Παντρεύτηκε την καθηγήτριά του και σκότωσε τον Φρανσουά Ολάντ. Αν μιλάμε για Οιδιπόδειο, ο Εμανουέλ Μακρόν είναι «λαχείο» για έναν ψυχαναλυτή.
Εξι διάσημοι ψυχαναλυτές και ψυχίατροι εκλήθησαν από το εβδομαδιαίο περιοδικό Nouvel Obsarvateur να αναλύσουν το προεδρικό «Εγώ», με τίτλο εξωφύλλου «Ο Μακρόν στον ψυχαναλυτή».
Επίσης, απάντησαν σε πολλές ερωτήσεις: Ο Μακρόν είναι εγωκεντρικός; Γιατί πιστεύει ότι είναι ο Δίας ή ο Ναπολέων; Είναι ανίκανος να έχει συναισθήματα;
«Παντρεύτηκε την καθηγήτριά του και σκότωσε τον Φρανσουά Ολάντ. Αν μιλάμε για Οιδιπόδειο, ο Εμανουέλ Μακρόν είναι «λαχείο» για έναν ψυχαναλυτή. H προσωπικότητά του έχει όλα τα στοιχεία που ζαλίζουν τους αναλυτές κάθε σχολής. «Χωρίς υπερεγώ», λένε μερικοί. «Νάρκισσος» ισχυρίζονται άλλοι. Κι όταν ο ηγεμόνας χάνει τον έλεγχο, τότε η περιέργεια διπλασιάζεται. «Ας έρθουν να με βρουν», είπε ο Μακρόν μιλώντας στη βουλή, για το σκάνδαλο με τον σωματοφύλακά του. Να τον βρουν; Μήπως αυτό σημαίνει ότι έχει κάτι να κρύψει», έγραψε στον πρόλογο του τετρασέλιδου αφιερώματος το γαλλικό περιοδικό.
Οι έξι ψυχαναλυτές έσκυψαν πάνω από την περίπτωση Μακρόν και έγραψαν γι'αυτόν τον «αδιάφανο», «μυστηριώδη» πρόεδρο, ο οποίος βρήκε μια «πυξίδα» σε μια «σχέση χημείας» με την Μπριζίτ Μακρόν.
Το περιοδικό Nouvel Observateur, στο τετρασέλιδο αφιέρωμά του, προσθέτει ότι «ακόμη και οι Γάλλοι που συμπαθούν την πολιτική του, διερωτώνται για την συμπεριφορά του. Σύμφωνα με την δημοσκόπηση Elabe, το 71% των Γάλλων τον θεωρεί «αλλαζόνα».
Μερικά αποσπάσματα από τις δηλώσεις των ψυχαναλυτών:
Boris Cyrulnik, νευροψυχίατρος
«Το ότι δεν τον αγαπούν πια ήταν προβλέψιμο και είναι ένα κοινωνιο-ψυχολογικό φαινόμενο. Αυτός ο άνδρας, εξαιρετικής ευφυίας και προικισμένος με ασυνήθιστα επικοινωνιακά χαρίσματα ανήλθε στην εξουσία από ένα κύμα αγάπης που δεν είχε τίποτα το ορθολογικό.
Μετά τις αποτυχίες του Ολάντ και του Σαρκοζί, οι Γάλλοι θέλησαν να πιστέψουν σε έναν σωτήρα. Ο Εμανουέλ Μακρόν ενσάρκωσε την νεότητα, την ευφυία και την αιφνίδια επιτυχία. Τους προσέλκυσε το γεγονός ότι τα παραδοσιακά κόμματα της Αριστεράς και της Δεξιάς του άνοιξαν το δρόμο ενώ τα ίδια διχάζονταν. Κέρδισε λόγω κεραυνοβόλου έρωτα, ο οποίος, εξ ορισμού, δεν μπορεί παρά να είναι παροδικός».
Serge Hefez, ψυχίατρος και ψυχαναλυτής
«Ο Μακρόν προκαλεί μια εμμονή διαφορετική από αυτή που προκαλούσε ο Σαρκοζί, ο οποίος είχε κάτι από καρικατούρα. Με τον Μακρόν αναρωτιέται κανείς τι έχει στο μυαλό του, θέλουμε να μάθουμε ποιός είναι πραγματικά. Είναι μια προσωπικότητα που παραμένει θολή, μυστηριώδης.
Κέρδισε την εξουσία από το τίποτα. Οι ψηφοφόροι του στοιχημάτισαν σε ένα τζόκερ που ερχόταν από το πουθενά, έναν από μηχανής θεό. Η έλξη που προκαλούσε προερχόταν από μια απαράμιλλη τέχνη γοητείας που κατέχει. Αλλά η έλξη έχει το εξής ιδιαίτερο: όταν γυρίζει ανάποδα, δεν βλέπουμε παρά το πυροτέχνημα.
Είναι σίγουρος για την αξία του, για την ανωτερότητά του. Πιστεύω ότι έτσι μεγάλωσε. Είναι ένα χαϊδεμένο παιδί, αγαπημένο, πρώτος στην τάξη. Εχει μια πλευρά αλλαζονική, δεν αμφιβάλλει καθόλου για τις ικανότητές του και γι’αυτό έφτασε τόσο γρήγορα, τόσο ψηλά. Το βασικό του μειονέκτημα είναι πως δείχνει πεπεισμένος πως υπάρχουν γεννημένοι πρώτοι, άνθρωποι που είναι ανώτεροι από τους άλλους, εκ φύσεως. Είναι σαν να λέει: είμαι πρόεδρος γιατί είμαι ο καλύτερος και όχι γιατί εκπροσωπώ κάποιους πολίτες που με επέλεξαν.
Με την Μπριζίτ έσπασε όλες τις προκαταλήψεις. Υποστηρίζει το ιδιαίτερο ζευγάρι που κάνουν οι δυό τους με ενθουσιασμό και αυτό είναι πολύ μοντέρνο. Αλλά ταυτόχρονα, έχει κάτι που γυρίζει τελικά εναντίον του: τον βλέπουμε σαν παιδί, σαν έναν Πήτερ Παν.
Ωρίμασε σε μικρή ηλικία και αυτό του επέτρεψε να γοητεύσει άτομα μεγαλύτερα από εκείνον: τη γιαγιά του, τους καθηγητές του, την Μπριζίτ Τρονιέ, τον φιλόσοφο Πολ Ρικέρ... Αλλά η άσκηση εξουσίας απαιτεί μεγαλύτερη απλότητα. Εκεί παίρνεις γρήγορα αποφάσεις, επιλύεις πολύπλοκα προβλήματα. Ο Μακρόν αυτό δεν μπορεί να το κάνει. Αυτός είναι ο λόγος που η συμπεριφορά του θυμίζει εκκρεμές. Η κρίση που περνάει δεν είναι πολιτική, αλλά συμβολική: δεν έχει πια μια σταθερή ταυτότητα».
Ali Magoudi, ψυχαναλυτής
«Ο Εμανουέλ Μακρόν είναι παρεκβατικός (transgressif). Από τη στιγμή που εγκατέλειψε το πατρικό του, σε ηλικία 16 ετών, για να ζήσει με την πρώην καθηγήτριά του η οποία στη συνέχεια έγινε σύζυγός του, όλη η διαδρομή του είναι παρεκβατική. Ωστόσο, αυτός ο επαναστάτης αποδεικνύεται, ταυτόχρονα, ότι είναι υπηρέτης των νόμων, σε σημείο που έγινε πρόεδρος Δημοκρατίας για να προστατεύει τους νόμους.
Η προσωπικότητά του χαρακτηρίζεται από αυτό το περιβόητο «ταυτόχρονα». Σήμερα, οι θεμελιώδεις αντιφάσεις του δεν γίνονται πλέον κατανοητές. Ποιόν εξέλεξαν οι Γάλλοι; Αυτόν που ανησυχεί για έναν άνεργο ή εκείνον που του κάνει πύρινο κήρυγμα; Αυτόν που ενσαρκώνει την δημοκρατική τάξη ή εκείνον που προστάτευσε τα καμώματα του σωματοφύλακά του Αλεξάντρ Μπεναλά;
[Ας σημειωθεί ότι ο Μακρόν για να διαψεύσει φήμες που κυκλοφορούσαν για δήθεν ερωτική σχέση του με τον Μπεναλά δήλωσε, σε συνέντευξή του, ότι «ο Μπεναλά δεν είναι εραστής μου»]
«Οπως όλοι οι νάρκισσοι, φοβάται ότι δεν τον αγαπούν. Αυτό εξηγείται μάλλον από τη σχέση με τον πατέρα του, ο οποίος ήταν απόμακρος. Είναι νάρκισσος, θέλει να πλησιάζει τους άλλους για να κυριαρχεί πάνω τους. Από πού έρχεται αυτό το αίσθημα ανωτερότητας; Σίγουρα από την γιαγιά του Μανέτ Μακρόν, η οποία τον αγάπησε χωρίς όρους και εξαιτίας της θέλησε να είναι πάντα πρώτος. Εχουμε πολύ λίγες πληροφορίες για την παιδική του ηλικία, αλλά τα ίχνη της οικογενειακής του ιστορίας εξηγούν ταυτόχρονα την έλλειψη συναισθημάτων και τον εγωκεντρισμό του».
Jean-Pierre Winter, ψυχαναλυτής
«Από τον Μακρόν δεν βλέπουμε παρά όσα αφήνει να διακρίνονται από μια πολυσύνθετη προσωπικότητα. Το πρόβλημά του είναι ότι δεν μπορεί να εκφράσει μια άποψη ίδια για όλους. Πήγε στα καλύτερα σχολεία, έμαθε να χρησιμοποιεί πολλά προσωπεία, αλλά σήμερα όλες οι κινήσεις του περνούν από μικροσκόπιο και κανείς δεν ξέρει πια ποιός είναι πραγματικά.
Ο Ντε Γκολ απευθυνόταν στη Γαλλία. Από τον Ζισκάρ ντ Εστέν και μετά, όλοι οι πρόεδροι απευθύνονταν στη Γαλλία αλλά και σε ξεχωριστές κατηγορίες Γάλλων. Ο Μακρόν άλλοτε μιλάει στους φτωχούς, άλλοτε στους πλούσιους, έγινε αντιφατικός. Πολιτικοποιήθηκε αργά, θέλει να μάθει από τα σφάλματά του, αλλά τείνει, ασυνείδητα, συνεχώς να τα επαναλαμβάνει
Εξελέγη με την υπόσχεση ότι θα απευθύνεται σε όλους. Αλλά τα πράγματα δεν λειτούργησαν όπως το είχε προβλέψει. Η θέλησή του να γίνει ο Δίας δεν γίνεται ανεκτή. Δείχνει αυτοκρατορικός, τραυματίζει τα δημοκρατικά αισθήματα. Τα βασίλεια τελείωσαν. Ο Μακρόν πέφτει στον τοίχο της πραγματικότητας. Δεν μπορεί να παρέμβει πολιτικά και παρεμβαίνει ηθικά, ελπίζοντας ότι θα συνδεθούν οι πολίτες στα ιδεώδη του. Δεν είναι αυτό που περιμένουν οι Γάλλοι».
Sophie Cadalen, ψυχαναλύτρια
«Οταν εξελέγη πρόεδρος, βρήκα την παράστασή του στο πατάρι του Λούβρου θλιβερή. Ο Ολάντ και ο Σαρκοζί δεν έκαναν τέτοια πράγματα. Εκείνος πήγε στην υπερβολή, το σκηνοθέτησε τόσο ψευδο-μεγαλειώδες... Ξόδεψε τόση ενέργεια για να αποδείξει ότι είναι κυρίαρχος. Στην ψυχανάλυση προσέχουμε ιδιαίτερα αυτό το «Εγώ» που βροντοφωνάζει και επιδεικνύεται συνεχώς. Κρύβει υπαρξιακά θέματα που επιδεικνύονται υπερβολικά στο βλέμμα των άλλων. Είναι σαν να νιώθεις ότι απειλείσαι από όποιον πιστεύει ότι δεν είσαι αυτός που θέλεις να δείχνεις. Είναι σαν την βασίλισσα στη Σταχτοπούτα που επαναλαμβάνει συνεχώς «είμαι η ομορφότερη». Την ημέρα που ο καθρέφτης της λέει ότι αυτό δεν ισχύει, όλα καταρρέουν».
Roland Gori, ψυχαναλυτής
«Η προσωπικότητα του Μακρόν δεν με ενδιαφέρει παρά ως ο καθρέφτης της κουλτούρας και της ηθικής της εποχής μας. Είναι μια μορφή ναρκισσισμού που δεν χρωστάει τίποτα σε κανέναν, δεν κατατάσσεται, δεν έχει Υπερεγώ, ένα ον που καθορίζεται από την ικανότητά του να εκπροσωπείται. Ο Μακρόν είναι ο εργολάβος του εαυτού του. Μοιάζει με το πορτρέτο του Αλκιβιάδη που φιλοτέχνησε ο Λακάν.
Στο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα, ο Αλκιβιάδης είναι ο καλύτερος, ο πιο ποθητός. Αλλά δεν γνωρίζει τι αναζητά, δεν ξέρει τον στόχο που έχουν οι κατακτήσεις του. Είναι ο ορισμός εκείνου που οι πόθοι δεν γνωρίζουν όριο, αποδεικνύεται ως μια ασυνήθιστη περίπτωση απουσίας φόβου ευνουχισμού.
Αυτός είναι ο Μακρόν. Σίγουρα πέτυχε, χάρη στο ταλέντο και την τύχη του, να κατακτήσει τη γαλλική προεδρία. Αλλά για να την κάνει τι;
Ο Μακρόν εξαπατά τον εαυτό του αλλά και εμάς θέλοντας να κατακτήσει το «κενό σημείο» της εξουσίας. Θεωρεί ότι οι Γάλλοι δεν θέλησαν να σκοτώσουν τον βασιλιά και ότι εκείνος θα συμπληρώσει το κενό, όπως έκαναν άλλοτε ο Ναπολέων και ο Ντε Γκολ. Λάθος! Στη Δημοκρατία, η εξουσία πάει σε όλους, γιατί δεν ανήκει σε κανέναν. Ο Μακρόν επωφελήθηκε από τον πόθο ανανέωσης και τον αξιοποίησε για τα προσωπικά του σχέδια και για μια νεοφιλελεύθερη πολιτική, η οποία δεν έχει ούτε πρωτοτυπία ούτε στόχο. Η χαρισματική του κυριαρχία είναι εκ φύσεως ασταθής και καταδικασμένη να γίνει μια απλή ρουτίνα».