«Παρά τις δηλώσεις του αμερικανού προέδρου, η νίκη των Δημοκρατών στη βουλή θα τον υποχρεώσει να συμβιβαστεί για να ψηφίσει νόμους που θέλει», γράφει η γαλλική Liberation.
Και προσθέτει η εφημερίδα:
«Ο Τραμπ, σύμφωνα με έρευνα της Washington Post, λέει ψέματα κατά μέσο όρο τριάντα φορές την ημέρα. Το πρώτο του ψέμα για σήμερα ειπώθηκε νωρίς το πρωί: «Μία απέραντη επιτυχία». Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μία ήττα, σαφή και ξεκάθαρη. Οι Δημοκρατικοί ανακτούν ξεκάθαρα τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, κερδίζοντας τουλάχιστον 30 έδρες, χρειάζονταν 23 για να εξασφαλίσουν την πλειοψηφία. Ο πρόεδρος θα πρέπει στο εξής να συνεργάζεται με μία εχθρική Βουλή για να εξασφαλίζει την έγκριση των νομοσχεδίων που τού είναι προσφιλή. Σε ένα σχήμα που απαντάται συχνά στις ΗΠΑ, ο Τραμπ πρέπει να βάλει πολύ νερό στο κρασί του τα δύο προσεχή χρόνια.
Η ελπίδα, κάπως απατηλή, της εμφάνισης ενός «μπλε τσουνάμι» εξηγεί τα γλυκόπικρα σχόλια που ακούγονται στα τηλεοπτικά δίκτυα. Κάναμε λάθος προβλέποντας ένα παλιρροϊκό κύμα. Κάνουμε πάλι λάθος που απογοητευόμαστε που αυτό δεν υπήρξε. Ο πρόεδρος έχασε, «period» (τελεία, παράγραφος), όπως λένε οι Αμερικανοί. «Make America great again», διαλαλούσε ο Τραμπ. Στην κύρια ψηφοφορία αυτών των πολλαπλών εκλογών, οι ψηφοφόροι απάντησαν «Make Trump small again». Με άλλα λόγια, παρά τις «εναλλακτικές αλήθειες» που εκτοξεύονταν σε μόνιμη βάση από τον τσαρλατάνο του Λευκού Οίκου, η ήττα δεν είναι νίκη. Η ήττα είναι ήττα.
Η απογοήτευση δεν έρχεται από την Γερουσία, όπου οι Ρεπουμπλικανοί ήταν βέβαιοι για την διατήρηση της πλειοψηφίας τους (υπό διεκδίκηση ήταν έδρες Δημοκρατικών), αλλά από την αποτυχία πολλών εμβληματικών υποψηφίων, στο Τέξας ή στην Φλόριντα επί παραδείγματι. Οι υποψήφιοι αυτοί είχαν μία πολύ ευρεία κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, όπως ο Μπέτο Ο'Ρουρκ στο Τέξας, αλλά βρίσκονταν αντιμέτωποι με οξυμένα προβλήματα σε πολιτείες που κατείχαν οι Ρεπουμπλικανοί. Το «wishful thinking» είναι πάντα επίφοβο… Αυτές οι αναποδιές δεν εμπόδισαν πολλούς Δημοκρατικούς με πολύ εξοργιστική προσωπικότητα για την αντιδραστική βάση του «Grand Old Party» να θριαμβεύσουν, όπως η Ιλχάν Ομάρ και η Ρασίντα Τλάιμπ, γυναίκες, μουσουλμάνες, οι οποίες εξελέγησαν στην Μινεζότα και στο Μίσιγκαν, ή όπως ακόμη ο Τζάρεντ Πόλις στο Κολοράντο, που έγινε ο πρώτος δηλωμένος ομοφυλόφιλος κυβερνήτης αμερικανικής πολιτείας.
Προσωπική ήττα
Ας υπενθυμίσουμε ότι οι εκλογές αυτές πραγματοποιήθηκαν σε ένα κλίμα οικονομικής ευφορίας, με μία ισχυρή ανάπτυξη που ξεκίνησε επί της προεδρίας Ομπάμα, ένα ποσοστό ανεργίας σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και τους μισθούς σε ανοδική πορεία, και μεταξύ των αφρο-αμερικανών. Οσο για τις στραβοτιμονιές του Τραμπ στην εξωτερική πολιτική, εξοργίζουν τους συμμάχους του περισσότερο από τους ψηφοφόρους του, που παρακολουθούν από πολύ μακριά τι συμβαίνει εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σε αυτό προστίθεται η εξωφρενική προπαγάνδα γύρω από το καραβάνι των μεταναστών από την Λατινική Αμερική που κατευθύνεται προς τα σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών, φτωχών ανθρώπων διωγμένων από την αθλιότητα, που ο Τραμπ και οι ακόλουθοί του εμφάνιζαν νύχτα μέρα ως ορδή εγκληματιών. Παρά ταύτα έχασε: είναι η ίδια η προσωπικότητα του Τραμπ που πυροδότησε την κινητοποίηση των Δημοκρατικών, ακόμη περισσότερο από τα αποτελέσματα της πολιτικής του. Πρόκειται για μία προσωπική ήττα για εκείνον που εμφανίσθηκε σε σειρά προεκλογικών συγκεντρώσεων, σε γενικές γραμμές χωρίς να λέει και πολλά πράγματα για τουςυποψηφίους που υποστήριζε, για να επικεντρώσει τους φιλιππικούς του στο εθνικό διακύβευμα της ψηφοφορίας και στο πρόσωπό του.
Η αρχή του τέλους; Και εδώ οι ευφρόσυνες προφητείες δεν είναι ακριβείς. Πολλές φορές πρόεδροι έχουν έλθει αντιμέτωποι με εχθρικές πλειοψηφίες που προέκυψαν από τις ενδιάμεσες εκλογές και κατόρθωσαν να ανατρέψουν υπέρ τους αυτές τις δυσμενείς καταστάσεις, καρπούμενοι τις επιτυχίες και επιρρίπτοντας τις αποτυχίες στην εχθρική στάση της Βουλής των Αντιπροσώπων. Πόσο μάλλον που ο πρόεδρος διατηρεί σημαντικές εξουσίες χάρη στα διατάγματα που μπορεί να εκδώσει ή επίσης χάρη στην συνταγματική υπερίσχυσή του στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Οι μαχητές κατά του Τραμπ κέρδισαν μία μάχη. Αλλά ο αγώνας μόλις ξεκίνησε για ένα Δημοκρατικό Κόμμα χωρίς αδιαμφισβήτητο ηγέτη σε μία χώρα αναζωογονημένη από την οικονομική ευημερία. Σε πείσμα αυτής της επιτυχίας, οι εκλογές του 2020 παραμένουν τελείως ανοικτές.
Το πιο καθησυχαστικό μήνυμα απευθύνεται στις δημοκρατίες σε ολόκληρο τον κόσμο: αντίθετα με τους φόβους, το εθνικιστικό κύμα που εμφανίζεται σχεδόν παντού στον πλανήτη δεν είναι ακαταμάχητο. Ερχεται μία στιγμή όπου η δημαγωγία, το αποπροσανατολιστικό ψέμα, η μόνιμη επιθετικότητα, η ξενοφοβική ρητορική, εξεγείρουν τους αντιτιθέμενους και κυρίως ανησυχούν τους διστακτικούς ψηφοφόρους που κρίνουν το εκλογικό αποτέλεσμα σε τόσες αναμετρήσεις. Πέραν των επί μέρους απογοητεύσεων, των ενθουσιασμών που μετριάσθηκαν από μία έκβαση λιγότερο θριαμβευτική από την προβλεπόμενη, είναι η βασική πηγή ελπίδας για όλους εκείνους που πιστεύουν στα καθεστώτα της ελευθερίας».