Σχεδόν οι μισοί καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος αδυνατούν να είναι συνεπείς στην πληρωμή των λογαριασμών τους ενώ ένας στους τέσσερις έχει προχωρήσει σε ρύθμιση τον τελευταίο χρόνο.
Σύμφωνα με έρευνα της Ενωσης Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής οι καταναλωτές στη συντριπτική τους πλειοψηφία (92,17%) θεωρούν ότι θα πρέπει να αποσχιστούν από τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος οι χρεώσεις υπέρ τρίτων και να εισπράττονται με άλλο τρόπο.
Η ΔΕΗ έχει την πρωτοκαθεδρία στις προτιμήσεις των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος (85,24%), το 49,6% των ερωτηθέντων αδυνατεί να είναι συνεπές στην έγκαιρη αποπληρωμή των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος ενώ υπήρξε διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος στο 5,79%. Επιπροσθέτως έχει προβεί σε ρύθμιση το 25,09% το τελευταίο έτος.
Εννιά στους δέκα θεωρεί καταχρηστικές τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις
Μόνο το 2,26% δηλώνει ότι δεν γνωρίζει το τετραμηνιαίο ποσό που ξοδεύει για το ηλεκτρικό ρεύμα. Το μεγαλύτερο ποσοστό 30,76% πληρώνει 101-200 ευρώ το τετράμηνο ενώ το 28,26% πληρώνει 201-300 ευρώ το τετράμηνο.
Ωστόσο στην ερώτηση πόσες κιλοβατώρες καταναλώνουν το ένα τρίτο των καταναλωτών απάντησε ότι δεν γνωρίζει ενώ το 27,92% δήλωσε ότι καταναλώνει 801-1600 kWh.
Αναφορικά με τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΥΚΩ, ΕΤΜΕΑΡ) οι καταναλωτές απαντούν ότι δεν γνωρίζουν τον τρόπο χρέωσης σε ποσοστό 78,21%, τις θεωρεί καταχρηστικές το 88,76% ενώ οι μισοί από αυτούς δεν γνωρίζουν το ποσοστό που πληρώνουν γι αυτές.
Πάνω από το 10% του εισοδήματος για ενεργειακές ανάγκες
Το 51,31% των καταναλωτών επιβαρύνεται με περισσότερο από το 10% του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος για τις ενεργειακές τους ανάγκες.
Ιδιαίτερα περιορισμένη αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (13,04%) ενώ η συντριπτική πλειοψηφία κάνει χρήση των συμβατικών πηγών ενέργειας όπως πετρέλαιο, λιγνίτης, άνθρακας φυσικό αέριο. Τα τρία τέταρτα των καταναλωτών δηλώνουν ότι έχουν λάβει μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας τα οποία αφορούν κυρίως στον φωτισμό με αντικατάσταση λαμπτήρων, στην ορθή χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας πχ κατάλληλη σκίαση, ρύθμιση θερμοκρασίας, νυχτερινό τιμολόγιο, ορθή χρήση ενεργοβόρων συσκευών .
Επιπλέον η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας, η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, συμβάλλουν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας έχουν μικρότερο ποσοστό (15,94%).
Στα ύψη η ενεργειακή φτώχεια
Η χρήση θέρμανσης ανά γεωγραφική περιοχή δείχνει ότι στην Αττική στις τρεις πρώτες θέσεις βρίσκονται το ηλεκτρικό ρεύμα, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Στη Θράκη, Μακεδονία, Θεσσαλία Στερεά Ελλάδα και Ήπειρο ισχύει το ίδιο ενώ στη νησιωτική Ελλάδα την τρίτη θέση μετά το ηλεκτρικό ρεύμα και το πετρέλαιο καταλαμβάνει το τζάκι και η σόμπα.
Μια από τις παρατηρήσεις της ΕΚΠΟΙΖΩ είναι ότι όπου διατίθεται φυσικό αέριο τότε φαίνεται να το προτιμούν οι καταναλωτές ως μοναδικό μέσο θέρμανσης.
Σε ότι αφορά στους προμηθευτές, αν και το 81,73% των καταναλωτών το έχουν προσεγγίσει άλλοι προμηθευτές, μόνο οι 150 περιπτώσεις 17,03% καταναλωτών άλλαξαν προμηθευτή, ενώ το 82,52% παραμείνουν στον ίδιο.
Ο κύριος λόγος αλλαγής προμηθευτή είναι η καλύτερη τιμή ενώ αυτοί που δεν άλλαξαν ως επιχείρημα είχαν την «αναξιοπιστία» των εναλλακτικών προμηθευτών (53,37%).
Η «διαφάνεια της σύμβασης» 89% και του «λογαριασμού» 84,22% ιεραρχούνται στις πρώτες θέσεις των παραγόντων για την αξιολόγηση του προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας.
Συμπερασματικά σε σχετική συνέντευξη Τύπου αναφέρθηκε ότι για την έλλειψη εμπιστοσύνης θα πρέπει να υιοθετηθούν καλύτερες πρακτικές προσέγγισης όπως ορθή και ξεκάθαρη ενημέρωση, διαφάνεια και εξυπηρέτηση πελατών αλλά και στην περιβαλλοντική ευαισθησία.
Η ενημέρωση και εκπαίδευση των καταναλωτών
Σχετικά με την ενημέρωση και εκπαίδευση των καταναλωτών, να υπάρξουν στοχευμένες δράσεις και να αναπτυχθεί σχέδιο περιβαλλοντικής ευαισθησίας χρήσης πράσινης ενέργειας με παροχή κινήτρων.
Σχετικά με τις δυσκολίες στην κατανόηση του λογαριασμού να υποχρεωθούν οι προμηθευτές για απλούς και κατανοητούς λογαριασμούς καθώς και για σύννομες συμβάσεις.
Σχετικά με την έγκαιρη εξόφληση των λογαριασμών επισημάνθηκε ότι οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις έν πολλοίς άδικες, επιβαρύνουν και αυξάνουν δυσανάλογα το λογαριασμό, κατά συνέπεια οι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος πρέπει να περιορίζονται αποκλειστικά στη χρήση της ενέργειας.
Κατ’ επέκταση υπογραμμίζεται η άμεση ανάγκη απόσχισης των χρεώσεων υπέρ τρίτων.
Για την ενεργειακή φτώχεια προτείνεται τα μέτρα εξοικονόμησης να εστιαστούν στην ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας, εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, των συστημάτων εκμετάλλευσης ηλιακής ενέργειας. Ακόμη σημειώθηκε ότι το κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο και το επίδομα πετρελαίου απευθύνονται σε πολύ μικρό ποσοστό πολιτών και δεν αποσκοπούν στην ορθή και σύννομη χρήση ενέργειας.
Ακόμη προτείνεται η ενθάρρυνση των πολιτών πρωτίστως με οικονομικά κίνητρα για την παραγωγή και προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε τοπικό επίπεδο (αυτοπαραγωγή) και την ενθάρρυνση του επιχειρείν (ενεργειακές κοινότητες) ώστε οι καταναλωτές να συμμετάσχουν από κοινού στην ανάπτυξη έργων εξοικονόμησης ενέργειας και παραγωγής καθαρής ενέργειας.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το διάστημα 20 Μαίου έως 30 Σεπτεμβρίου 2018 σε τυχαίο δείγμα, μέσω της ιστοσελίδας και στο χώρο της ΕΚΠΟΙΖΩ και συλλέχθηκαν 881 ερωτηματολόγια/απαντήσεις.