Σε κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων (ακινήτων, καταθέσεων κ.λπ.), για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο που υπερβαίνουν τα 300 ευρώ, μπορεί να προχωρά το υπουργείο Οικονομικών, ενώ, ειδικότερα για μισθούς και συντάξεις έως 1.000 ευρώ δεν προβλέπεται κατάσχεση.
Αυτά περιλαμβάνονται σε αναλυτικό οδηγό του υπουργείου Οικονομικών, όπου περιγράφονται τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης των οφειλών, καθώς και τα δικαιώματα που έχουν οι οφειλέτες.
Αναλυτικά ο οδηγός του υπουργείου, που έχει τη μορφή ερωτήσεων-απαντήσεων, έχει ως εξής:
1) Ποια μέτρα εκτέλεσης λαμβάνονται για το μη ρυθμισμένο ληξιπρόθεσμο χρέος;
α) Κατάσχεση απαιτήσεων του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτων, δηλαδή κατάσχεση μισθών, συντάξεων, ενοικίων, επιδοτήσεων και τυχόν άλλων εισοδημάτων, που δικαιούται να εισπράξει από τρίτους.
β) Κατάσχεση κινητών περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, που βρίσκονται είτε στα χέρια του είτε σε χέρια τρίτων. Στο πλαίσιο αυτό, είναι δυνατή και η κατάσχεση ποσών που βρίσκονται σε τραπεζικές καταθέσεις των οφειλετών.
γ) Κατάσχεση ακινήτων.
2) Πότε και με ποιες προϋποθέσεις μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη κατά οφειλέτη του δημοσίου;
Ποινική δίωξη μπορεί να ασκηθεί εφόσον το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος προς το Δημόσιο από κάθε αιτία, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων, υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ και εφόσον η καθυστέρηση καταβολής υπερβαίνει τους τέσσερις μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής.
3) Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό οφειλής προς το Δημόσιο, προς νομικά πρόσωπα και προς τρίτους για το οποίο δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα κατά των οφειλετών;
Δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα είσπραξης κατά οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές βεβαιωμένες στις ΔΟΥ υπέρ του δημοσίου νομικών προσώπων και τρίτων, ύψους μέχρι 300 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης απαιτήσεων των οφειλετών στα χέρια τρίτων.
Η πιο πάνω ρύθμιση δεν ισχύει για πρόστιμα του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, καθώς, ούτε για οφειλές υπέρ ΟΤΑ.
4) Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό για το οποίο δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων οφειλετών του δημοσίου;
Δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικώς σε βάρος οφειλετών του δημοσίου, εφόσον το ποσό αυτών, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μέχρι 1.000 ευρώ μηνιαίως.
Αν ο μισθός, η σύνταξη ή το βοήθημα υπερβαίνει το ποσό των 1.000 ευρώ, λαμβανομένης υπόψη και της περίπτωσης όπου ο οφειλέτης του δημοσίου λαμβάνει τα ανωτέρω από δύο ή περισσότερους φορείς, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό αυτών και επιτρέπεται η κατάσχεση του 25% αυτών, όμως το εναπομένον ποσό από το σύνολό τους να μην είναι κατώτερο των 1.000 ευρώ.
5) Η έκθεση κατάσχεσης σημαίνει και πλειστηριασμό;
Όχι. Μετά την επιβολή της κατάσχεσης κινητού ή ακινήτου, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ εκδίδει πρόγραμμα πλειστηριασμού, στο οποίο ορίζεται η ημερομηνία διενέργειάς του, εντός συγκεκριμένης συντόμου προθεσμίας.
Εν τω μεταξύ, ο οφειλέτης του δημοσίου μπορεί, μετά από αίτησή του, να υπαχθεί σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής των χρεών ή σε ισχύουσα νομοθετική ρύθμιση, επιτυγχάνοντας και την αναστολή εκτέλεσης του σχετικού προγράμματος.
Η κυριότητα πλειστηριασθέντος ακινήτου μεταβιβάζεται στον υπερθεματιστή μετά τη μεταγραφή της περίληψης της έκθεσης κατακύρωσης στο οικείο υποθηκοφυλακείο ή κτηματολογικό γραφείο όπου υφίσταται. Μέχρι τότε η κυριότητα του ακινήτου παραμένει στον έως τότε κύριο του ακινήτου.
6) Μετά την επιβολή από το Δημόσιο ή από οποιονδήποτε τρίτο κατάσχεσης σε ακίνητο, μπορεί να επιβληθεί άλλη κατάσχεση για οφειλές προς το Δημόσιο στο ίδιο ακίνητο;
Ναι.
7) Είναι δυνατή η άρση κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο;
Ναι, μετά την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο ή μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους, κατά περίπτωση, όρους αποδέσμευσης.