Θετικές εξελίξεις, τόσο στον πρώιμο όσο και στον μεταστατικό καρκίνο του μαστού που αφορά συγκεκριμένους τύπους της νόσου, ανακοινώθηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO 2018) στο Μόναχο.
Οπως αναφέρεται στο ΑΠΕ-ΜΕΠ ο συνδυασμός ανοσοθεραπείας με χημειοθεραπεία για τον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού, έδειξε ότι αυξάνει την συνολική επιβίωση, κατά 9,5 μήνες σε συγκεκριμένη ομάδα γυναικών με μεταστατικό καρκίνο του μαστού. Επίσης, επιβεβαιώθηκαν τα θετικά αποτελέσματα για την αντιμετώπιση του πρώιμου HER2 θετικού καρκίνου του μαστού, καθώς γίνεται πλέον ξεκάθαρο πως με άλλο συνδυασμό φαρμάκων, επιτυγχάνεται μείωση των υποτροπών της νόσου στο μέλλον.
Ο μεταστατικός, τριπλά αρνητικός, καρκίνος του μαστού που δεν έχει ορμονικούς υποδοχείς, αποτελεί το 15% του συνόλου των καρκίνων του μαστού και συνδέεται με τον κληρονομικό καρκίνο. Πλήττει συνήθως γυναίκες κάτω των 50 ετών, και όταν γίνεται μεταστατικός, έχει τη δυσμενέστερη πρόγνωση, με διάμεση επιβίωση μόλις 2 χρόνια.
Έως τώρα, η μόνη λύση που είχαν στα χέρια τους οι ογκολόγοι ήταν η χημειοθεραπεία. Όμως ο συνδυασμός της ανοσοθεραπείας (Ατεζολιζουμάμπη) με τη χημειοθεραπεία πρώτης γραμμής (NAB-Πακλιταξέλη) σε πρόσφατη κλινική μελέτη (IΜpassion 130) -τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Νew England Journal of Medicine -άλλαξε τα δεδομένα. Στον τριπλά αρνητικό καρκίνο, η προσθήκη της ανοσοθεραπείας αύξησε τη συνολική επιβίωση για 9.5 μήνες στις γυναίκες που έχουν την υπερέκφραση της PDL-1 πρωτείνης, ενός βιοδείκτη που ανιχνεύεται στις ασθενείς με ειδική εξέταση. Η νέα θεραπευτική προσέγγιση γίνεται καλά ανεκτή από τις ασθενείς καθώς ο συνδυασμός του ανοσοθεραπευτικού φαρμάκου με την χημειοθεραπεία δεν αύξησε τις παρενέργειες.
Φρένο στις υποτροπές για τον πρώιμο HER2 θετικό καρκίνο του μαστού
Όσον αφορά τον πρώιμο HER2 θετικό καρκίνο του μαστού, ο συνδυασμός χημειοθεραπείας με το μονοκλωνικό αντίσωμα (Τραστουζουμάμπη) ήταν γνωστός στους επιστήμονες εδώ και καιρό. Τα τελευταία χρόνια, αποφάσισαν να προσθέσουν στο θεραπευτικό αυτό σχήμα ακόμη ένα μονοκλωνικό αντίσωμα (Περτουζουμάμπη), για να επιτύχουν διπλό αποκλεισμό του HER2 υποδοχέα. Το αποτέλεσμα και σ' αυτή την περίπτωση ήταν να ωφεληθούν όλες οι ασθενείς, αλλά κυρίως όσες είχαν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν υποτροπή της νόσου, δηλαδή όσες είχαν αρνητικούς υποδοχείς ή και διηθημένους μασχαλιαίους λεμφαδένες. Όπως εξήγησαν οι επιστήμονες, αυτό που προσπαθούν και φαίνεται να πετυχαίνουν - με τον τριπλό αυτό συνδυασμό ουσιών, ως θεραπεία πρώτης γραμμής - είναι να μετατρέψουν μια δύσκολη νόσο, όπως ο πρώιμος καρκίνος του μαστού (διάγνωση σε αρχικά στάδια), σε νόσο που δεν θα υποτροπιάσει στο μέλλον, δηλαδή πρακτικά να οδηγήσουν αυτές τις γυναίκες με πρώιμο καρκίνο του μάστου σε ίαση.
Μεγαλύτερη εξατομίκευση, πιο αποτελεσματική θεραπεία
Για τους επιστήμονες είναι πλέον ξεκάθαρο ότι ο καρκίνος του μαστού δεν είναι μια ασθένεια, αλλά μια σειρά από ασθένειες. Για το λόγο αυτό, στις μέρες μας οι βιοδείκτες είναι εξαιρετικά σημαντικοί για την διάγνωση αλλά και την πρόγνωση των ασθενών. Πρόκειται για εξειδικευμένες εξετάσεις που βασίζονται στη χρήση της μοριακής βιολογίας και έχουν ως στόχο να αποκαλύψουν από ποια συγκεκριμένη μορφή καρκίνου, έχει προσβληθεί μία γυναίκα.
Όμως, οι βιοδείκτες, πέρα από μια διάγνωση ακριβείας, συμβάλλουν και στη θεραπεία, καθώς καθοδηγούν τους γιατρούς στην καλύτερη δυνατή θεραπευτική επιλογή για την ασθενή τους. Η διάγνωση τούς βοηθά να δουν ποιες ασθενείς θα ωφεληθούν πραγματικά και ποιες όχι από συγκεκριμένες φαρμακευτικές δραστικές ουσίες, ώστε να μην υποβάλουν τις δεύτερες σε μια θεραπεία που δεν θα τις βοηθούσε ή θα μπορούσε ακόμη και να τις βλάψει.
Στόχος των επιστημόνων, κάνοντας χρήση των βιοδεικτών, είναι να αυξήσουν τη δεξαμενή των ασθενών που θα δουν πραγματικό όφελος από τις θεραπείες και να βοηθήσουν αυτές τις ασθενείς, για τις οποίες μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν εξατομικευμένες λύσεις.
Στόχος να μειωθεί το κόστος των αντικαρκινικών φαρμάκων
Οι ειδικοί τόνισαν τέλος ότι η σύγχρονη τεχνολογία, τους βοηθά πλέον να «χτίζουν» γνώση, απαραίτητη για να οδηγηθούν σε διαφορετικούς δρόμους στην έρευνα και την ανακάλυψη νέων θεραπειών, όπως συνέβη με την ανοσοθεραπεία. Στις μέρες μας, η γνώση αυτή γίνεται κατανοητή με μεγαλύτερη ευκολία, καθώς οι ερευνητές βρίσκονται μπροστά σε ένα τεράστιο όγκο δεδομένων τα οποία προέρχονται μόλις κατά 5% από τις κλινικές μελέτες και κατά 95% από την συλλογή και ανάλυση δεδομένων πραγματικής κλινικής πρακτικής, δηλαδή δεδομένα από την καθημερινή κλινική πράξη και την εικόνα που έχουν οι γιατροί για τους ασθενείς τους. Η μεγάλη αυτή δεξαμενή πληροφορίας συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση της δράσης ενός φαρμάκου, κάτι που μαζί με επιλογή των πλέον κατάλληλων ασθενών, γι' αυτό θα ελαττώσει και το κόστος του. Εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη, καθώς είναι γνωστό ότι σήμερα τα περισσότερα αντικαρκινικά φάρμακα είναι ακριβά για τα συστήματα υγείας.