Την κινεζική πολεμική τέχνη ήπιας εξάσκησης, Tai Chi που χρησιμοποιείται ενίοτε και για θεραπευτικούς σκοπούς, προτείνει ο καθηγητής Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος.
Την προτείνει ως εναλλακτικό τρόπο πνευμονικής αποκατάστασης στους ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
«Μέχρι τώρα προσεγγίζαμε την ΧΑΠ, ως μία αναπνευστική νόσο, για την οποία χορηγούσαμε μόνο φαρμακευτική αγωγή (ως επί το πλείστων εισπνεόμενα φάρμακα-spray)», αναφέρει ο κ. Βασιλακόπουλος μιλώντας στο νέο τεύχος του περιοδικού «Πρακτορείο» του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Η ΧΑΠ όμως εκτός από τα αναπνευστικά συμπτώματα, έχει συστηματικές εκδηλώσεις, με κυρίαρχες τη δυσλειτουργία των μυών και την απώλεια βάρους, που καταλήγουν σε αδυναμία άσκησης, απομόνωση και κατάθλιψη. Ο πνευμονολόγος θα πρέπει να στοχεύει στην αντιμετώπιση της νόσου, στην βελτίωση της λειτουργικότητας του ασθενούς, και στην ανάκτηση της αυτονομίας και της αυτοεξυπηρέτησής του. Η πνευμονική αποκατάσταση είναι τέτοιος τρόπος αντιμετώπισης της ΧΑΠ», λέει ο καθηγητής.
Δεν αντικαθιστά την φαρμακευτική θεραπεία
Σύμφωνα με τον κ. Βασιλακόπουλο αναπτύχθηκε τις τελευταίες δύο δεκαετίες, όταν η ΧΑΠ άρχισε ν' αντιμετωπίζεται ως συστηματική νόσος.
«Δεν αντικαθιστά την φαρμακευτική θεραπεία, αντιθέτως το αποτέλεσμά της ενισχύεται από την φαρμακευτική θεραπεία. Το πρόγραμμα της πνευμονικής αποκατάστασης περιλαμβάνει εκπαίδευση στην άσκηση, διαιτητική παρέμβαση και ψυχολογική υποστήριξη». Όπως επισημαίνει στο «Πρακτορείο» ο καθηγητής, η πνευμονική αποκατάσταση καταφέρνει να σπάσει τον κύκλο του ασθενούς, (δύσπνοια - μειωμένη δραστηριότητα - μειωμένη αντοχή στην άσκηση - απομόνωση), με αποτέλεσμα τη μείωση των συμπτωμάτων, την ανακούφιση από την δύσπνοια, τη βελτιωμένη ικανότητα για άσκηση και την καλύτερη ποιότητα ζωής. Απαιτεί όμως εξειδικευμένες εγκαταστάσεις και προσωπικό, που όπως λέει σπανίως είναι διαθέσιμα, κι έτσι αναζητούνται εναλλακτικοί τρόποι άσκησης που μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στην ζωή του ασθενούς, να είναι χαμηλότερου κόστους, και να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Στοχεύει στην βελτίωση του προσδόκιμου επιβίωσης
Ένα τέτοιος τρόπος είναι το Τάι Τσι (Tai Chi). «Πρόκειται για μια συστηματική άσκηση που πρωτοαναπτύχθηκε στην Κίνα, η οποία "σφίγγει" το σώμα και γραμμώνει τους μύες, χωρίς χρήση μηχανημάτων, χρησιμοποιώντας μόνο το βάρος του σώματος, και ισορροπώντας στο σώμα του άλλου, ή σε κάποιο μονόζυγο. Είναι το σύστημα της άσκησης που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες. To Τάι Τσι επικεντρώνεται στη χρήση της σκέψης και στον έλεγχο της αναπνοής με αργές, ρυθμικές, κυκλικές κινήσεις. Στοχεύει στην διατήρηση της ροής της εσωτερικής ενέργειας, στην διατήρηση της ισορροπίας μέσα στον οργανισμό και στην βελτίωση του προσδόκιμου επιβίωσης», λέει στο περιοδικό του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Βασιλακόπουλος και προσθέτει ότι τα αποτελέσματά του στην ισορροπία και στη μυϊκή δύναμη κατά την τρίτη ηλικία είναι αναγνωρισμένα και ήδη χρησιμοποιείται σε χρόνια νοσήματα.
Οι ενδείξεις είναι για μέτρια προς σοβαρή ΧΑΠ
Το τάι τσι προσφέρεται για ήπια προς μέτρια αερόβια δραστηριότητα, για άσκηση των αναπνευστικών μυών, αλλά και για χαλάρωση από το στρες, στοιχεία απαραίτητα στον πάσχοντα από ΧΑΠ, λέει ο κ. Βασιλακόπουλος. «Είναι ασφαλές, προσβάσιμο, διασκεδαστικό, με υψηλό ποσοστό προσήλωσης σε αυτό. Ήδη οι πρώτες μελέτες έδειξαν ότι είναι άσκηση ασφαλής και εφικτή για τον ασθενή με μέτρια προς σοβαρή ΧΑΠ και προσφέρει σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής», τονίζει στο «Πρακτορείο» ο καθηγητής.
Ακολούθησαν και άλλες μελέτες που έδειξαν καλύτερη πνευμονική λειτουργία, και όφελος στην ικανότητα άσκησης. «Μια ανάλυση 12 μελετών έδειξε την ασφάλεια του τάι τσι για τους ασθενείς με ΧΑΠ, ενώ μια πολύ πρόσφατη μελέτη που σύγκρινε τα οφέλη του τάι τσι με αυτά της πνευμονικής αποκατάστασης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το τάι τσι είναι ισοδύναμο με αυτή, και μπορεί να διατηρήσει το αποτέλεσμά του για μεγαλύτερο διάστημα».
Σύμφωνα με τον κ. Βασιλακόπουλο «το παρατεταμένο αποτέλεσμα του τάι τσι στην ανακούφιση από την δύσπνοια και στην ικανότητα άσκησης, το καθιστά ένα καλό υποκατάστατο της πνευμονικής αποκατάστασης, εκεί όπου αυτή δεν είναι διαθέσιμη».