Αποφασισμένη να μην κάνει βήμα πίσω, προτιμώντας να ρισκάρει την επιβολή οικονομικών κυρώσεων για να μην κάνει σημαντικές τροποποιήσεις στον ιταλικό προϋπολογισμό εμφανίζεται η Ρώμη, καθώς εκπνέει σήμερα το τελεσίγραφο των Βρυξελλών.
Η Κομισιόν είχε δώσει προθεσμία στην κυβέρνηση των λαϊκιστών να αναθεωρήσει το προσχέδιο του προϋπολογισμού, αλλά στη Ρώμη επιμένουν ότι θα πρέπει να ακολουθήσουν μια προσέγγιση πέρα από τις λογικές της λιτότητας αυξάνοντας τις δημοσιονομικές δαπάνες το ερχόμενο έτος, ώστε να πάρει μπροστά η μηχανή της ανάπτυξης στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης και ως εκ τούτου να μειωθεί το χρέος και το έλλειμμα.
Ο προϋπολογισμός που επεξεργάστηκαν οι δύο κυβερνητικοί εταίροι -το Κίνημα Πέντε Αστέρων και η ακροδεξιά Λέγκα – προβλέπει έλλειμμα 2,4% έναντι του ΑΕΠ για του χρόνου -τριπλάσιο από τον στόχο που είχε θέσει η προηγούμενη κεντροαριστερή κυβέρνηση της Ιταλίας- και 2,1% για το 2020, αλλά στις Βρυξέλλες προβλέπουν ότι το ιταλικό έλλειμμα θα φθάσει του χρόνου το 2,9% και το 3.1% το 2020, κατά παράβαση του ορίου 3% που προβλέπουν οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ.
«Σαν αγώνας ράγκμπι»
Ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης και ηγέτης της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι ορκίστηκε χθες ότι θα βάλει πλάτες για να «υπερασπιστεί τον προϋπολογισμό», όπως θα έκανε «σε αγώνα ράγκμπι».
Η Κομισιόν απέρριψε τον περασμένο μήνα τον ιταλικό προϋπολογισμό, ζητώντας αλλαγές και προειδοποιώντας τη Ρώμη ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα ενεργοποιήσει την διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, που μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα και σε έντονη αντίδραση των αγορών. Στη Ρώμη υπολογίζουν ότι η ανάπτυξη θα τρέξει του χρόνου με 1,5%, αλλά στις Βρυξέλλες υπολογίζουν τον ρυθμό αυτό στο 1,2%.
Ο υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας, Τζιοβάνι Τρία κατηγορεί τις Βρυξέλλες ότι κάνουν λάθος με τα νούμερα. Υποστήριξε ότι θα ήταν «αυτοκτονία» η προσπάθεια μείωσης του ελλείμματος στον προηγούμενο στόχο του 0,8% του ΑΕΠ, επιμένοντας ότι «πρέπει να βγούμε από την παγίδα της αδύναμης ανάπτυξης».
Το βασικό πρόβλημα είναι το τεράστιο κρατικό χρέος της Ιταλίας που φθάνει τα 2,3 τρισ ευρώ, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 131% του ΑΕΠ της – πολύ πάνω από το όριο του 60% που προβλέπει το σύμφωνο Μάαστριχτ.
Ο πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε προσπάθησε να κατευνάσει τις ανησυχίες των αγορών, υποστηρίζοντας ότι οι προβλέψεις της Κομισιόν «υποτιμούν τη θετική επίπτωση του προϋπολογισμού και των δομικών μεταρρυθμίσεων». «Το έλλειμμα θα απομειωθεί με την ανάπτυξη κι αυτό θα μειώσει τη σχέση χρέους - ΑΕΠ στο 130% τον ερχόμενο χρόνο και στο 126,7% το 2021», είπε.
Σε περίπτωση που αποφασιστούν κυρώσεις για μη αναθεώρηση του προϋπολογισμού στην Ιταλία, το πρόστιμο θα μπορούσε να φθάσει το 0,2% του ΑΕΠ της χώρας, δηλαδή κάπου 3,4 δισ. ευρώ.
Ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της ΕΕ, Πιερ Μοσκοβισί έχει εκφράσει την ελπίδα να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε συμβιβασμό, ώστε να αποφευχθεί η επιβολή κυρώσεων. Το μήνυμα που έστειλε χθες από τη Ρώμη ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης και επικεφαλής του Κινήματος 5 Αστέρια, Λουίτζι Ντι Μάιο; «Αν μας ζητάτε να αντιμετωπίσουμε τις σπατάλες, να βρούμε κι άλλους πόρους, το συζητούμε. Αλλά αν μας ζητάτε να μακελέψουμε τους Ιταλίας, λέμε όχι: ο προϋπολογισμός δεν θα αλλάξει».
Από την πλευρά του ο Ματέο Σαλβίνι επιμένει ότι η Κομισιόν πρέπει να κοιτάζει τα του οίκου της και ζήτησε να διοργανωθεί τον Δεκέμβριο στη Ρώμη μια συγκέντρωση διαμαρτυρίας για να πουν οι Ιταλοί «στους κυρίους στις Βρυξέλλες»: «Αφήστε μας να δουλέψουμε, να ζήσουμε και να ανασάνουμε».
Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος
Η Κομισιόν θα κάνει το πρώτο βήμα για την ενεργοποίηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος κατά της Ιταλίας μετά τις 21 Νοεμβρίου, όταν αναμένονται επικαιροποιημένα στοιχεία για το χρέος, είπε ο Λορέντσο Κοντόνιο, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο ιταλικό υπουργείο Οικονομικών. Κατά τη γνώμη του πιθανώς θα δοθεί ένα περιθώριο τριών-έξι μηνών στη Ρώμη για να ετοιμάσουν κάποια σχέδια για διορθώσεις, αλλά τίποτε δεν θα γίνει μέχρι να αναλάβει μετά τις ευρωεκλογές καθήκοντα η νέα Κομισιόν στα τέλη του ερχόμενου έτους. «Οι πραγματικοί θεματοφύλακες της δημοσιονομικής πειθαρχίας θα είναι ως συνήθως οι αγορές», τόνισε.