Τα σκάνδαλα διαφθοράς και τα αυξανόμενα ποσοστά εγκληματικότητας έχουν εξοργίσει τόσο μεγάλη μερίδα των Βραζιλιάνων ψηφοφόρων που εμφανίζονται έτοιμοι να ξεχάσουν το ομοφοβικό, μισογυνικό, ρατσιστικό ακροδεξιό προφίλ του Ζαϊχ Μπολσονάρου.
Αν και ως γερουσιαστής της πολιτείας του Ρίο ντε Τζανέιρο δεν κατάφερε επί δεκαετίες να συγκινήσει με τις απόψεις του, η δημοτικότητά του φέτος εκτοξεύθηκε στα ύψη, καθώς ηγείται της κούρσας για τις προεδρικές εκλογές αφότου ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του και λίγο έλειψε στον πρώτο γύρο της 7ης Οκτωβρίου να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία. Και μπορεί η ψαλίδα από τον αριστερό Φερνάντου Χαντάντ να μειώθηκε, αλλά ο Μπολσονάρου εξακολουθεί να προηγείται κατά 12 μονάδες ενόψει της κρίσιμης αναμέτρησης της Κυριακής.
Αν και εξαιρετικά διχαστική φυσιογνωμία έχει καταφέρει να εμπνεύσει μεγάλες μάζες του εκλογικού σώματος με βαθιά συντηρητικές απόψεις και ενίοτε προσβλητικά σχόλια αναφορικά με το θέμα των θρησκευτικών ελευθεριών και των δικαιωμάτων της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ. Αλλά μολονότι δεν έχει δώσει λεπτομέρειες για την ατζέντα του, κάποιες συγκεκριμένες δεσμεύσεις του δείχνουν, λένε αναλυτές, πόσο μπορεί να μεταμορφώσει το πρόσωπο της Βραζιλίας.
Ασφάλεια
Το πιο προσφιλές του θέμα στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις ήταν η ασφάλεια καθώς η εγκληματικότητα έχει εκτοξευθεί κυρίως λόγω της επέκτασης της δράσης των συμμοριών και του κατακερματισμού τους.
Ο πρώην λοχαγός και νοσταλγός της στρατιωτικής δικτατορίας και υμνητής του Πινοσέτ αποδίδει την έκρηξη της βίας στο γεγονός ότι οι πολιτικοί δίνουν ολοένα και περισσότερο έμφαση στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εμποδίζοντας έτσι τις δυνάμεις ασφαλείας να κυνηγήσουν τις συμμορίες. Ο Μπολσονάρου – υποστηρικτής του αμφιλεγόμενου προέδρου των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε, επί των ημερών του οποίου καταγράφηκαν εξωδικαστικές εκτελέσεις χιλιάδων υπόπτων στον πόλεμο που έχει κηρύξει κατά των ναρκωτικών - σχεδιάζει να επιτρέψει στην αστυνομία να χρησιμοποιεί «διακριτικά» πραγματικά πυρά στις επιχειρήσεις της, να χαλαρώσει τους νόμους περί οπλοκατοχής και να παράσχει προστασία στους πολίτες που σκοτώνουν ευρισκόμενοι σε αυτοάμυνα, ώστε να μην καταλήγουν στη φυλακή.
Περιβάλλον
Έντονη ανησυχία προκαλούν και οι απόψεις του για την προστασία του περιβάλλοντος. Ο Μπολσονάρου έχει πει σε ομιλίες του ότι προτίθεται, όπως και ο Ντόναλντ Τραμπ, να αποσύρει τη χώρα του από την Συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα.
Προσβλέποντας στην υποστήριξη του πανίσχυρου λόμπι της αγροβιομηχανίας ο 63χρονος πολιτικός έχει εξαπολύσει σφοδρά πυρά κατά της «υπερβολικής» πολιτικής προστασίας των αγροτικών περιοχών και των δασών της Βραζιλίας, ενώ κάποια στιγμή πέταξε την ιδέα της συγχώνευσης των υπουργείων Γεωργίας και Περιβάλλοντος, που σύμφωνα με τους επικριτές θα καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην προστασία του περιβάλλοντος. Ενώ εδώ και καιρό υποστηρίζει την γεωργική και εμπορική εκμετάλλευση περιοχών των αυτοχθόνων, που προστατεύονται από την κυβέρνηση.
«Oι περιβαλλοντολόγοι φοβούνται ότι μια προεδρία Μπολσονάρου θα στείλει σήμα “ανοίξαμε και σας περιμένουμε” για τον Αμαζόνιο στους παράνομους υλοτόμους, τις εταιρείες εξόρυξης και τους απατεώνες ραντσέρος της χώρας, όπου βρίσκεται το 60% του μεγαλύτερου δάσους βροχής στον κόσμο», σχολίασαν οι Financial Times.
«Πιστεύω ότι κατευθυνόμαστε προς μια πολύ σκοτεινή περίοδο στην ιστορία της Βραζιλίας», λέει ο ερευνητής της κλιματικής αλλαγής στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, Πάουλο Αρτάξο. «Όσο και να προσπαθήσεις, το χάπι δεν χρυσώνεται. Ο Μπολσονάρου είναι ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί για το περιβάλλον».
Τα δικαιώματα των γυναικών
Ο Μπολσονάρου έχει προκαλέσει σάλο κατά καιρούς με διάφορα μισογυνικά του σχόλια -όπως το 2014 όταν είπε στη γερουσιαστή Μαρία ντο Ροσάριου: «δεν θα σε βίαζα ποτέ γιατί δεν το αξίζεις»- και πολλοί φοβούνται κατά πόσο θα ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών, αφού το 2013 είχε υποστηρίξει ένα νομοσχέδιο για την κατάργηση της χορήγησης επιδομάτων από το εθνικό σύστημα υγείας στα θύματα βιασμών.
Έχει υποστηρίξει με δηλώσεις του ότι είναι δίκαιο να αμείβονται οι γυναίκες λιγότερο από τους άνδρες -στη Βραζιλία οι γυναίκες κερδίζουν κατά μέσο όρο 23% λιγότερα χρήματα από τους άνδρες συναδέλφους τους- όπως προ διετίας όταν στη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης είπε ότι αν ήταν ο ίδιος εργοδότης, θα πλήρωνε λιγότερο τις γυναίκες γιατί λείπουν από τη δουλειά όταν μένουν έγκυες.
Εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες έχουν διαδηλώσει κατά της υποψηφιότητάς του, αλλά τελευταίες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι έως και τέσσερις στις 10 προτίθεται να τον ψηφίσουν...
Φυλετικές διακρίσεις
Οι αφρικανικής προέλευσης Βραζιλιάνοι αποτελούν μεν την πλειοψηφία του πληθυσμού, αλλά καταλαμβάνουν μόλις το 6,3% των διευθυντικών θέσεων στις 500 μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας και κερδίζουν κατά μέσο όρο 44% λιγότερα από τους λευκούς Βραζιλιάνους. Ο Μπολσονάρου έχει δεσμευτεί να ακυρώσει μέτρα στην Ανώτατη Εκπαίδευση που αποσκοπούν στην διόρθωση αυτής της αδικίας, αλλά και μέτρα προστασίας των μειονοτήτων, περιλαμβανομένου και του αποχαρακτηρισμού των εδαφών τους στο δάσος του Αμαζονίου. «Οι μειονότητες πρέπει να υποκύπτουν στην πλειοψηφία. Ή να προσαρμοστούν, ή απλώς θα εξαφανιστούν», έχει πει.
Αναλυτές φοβούνται ότι η σκληροπυρηνική γραμμή του σε θέματα ασφαλείας θα επηρεάσει δυσανάλογα τους μαύρους, που αποτελούν την πλειοψηφία στις φαβέλες, όπου ο Μπολσονάρο σχεδιάζει να στείλει πάνοπλους αστυνομικούς.