαρκώς στοιχεία στο indymedia, αρχίζει να διαδίδεται ότι δεν επρόκειτο για πλαστική σφαίρα, αλλά για κανονική, και πως «το παιδί που πυροβολήθηκε δεν ανέπνεε».
Το χτυπημένο παιδί ήταν ο 15χρονος Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, που είχε βγει στα Εξάρχεια, με τον φίλο του Νίκο Ρωμανό, για την ονομαστική εορτή του δευτέρου.
Τα γεγονότα ήδη έτρεχαν. Φοιτητές και νεολαίοι αρχίζουν να μαζεύονται στο Πολυτεχνείο για να οργανωθούν, όμως έξω έχουν ήδη αρχίσει οι συγκρούσεις.
Σε ένα από τα σπάνια ντοκουμέντα, που έχει γυριστεί μόλις λίγα λεπτά μετά τη δολοφονία, απεικονίζονται οι πρώτες αυθόρμητες και σποραδικές συγκρούσεις οργισμένων διαδηλωτών με τα ΜΑΤ, γύρω από το σημείο της δολοφονίας (Μεσολογγίου και Τζαβέλλα) και την Ζωοδόχου Πηγής. Στο ίδιο βίντεο, εμφανίζεται συντετριμμένος ο νεαρός Νίκος Ρωμανός, που μόλις έχει χάσει τον φίλο του, μπροστά στα μάτια του.
Κατά τις 22:00 έχει ήδη επιβεβαιωθεί ο θάνατος του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου. Ολοένα και μεγαλύτερα πλήθη συγκεντρώνονται γύρω από το Πολυτεχνείο, την πλατεία Εξαρχείων, το σημείο της δολοφονίας και οι συγκρούσεις κλιμακώνονται. Το πεδίο των «μαχών» σύντομα επεκτείνεται και γύρω από τη Νομική και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο στην Πατησίων (ΑΣΟΕΕ).
Το κέντρο της Αθήνας δονείται από την ιαχή «δολοφόνοι» και καταγράφονται οι πρώτες φθορές σε τράπεζες στην Πατησίων και τη Σόλωνος.
Οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί ξεκινούν απευθείας συνδέσεις με το κέντρο της πόλης.
Γύρω στις 23:00 διαδηλωτές αρχίζουν να μαζεύονται στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» όπου έχει μεταφερθεί το άψυχο κορμί του Αλέξανδρου. Τα δελτία των ειδήσεων πλέον αναφέρουν πληροφορίες για τους δυο ειδικούς φρουρούς, Επαμεινώνδα Κορκονέα και Βασίλη Σαραλιώτη, που ενεπλάκησαν στο περιστατικό. Οπως προκύπτει από τις μαρτυρίες, μετά από λεκτική αντιπαράθεση (και κατά τις ίδιες πηγές την εκτόξευση ενός πλαστικού μπουκαλιού με νερό), ο Κορκονέας στάθμευσε το περιπολικό, μαζί με τον Σαραλιώτη κινήθηκαν πεζή προς τη Μεσολογγίου και τότε «τράβηξε» όπλο και πυροβόλησε σε ευθεία βολή τον 15χρονο. Οι συγκρούσεις θα συνεχιστούν καθ’ όλη τη νύχτα, με τους διαδηλωτές να δίνουν «ραντεβού» για οργανωμένη πορεία την επομένη.
Μια χώρα στα «κάγκελα»
Οι κινητοποιήσεις επεκτείνονται σε όλη την Αθήνα και, σταδιακά, σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, ο Βόλος, η Λάρισα, τα Τρίκαλα, το Ηράκλειο, η Κέρκυρα κ.ά. Μαθητές, φοιτητές και άλλοι πολίτες ξεκινούν να συγκεντρώνονται έξω από αστυνομικά τμήματα, για να καταδικάσουν τη δολοφονία. Σε κάποιες περιπτώσεις προσφέρουν λουλούδια σε αστυνομικούς, όμως σε άλλες γίνονται επιθέσεις με πέτρες, ξύλα και βόμβες μολότοφ.
Στην Αθήνα πραγματοποιείται μια μαζική πορεία με προορισμό τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής (ΓΑΔΑ), στην οποία ξεσπούν σφοδρά επεισόδια.
Διαδηλωτές πυρπολούν αντιπροσωπείες αυτοκινήτων και άλλα μεγάλα καταστήματα, ενώ στη συνέχεια υποχωρούν προς το Πολυτεχνείο.
«Οι μαθητές θα πούνε την τελευταία λέξη, αυτές οι μέρες είναι του Αλέξη»
Από τη Δευτέρα, 8 Δεκεμβρίου, ξεκινά ένα μαζικό κύμα καταλήψεων σε πολλά σχολεία και ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας.
Η πρωτοβουλία των κινήσεων περνά πλέον στους μαθητές, οι οποίοι με σύνθημα «οι μαθητές θα πούνε την τελευταία λέξη, αυτές οι μέρες είναι του Αλέξη» ξεχύνονται στους δρόμους.
Ακολουθεί μια ακόμη μέρα πύρινων οδοφραγμάτων, πετροπόλεμου και πυρπολήσεων τραπεζών και καταστημάτων.
Στο Σύνταγμα, διαδηλωτές παραδίδουν στις φλόγες το χριστουγεννιάτικο δέντρο που είχε τοποθετήσει ο δήμος Αθηναίων. Η εικόνα κάνει τον γύρο του κόσμου.
9 Δεκεμβρίου – Η κηδεία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου
Η κηδεία του αδικοχαμένου Αλέξανδρου μετατρέπεται σε μια γιγαντιαία διαδήλωση διαμαρτυρίας. Γονείς, συγγενείς, συμμαθητές και φίλοι, βρίσκονται όλοι εκεί για το τελευταίο «αντίο»
Η ένταση ωστόσο πυροδοτείται εκ νέου ύστερα από την πληροφορία ότι αστυνομικός της ομάδας «Ζ», μετά την κηδεία, πυροβόλησε στον αέρα.
Την ίδια ημέρα, ο Αλέξης Κούγιας, δικηγόρος του «πιστολέρο» Επαμεινώνδα Κορκονέα δηλώνει δημόσια ότι «όλα είναι μια παρεξήγηση», προκαλώντας τη λαϊκή κατακραυγή.
Οι επόμενες ημέρες
Την Τετάρτη, 10 Δεκεμβρίου, εκδηλώνονται νέες συγκρούσεις κατά τη διάρκεια του πανεργατικού συλλαλητηρίου στο Σύνταγμα. Φοιτητές και μαθητές, ακόμη πιο συντονισμένα, προχωρούν σε καταλήψεις και κινητοποιήσεις.
Ταυτόχρονα, αρχίζουν να καταλαμβάνονται και άλλα δημόσια κτίρια, και πέραν του κέντρου της πόλης, όπως δημαρχεία και εφορίες. Οι καταληψίες χρησιμοποιούν τους χώρους ως κέντρα ενημέρωσης για τους πολίτες.
Με την κατάσταση να έχει βγει εκτός ελέγχου στο κέντρο, η κυβέρνηση κινητοποιεί ακόμη και δυνάμεις ΕΚΑΜ.
Ακολουθεί ένα μεγαλειώδες πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο, στις 12 Δεκεμβρίου. Χιλιάδες μαθητές με ένα τεράστιο «γιατί;» στα χείλη δίνουν το «παρών», έχοντας -για πρώτη φορά τόσο μαζικά- στο πλευρό τους γονείς, ακόμη και διερχόμενους πολίτες που μπαίνουν ως «ασπίδα» μπροστά τους, απέναντι στους αστυνομικούς. Οι μαθητές καταδικάζουν τους βανδαλισμούς, ωστόσο απαντούν με το σύνθημα «εσείς μιλάτε για βιτρίνες, εμείς μιλάμε για ζωές».
Μια εβδομάδα μετά
Στις 13 Δεκεμβρίου, πραγματοποιούνται ταυτόχρονα συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα και στον Λευκό Πύργο. Οι συγκεντρωμένοι σχηματίζουν με κεριά τη λέξη «ΖΕΙΣ». Στην Αθήνα, λίγα στενά παρακάτω, γίνεται μια ακόμη συγκέντρωση, στο σημείο της δολοφονίας, η οποία ολοκληρώνεται με νέο κύμα συγκρούσεων με την αστυνομία. Οι διαμαρτυρίες κλιμακώνονται και σε πόλεις της περιφέρειας, όπως ο Βόλος, η Ρόδος, τα Χανιά, η Κομοτηνή, το Αγρίνιο.
Μια ημέρα αργότερα, καταλαμβάνεται ο Ρ/Σ 9,84. Στο μεταξύ, πραγματοποιείται μεγάλη μηχανοκίνητη πορεία στη Θεσσαλονίκη, συναυλίες στα Προπύλαια, και εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα. «Λεφτά για την παιδεία και όχι για τα ΜΑΤ και την Αστυνομία» φωνάζουν τα πλήθη.
Στις 15 Δεκεμβρίου οργανώνεται καθιστική διαμαρτυρία μαθητών έξω από τη ΓΑΔΑ. Το σώμα των διαδηλωτών δέχεται χημικά αλλά δεν υποχωρεί. «Δυο φορές τη μέρα θα κάνουμε πορεία, μπάτσοι θα πεθάνετε απ’ την ορθοστασία» το εύστροφο σύνθημά τους. Με δακρυγόνα χτυπιέται και η διαμαρτυρία που έκαναν μαθητές μουσικών σχολείων στα Προπύλαια. Στο ίδιο διάστημα, προκαλούνται εκτενείς φθορές στα ακυρωτικά μηχανήματα του σταθμού Μετρό «Πανεπιστήμιο».
Με τις καταλήψεις στην Αθήνα -και στην περιφέρεια- να έχουν πληθύνει (ΕΣΗΕΑ, Λυρική Σκηνή κ.ά), μια ομάδα νεαρών, στις 16 Δεκεμβρίου, παίρνει την απόφαση να κάνει έφοδο στα γραφεία της ΕΡΤ, στην Αγία Παρασκευή. Οι νεαροί μπαίνουν στον χώρο σε μικρές ομάδες και τελικά παρεμβαίνουν στο στούντιο, διακόπτοντας την ομιλία του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή.
Ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας δείχνει πλέον τα πανό τους: «Σταματήστε να κοιτάτε, βγείτε όλοι στους δρόμους», «Άμεση αποφυλάκιση όλων των συλληφθέντων», «Ελευθερία σε όλους μας».
Πανό στην ακρόπολη
Την Τετάρτη, 17 Δεκεμβρίου του 2008, ένα πανό με την λέξη «Αντίσταση» γραμμένο σε πέντε διαφορετικές γλώσσες αναρτάται στον Βράχο της Ακρόπολης.
Ακολουθεί κατάληψη του κτιρίου της ΓΣΕΕ με αίτημα την απελευθέρωση διαδηλωτών (πάνω από 200) οι οποίοι είχαν συλληφθεί.
Παρά το έκρυθμο κλίμα, τις συλλήψεις και τα δακρυγόνα, οι διαδηλώσεις δεν σταματούν ούτε την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου, οπότε παραμένουν κλειστά πάνω από 600 σχολεία και δεκάδες πανεπιστημιακές σχολές.
Ακολουθούν συγκεντρώσεις σε Αθήνα, Πειραιά και επαρχία με συνθήματα όπως «Αυτή η σφαίρα δεν έπεσε τυχαία, κάτω τα χέρια από τη νεολαία»,«Με σφαίρες και βία δεν γίνεται παιδεία», Στις τράπεζες λεφτά, στη νεολαία σφαίρες, ήρθαν της κυβέρνησης οι τελευταίες μέρες».
Να σημειωθεί ότι διαδηλώσεις έγιναν σε πολλές ευρωπαϊκές -και όχι μόνο πόλεις- όπως η Κωνσταντινούπολη, η Ρώμη, το Λονδίνο, το Βερολίνο, το Παρίσι, η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Στοκχόλμη και πολλές ακόμη.
Ο απολογισμός
Από τις 6 έως και τις 14 Ιανουαρίου συνελήφθησαν πάνω από 250 άτομα πανελλαδικά, εκ των οποίων 67 προφυλακίστηκαν. Μόνο στη Λάρισα, είχαν γίνει 19 συλλήψεις, ανάμεσα στις οποίες ανηλίκων, που ήρθαν αντιμέτωποι με βαρύτατες κατηγορίες λόγω «επιστράτευσης» του αντιτρομοκρατικού νόμου. Σε ό,τι αφορά τις φθορές, τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν ζημιές σε 435 επιχειρήσεις στην Αθήνα (37 ολοσχερή καταστροφή), συνολικού κόστους 50 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης κατέγραψε ζημιές σε 88 επιχειρήσεις (10 καταστράφηκαν ολοσχερώς). Η επέτειος της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου τιμάται, πλέον, κάθε χρόνο από διαδηλωτές σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και περιφέρεια.