Από όλες τις απόπειρες απόδρασης που έκαναν Ανατολικογερμανοί στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου εκείνη που αποτόλμησαν οι οικογένειες των Χανς Πέτερ Στρέλζικ και Γκίντερ Βέτσελ με ένα αερόστατο έγραψε ιστορία.
Το 1978 οι δύο συνάδελφοι από το Πέσνεκ της Θουριγγίας μιλούσαν συχνά για το όνειρό τους να ξεφύγουν από το στυγνό, καταπιεστικό καθεστώς και να περάσουν στην άλλη πλευρά των συνόρων. Εκείνη τη χρονιά η κουνιάδα του Βέτζελ, που το είχε σκάσει πριν από είκοσι χρόνια στη Δύση, επισκέφθηκε την οικογένειά του, φέρνοντας μαζί της μια εφημερίδα. Ξεφυλλίζοντάς την οι δυο άνδρες έπεσαν σ’ ένα φωτορεπορτάζ για ένα διεθνές φεστιβάλ με αερόστατα στις ΗΠΑ. Κι έτσι τους ήρθε η ιδέα...
Στις 7 Μαρτίου του ίδιου έτους οι Στρέλζικ και Βέτσελ αποφάσισαν να επιχειρήσουν να πετάξουν πάνω από τα σύνορα μ’ ένα αυτοσχέδιο αερόστατο, αρκεί να συμφωνούσαν οι γυναίκες τους.
Ο Βέτσελ ήταν οικοδόμος κι ο Στρέλζικ ηλεκτρολόγος, που είχε εργαστεί στο παρελθόν ως μηχανικός στην πολεμική αεροπορία. Δεν ήταν, λοιπόν, εντελώς ανίδεοι, αλλά ούτε και ειδικοί... Τα χέρια τους έπιαναν κι έτσι έβαλαν σε εφαρμογή το σχέδιό τους. Άρχισαν να διαβάζουν ό,τι έβρισκαν για τα αερόστατα και να παρατηρούν φωτογραφίες για να καταλάβουν τον τρόπο λειτουργίας τους και να μπορέσουν να κατασκευάσουν ένα δικό τους. Αναζητούσαν υλικά, αλλά δεν ήταν εύκολο να βρουν και έτσι σκεφτόντουσαν να χρησιμοποιήσουν από τεντόπανα και σεντόνια, μέχρι ταφτά και υφάσματα για ομπρέλες για το κύριο σώμα του αερόστατου. Ευκολότερο ήταν να προμηθευτούν ταφτά χωρίς να κινήσουν υποψίες κι έτσι αγόρασαν αρκετές εκατοντάδες τ.μ. από διάφορα καταστήματα σ’ ολόκληρη τη χώρα, ενώ χρησιμοποίησαν και σεντόνια. Με τη βοήθεια μιας χειροκίνητης ραπτομηχανής και χοντρό νήμα έραψαν το αερόστατο. Το καλάθι το έφτιαξαν με ατσάλινες ράβδους και νάιλον σκοινιά, ενώ χρησιμοποίησαν μια φιάλη προπανίου μ’ ένα προσαρμοσμένο μπουρί σόμπας ως βαλβίδα για τον θερμό αέρα.
Τρέιλερ της ταινίας "Night Crossing" (1982) της Disney (Πηγή βίντεο: YouTube)
Όμως ένα αερόστατο ικανό να μεταφέρει οκτώ άτομα θα ήταν δύσκολο να μην το μυριστεί η Στάζι κι έτσι έκαναν κάποιες δοκιμές υπό άκρα μυστικότητα πάντα λίγο μετά τα μεσάνυχτα βαθιά μέσα στο δάσος και σε διαφορετικό ξέφωτο κάθε φορά φοβούμενοι ανά πάσα στιγμή μήπως συλληφθούν.
Ευτυχώς κανείς δεν τους πήρε χαμπάρι.
Η εποχή εκείνη, που οι δύο οικογένειες σχεδίαζαν να αποδράσουν, ήταν πολύ επικίνδυνη στην Ανατολική Γερμανία. Ένα ενισχυμένο τείχος κατά μήκος των συνόρων, άγρυπνοι φρουροί οπλισμένοι με αυτόματα, ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά φρόντιζαν να συγκρατήσουν το κύμα φυγής προς τη Δύση και πολλοί σκοτώθηκαν στην προσπάθεια να ξεφύγουν. Μόνον στο Βερολίνο κάπου 200 άνθρωποι έχασαν τις ζωές τους επιχειρώντας να περάσουν το Τείχος. Χώρια που όσοι κρίνονταν ύποπτοι φυγής από το καθεστώς παρακολουθούνταν στενά από τη Στάζι, συλλαμβάνονταν, ενίοτε δε εξαφανίζονταν για πάντα...
Όλα αυτά έκαναν την οικογένεια Βέτσελ να κάνει πίσω για κάποιους μήνες. Αλλά στα μέσα του 1979 αντιλήφθηκαν ότι ο χρόνος τους τελείωνε επικίνδυνα. Ο Στρέλζικ κι η φαμίλια του είχαν αποπειραθεί στο μεταξύ να περάσουν μόνοι τους τα σύνορα, αλλά απέτυχαν κι η αστυνομία είχε βρει το αερόστατο και διάφορα αντικείμενα που εγκατέλειψαν κοντά στη μεθόριο και είχε ζητήσει την βοήθεια του κοινού για να εντοπίσει τους υπόπτους.
Έτσι οι δύο οικογένειες ένωσαν ξανά τις δυνάμεις τους κι έβαλαν το σχέδιο ξανά σε εφαρμογή. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 16ης Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους προσπάθησαν να στριμωχτούν στο αμάξι των Στρέλζικ. Δεν χωρούσαν όμως όλοι κι ο μεγαλύτερος γιος του Στρέλζικ, ο Φρανκ, τους ακολούθησε με το μοτοσακό των Βέτσελ. Αλλά με το βάρος που κουβαλούσε, η μηχανή του μοτοσακό άναψε και σταμάτησε αρκετές φορές.
Τελικά τα κατάφεραν να φθάσουν στο προγραμματισμένο σημείο γύρω στις δύο τα χαράματα. Χρόνος για να δοκιμάσουν το αυτοσχέδιο αερόστατο δεν υπήρχε καθώς η Volkspolizei βρισκόταν στα ίχνη τους κι έτσι πήδηξαν μέσα. Κατά την απογείωση μια από τις άγκυρες που συγκρατούσε το αερόστατο αποκολλήθηκε απότομα από το έδαφος χτυπώντας τον Φρανκ Στρέλζικ στο πρόσωπο. Το αίμα έτρεχε ποτάμι, αλλά δεν είχαν άλλη επιλογή. Έπρεπε να συνεχίσουν...
Το τρέιλερ της γερμανικής ταινίας "Ballon", που προβλήθηκε τον περασμένο μήνα στη Γερμανία (Πηγή βίντεο: YouTube)
Και δεν ήταν η μόνη αναποδιά που τους έτυχε στα 28 λεπτά που διήρκεσε η πτήση προς την ελευθερία. Στην αρχή έκαναν το λάθος να μην κόψουν ταυτόχρονα όλα τα σκοινιά που συγκρατούσαν το αερόστατο στο έδαφος με αποτέλεσμα να γείρει προς τη μία πλευρά μαζί με τον καυστήρα αερίου και να αρπάξει φωτιά. Ευτυχώς, είχαν μαζί τους πυροσβεστήρα...
Με τις καρδιές τους να σφυροκοπούν σαν τρελές οι οκτώ θαρραλέοι επιβάτες έκαναν ό,τι μπορούσαν για να αποφύγουν τους προβολείς της αστυνομίας και των συνοριακών φρουρών, που τρυπούσαν τον ουρανό. Τα δόντια τους έτριζαν από το κρύο καθώς το θερμόμετρο έδειχνε -8 βαθμούς Κελσίου. Το αερόστατο είχε ανέβει σε υψόμετρο 2.000 μέτρων, αλλά αντί να κινηθεί προς τα νοτιοδυτικά, όπως υπολόγιζαν, ο αέρας το μετέφερε νοτιοανατολικά. Η αγωνία μήπως προσγειωθούν σε έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας είχε εκτοξευθεί στο κατακόρυφο. Εκείνη την ώρα τέλειωσε το προπάνιο, ο καυστήρας έσβησε, το αερόστατο άρχισε να κατεβαίνει σιγά-σιγά μέχρι που προσγειώθηκε πάνω σε δέντρα. Το ταξίδι είχε τελειώσει. Αλλά είχε στεφθεί με επιτυχία;
Οι Στρέλζικ και Βέτσελ δεν ήταν σίγουροι αν είχαν περάσει τα σύνορα. Άρχισαν να τρέχουν προς τα νότια, ώστε να ξεφύγουν από τους συνοροφύλακες ή αν βρίσκονταν στη Δυτική Γερμανία να απομακρυνθούν από τη μεθόριο. Τελικά έφθασαν στην αυλή μιας αγροικίας κι από τα αγροτικά μηχανήματα κι έναν στύλο ηλεκτροδότησης κατάλαβαν ότι βρίσκονταν στη Δυτική Γερμανία. Πετώντας πάνω από τα σύννεφα είχαν βρει την ελευθερία.
Η τολμηρή τους απόδραση μεταφέρθηκε για πρώτη φορά το 1982 στη μεγάλη οθόνη από τη Disney σε μια ταινία με τον τίτλο Night Crossing με τον Τζον Χαρτ στο ρόλο του Πέτερ Στρέλζικ και τον Μπο Μπρίτζες να ενσαρκώνει τον Γκίντερ Βέτσελ. Η δεύτερη ήταν στις 27 του περασμένου Σεπτεμβρίου, όταν προβλήθηκε ένα νέο θρίλερ με τον τίτλο “Ballon” στις σκοτεινές αίθουσες στη Γερμανία.