Το εκλογικό αποτέλεσμα στη Βαυαρία αλλάζει πολλά, όχι μόνον στο πλουσιότερο κρατίδιο της Γερμανίας, αλλά και στο Βερολίνο.
Η εποχή που οι Χριστιανοκοινωνιστές πλασάρονταν στο εκλογικό σώμα ως ένα χριστιανικό, συντηρητικό κόμμα, αλλά με κοινωνικές ευαισθησίες αποτελεί, όπως φάνηκε χθες, παρελθόν. Καθώς ουδείς μπορεί να αντιπαρέλθει έτσι απλά μια διολίσθηση από το σχεδόν 48% προ τετραετίας στο χθεσινό 37,2%. Είναι μια ιστορική, βαριά ήττα για το αδελφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών της Άνγκελα Μέρκελ -την ευθύνη της οποίας θα πρέπει να αναζητήσει στον εαυτόν της η ηγεσία της CSU.
Tα συμπεράσματα που εξάγονται από τον χθεσινό πολιτικό σεισμό είναι πολλά.
Οι Χριστιανοκοινωνιστές του υπουργού Εσωτερικών της Γερμανίας Χορστ Ζεεχόφερ και του πρωθυπουργού του κρατιδίου, Μάρκους Ζέντερ έχασαν την απόλυτη πλειοψηφία στην τοπική Βουλή στο Μόναχο κι είναι τώρα σε αναζήτηση κυβερνητικού εταίρου για πρώτη φορά εδώ και πολλές δεκαετίες.
Συμμαχία με τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους
Τις περισσότερες πιθανότητες συγκεντρώνει μια συμμαχία με τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους (FW) – ένα τοπικό, συντηρητικό κόμμα, οι πολιτικές θέσεις του οποίου είναι πολύ κοντά σ’ εκείνες του CSU και το οποίο διεκδικεί σε πρώτη φάση τρία υπουργεία στην τοπική κυβέρνηση για να πει το ναι. Ο Ζέντερ τόνισε σήμερα ότι «ένας συνασπισμός με τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους θα ήταν η πιο προφανής επιλογή». Μεγάλες διαφορές στα προγράμματά τους δεν υπάρχουν, ώστε να χρειαστούν μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις, ενώ για τους Χριστιανοκοινωνιστές μια τέτοια συμμαχία έχει το πλεονέκτημα ότι οι FW δεν εκπροσωπούνται σε πανεθνικό επίπεδο κι έτσι το CSU, που συμμετέχει στον μεγάλο συνασπισμό του Βερολίνου, δεν θα χρειάζεται να ανησυχεί για τις αντιδράσεις τους
Η άνοδος των Πρασίνων
Θεωρητικά, βάσει του χθεσινού αποτελέσματος, θα ήταν εφικτός κι ένας συνασπισμός με τους Πράσινους που κατάφεραν να διπλασιάσουν τα ποσοστά τους στο 17,5% και ετοιμάζονται να αναδειχθούν σε μια νέα, μεγάλη πολιτική δύναμη και σε εθνικό επίπεδο. Aλλά το χάσμα μεταξύ των δύο κομμάτων είναι τεράστιο.
Οι Πράσινοι κατάφεραν να αποσπάσουν πολλές ψήφους από τις παραδοσιακές δυνάμεις στη Βαυαρία, το CSU και τους Σοσιαλδημοκράτες, ενώ στης μεγάλες πόλεις αναδείχθηκαν πρώτη δύναμη. Κι όπως σημειώνουν πολιτικοί αναλυτές, εξελίσσονται στη Βαυαρία, όσο και σε πολλά άλλα δυτικά κρατίδια σε μια νέα φωνή στο κέντρο και σε έναν εξαιρετικά υπολογίσιμο ανταγωνιστή για τη Χριστιανική Ένωση και το SPD.
Η ενίσχυση της ακροδεξιάς
Η λαϊκιστική, ξενοφοβική Εναλλακτική για τη Γερμανία κατάφερε να πιάσει διψήφιο αριθμό και να μπει στη βουλή ενός ακόμη γερμανικού κρατιδίου, του 15ου κατά σειρά και όλα δείχνουν ότι θα περάσει το όριο εισόδου και στο τελευταίο, όταν θα γίνουν σε δύο εβδομάδες εκλογές στην Έσση. H AfD, ωστόσο, έμεινε κάτω από τον εκλογικό της στόχο και τις προσδοκίες που είχαν δημιουργήσει οι δημοσκοπήσεις. Σε πανεθνικό επίπεδο το ακροδεξιό κόμμα πιάνει αρκετά υψηλότερα ποσοστά στις σφυγμομετρήσεις απ’ ό,τι στις κάλπες στη Βαυαρία. Ανεπίσημα αποδίδουν την ευθύνη για το χθεσινό αποτέλεσμα στις εσωκομματικές έριδες και την αδυναμία να συσπειρωθούν γύρω από τον επικεφαλής της λίστας.
Η ηγεσία των Χριστιανοκοινωνιστών με την πλάτη στον τοίχο
Παρά το εκλογικό στραπάτσο στο CSU θέλουν να αποφύγουν την ομφαλοσκόπηση και τον αλληλοσπαραγμό. Ο πρωθυπουργός Ζέντερ βρίσκεται στο πόστο του μόλις μισό χρόνο, ενώ η θητεία του προέδρου του κόμματος Ζεεχόφερ λήγει κανονικά στα τέλη του 2019. Αμφότεροι θέλουν να συνεχίσουν. Ο Ζέντερ, εξάλλου, δεν ενδιαφέρεται στην παρούσα φάση να αναλάβει τα ηνία των Χριστιανοκοινωνιστών. Το ερώτημα είναι αν θα πιέσει η βάση για αλλαγές...
Βαριά ήττα για τους Σοσιαλδημοκράτες
Για το SPD το χθεσινό αποτέλεσμα στη Βαυαρία συνιστά έναν πραγματικό εφιάλτη. Και μπορεί οι Σοσιαλδημοκράτες να μην ήταν ποτέ ιδιαίτερα ισχυροί στο συντηρητικό κρατίδιο, αλλά ουδέποτε είχαν καταγράψει μονοψήφιο νούμερο. Πολιτολόγοι εκτιμούν ότι όχι μόνον σε τοπικό, αλλά σε εθνικό επίπεδο οι ελάσσονες εταίροι του συνασπισμού στο Βερολίνο έχουν χάσει τα ερείσματά τους σε ασθενέστερα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα και γι’ αυτό συγκεντρώνουν μετά βίας ποσοστά κοντά στο 17% σε δημοσκοπήσεις, ενώ πριν από είκοσι χρόνια έφταναν το 40% στις εκλογές. Σύμφωνα με τον αναλυτή Όλαφ Μπένκε οι σοσιαλδημοκράτες «έχουν χάσει την εμπιστοσύνη του κόσμου ότι μπορούν να κυβερνήσουν».
Οι εσωκομματικές πιέσεις εντείνονται για αποχώρηση από το μεγάλο συνασπισμό, η συμμετοχή στον οποίο φαίνεται ότι φθείρει το SPD. Αλλά η επικεφαλής του κόμματος, Αντρέα Νάλες, αν και επιρρίπτει την ευθύνη για το αποτέλεσμα στην κακή εικόνα της κυβέρνησης στο Βερολίνο, διεμήνυσε ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν τους επόμενους μήνες...
Κακό αποτέλεσμα και για την Άνγκελα Μέρκελ
Αλλά και η θέση της καγκελαρίου, που ήταν αποδυναμωμένη εσωκομματικά, επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο. Πόσο ακριβώς, θα φανεί προσεχώς. Κρίσιμο θα είναι κατά πόσον οι ηττημένοι θα επιρρίψουν την ευθύνη στο Βερολίνο και αν θα αναζωπυρωθεί στην CSU η κουβέντα για την ηγεσία.
Νέες πανεθνικές εκλογές σ’ αυτή τη φάση δεν φαίνεται να ευνοούν κανένα από τα μεγάλα κόμματα. Κι όπως όλα δείχνουν θα σπρώξουν κάτω από το χαλί την ήττα για να κερδίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο μπορούν για ανασύνταξη δυνάμεων...