Μόλις 38 λεπτά χρειάστηκαν οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ για να εγκρίνουν τη συμφωνία του διαζυγίου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, προειδοποιώντας, πάντως, ότι δεν θα γίνει νέα ουσιαστική επαναδιαπραγμάτευση ακόμη κι αν η Βρετανική Βουλή την απορρίψει.
«Η ΕΕ27 ενέκρινε την συμφωνία αποχώρησης και την Πολιτική διακήρυξη για τις μελλοντικές σχέσεις ΕΕ-ΗΒ», ανακοίνωσε στο Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
EU27 has endorsed the Withdrawal Agreement and Political Declaration on the future EU-UK relations.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εγκρίνει τη συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας», γράφουν οι 27 στα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής, προσθέτοντας τη βούλησή τους για την εδραίωση της «όσο το δυνατόν πιο στενής» σχέσης με το Λονδίνο μετά το Brexit.
Η συμφωνία, προϊόν επίπονων και περίπλοκων διαπραγματεύσεων που κράτησαν ενάμιση χρόνο», είναι «η καλύτερη δυνατή» και η ΕΕ «δεν θα αλλάξει τη θεμελιώδη στάση της», διεμήνυσε νωρίτερα ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προσερχόμενος στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
«Πιστεύω ότι η Βρετανική Βουλή, επειδή είναι σοφή, θα επικυρώσει τη συμφωνία», πρόσθεσε.
Τη συμφωνία, ένα νομικά δεσμευτικά κείμενο 585 σελίδων και μια 26σέλιδη Πολιτική Διακήρυξη, που σκιαγραφεί τη μελλοντική σχέση Ηνωμένου Βασιλείου- ΕΕ θα πρέπει τώρα να υπερψηφίσουν το Βρετανικό και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προτού μπορέσει να τεθεί σε ισχύ.
Οι Βρετανοί βουλευτές αναμένεται να ψηφίσουν τη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου. Η Τερέζα Μέι, που βρίσκεται αντιμέτωπη με μια εσωκομματική πειθαρχία, καλείται τώρα να φέρει σε πέρας τον ηράκλειο άθλο, να εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που απαιτείται για να περάσει η συμφωνία.
Η αυξανόμενη πιθανότητα καταψήφισής τoυ συμφώνου έχει πυροδοτήσει σενάρια ότι η Μέι ίσως αναγκαστεί να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Αλλά αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες έσπευσαν στο πνεύμα των δηλώσεων του προέδρου της Κομισιόν να επισημάνουν ότι η συμφωνία δεν μπορεί να αναθεωρηθεί. Το ξεκαθάρισε και ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, αλλά και ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, τονίζοντας ότι η συμφωνία είναι «το μέγιστο», που μπορούσαν να πετύχουν οι διαπραγματευτικές ομάδες των δύο πλευρών.
Τα επόμενα βήματα
Εάν ψηφισθεί η συμφωνία και στη Βρετανική βουλή , θα μένει ακόμη στην κυβέρνηση Μέι να παρουσιάσει εσπευσμένα ένα νομοσχέδιο αποχώρησης και εφαρμογής του Brexit, προκαλώντας νέες έντονες συνομιλίες.
Οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι οι ευρωπαϊκές συνθήκες της Ρώμης και του Μάαστριχτ χρειάσθηκαν συνομιλίες 40 ημερών στην Βουλή των Κοινοτήτων και την Βουλή των Λόρδων. Ανάμεσα στην σύνοδο κορυφής της Κυριακής και την 29η Μαρτίου δεν μένει παρά χρονικό διάστημα 60-70 ημερών.
Το μπαλάκι θα περάσει στη συνέχεια στο γήπεδο του Ευρωκοινοβουλίου όπου θα ξεκινήσει η διαδικασία επικύρωσης της συμφωνίας, που προβλέπει την σύνταξη μίας εισήγησης για την συμφωνία αποχώρησης και την πολιτική διακήρυξη για την μελλοντική σχέση, πριν από μία ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου απαιτείται απλή πλειοψηφία. Η ψηφοφορία αυτή αναμένεται να γίνει στις αρχές του 2019, αλλά θεωρητικά μπορεί να διεξαχθεί μέχρι και την 28η Μαρτίου 2019.
Μετά την επικύρωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η συμφωνία αποχώρησης πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπου απαιτείται ειδική πλειοψηφία: 72% των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, δηλαδή 20, που εκπροσωπούν το 65% του πληθυσμού των κρατών.
Τι θα γίνει αν καταψηφίσει η Βρετανική Βουλή τη συμφωνία
Αν οι Βρετανοί βουλευτές απορρίψουν τη συμφωνία, όπως φαίνεται και το πιθανότερο, ανοίγονται διάφορα σενάρια. Ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, πιθανότατα θα πιέσει για προσφυγή στις κάλπες το συντομότερο δυνατό. Οι Τόρηδες θα επιδιώξουν είτε να αποπέμψουν την Τερέζα Μέι από την ηγεσία του κόμματος ή θα προσπαθήσουν να τροποποιήσουν τη συμφωνία για το Brexit προτού πάει για δεύτερη ψηφοφορία στη Βουλή.
Στο μεταξύ όσοι επιδιώκουν ένα δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit αναμένεται να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να πετύχουν να ζητηθεί για δεύτερη φορά η γνώμη των πολιτών, περιλαμβανομένης και της επιλογής της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ. Μένει να αποδειχθεί, ωστόσο, κατά πόσον οι πολιτικοί ή το εκλογικό σώμα θα έχουν την όρεξη για ένα δεύτερο δημοψήφισμα. Μέχρι το Μάρτιο δεν απομένει πολύς χρόνος για τους Βρετανούς πολιτικούς να δράσουν και ο κίνδυνος είναι ορατός να φύγει η Βρετανία από την ΕΕ χωρίς συμφωνία – προοπτική που χαρακτηρίζεται από πολλούς ως καταστροφική, κυρίως για το Ηνωμένο Βασίλειο, και την οποία απεύχονται και οι δύο πλευρές.