Ως πλήγμα στο στρατόπεδο του ΝΑΙ στην ΠΓΔΜ αλλά και τους «κραυγαλέους υποστηρικτές του» σε Βρυξέλλες, Βερολίνο και Ουάσιγκτον χαρακτηρίζει η Washington Post τη χαμηλή συμμετοχή στο δημοψήφισμα της Κυριακής.
Παρά την παρέλαση κορυφαίων αξιωματούχων από την Άνγκελα Μέρκελ μέχρι τον Γιενς Στόλτενμπεργκ και τις εκκλήσεις του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους προς τους ψηφοφόρους στην ΠΓΔΜ «η ψηφοφορία υπογράμμισε τις ευρύτερες διαιρέσεις σε όλη την Ευρώπη και τα αντικρουόμενα αισθήματα πολλών ανθρώπων έναντι των θεσμών της», αναφέρει σημειώνοντας την αντίθεση και το κάλεσμα για μποϊκοτάζ της κεντροδεξιάς, εθνικιστικής αντιπολίτευσης στα Σκόπια και του προέδρου της χώρας, Γκιόργκι Ιβανόφ, που υποστήριξε χθες ότι «η σιωπηλή πλειοψηφία αποφάσισε», απηχώντας ρητορική που έχει χρησιμοποιήσει παλαιότερα ο Ντόναλντ Τραμπ.
«Όσα δεν φθάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια», λέει η Evelyn Farkas του Ατλαντικού Συμβουλίου και πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στα Βαλκάνια σχολιάζοντας την αρνητική στάση των αντιπάλων του Ζόραν Ζάεφ, πολλοί εκ των οποίων είναι υπέρ της ΕΕ και θα στήριζαν υπό άλλα πολιτικά συμφραζόμενα το δημοψήφισμα. Αλλά η κομματική πόλωση κι ο διχασμός ίσως έφεραν στην επιφάνεια βαθύτερα προβλήματα. «Το διακύβευμα δεν είναι απλώς αν θα μπει η χώρα στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, αλλά ενδεχομένως και μια ψήφος δυσπιστίας έναντι των θεσμών αυτών και της δημοκρατίας», επισημαίνει. «Ευτυχώς το αποτέλεσμα δεν είναι εντελώς αρνητικό, αλλά εγείρει πολλά ερωτηματικά».
Ο ρωσικός παράγοντας
Σύμφωνα με το άρθρο ένα από τα μεγάλα ζητήματα είναι η έκταση της ρωσικής επιρροής και των προσπαθειών της Μόσχας να περιορίσει την προσέλευση στις κάλπες, που κατήγγειλαν δυτικοί αξιωματούχοι. «Αναλυτές είπαν ότι η ΠΓΔΜ έγινε στόχος ενός κύματος παραπληροφόρησης, που έχει σχέσεις και με τη Ρωσία, με δεκάδες νέες ιστοσελίδες να διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες για το περιεχόμενο της συμφωνίας των Πρεσπών και τις συνέπειες από την εφαρμογή της».
Στο άρθρο επιχειρείται επίσης μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην διένεξη Αθήνας-Σκοπίων, ενώ γίνεται αναφορά και στην απόφαση του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ να μετονομάσει το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας που έφερε το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου ως αναγκαίο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης που άνοιξε το δρόμο για τη συμφωνία με τον Έλληνα πρωθυπουργό το καλοκαίρι.
«Αλλά ο συμβολισμός δεν μπορεί να αντισταθμίσει τους σκοπέλους της διακυβέρνησης», σημειώνει. «O ελιγμός του Ζάεφ αποκρύπτει την τελμάτωση της χώρας του και το brain drain. Πέρα από το μποϊκοτάζ, τη χαμηλή προσέλευση [στο δημοψήφισμα] ώθησε κι ένα μείγμα ντόπιων απογοητεύσεων».
Και καταλήγει: «Οι ελπίδες που δημιουργήθηκαν φέτος για την περιοχή δεν έχουν σβήσει, αλλά θα χρειαστεί κάτι παραπάνω από την προοπτική ένταξης σε ΕΕ και ΝΑΤΟ για να παράγει συγκεκριμένες λύσεις για προβλήματα που χρονίζουν. Οι υπομονετικοί πολιτικοί χειρισμοί, η βελτίωση μέρα με τη μέρα της διαχείρισης της οικονομίας και η προσεκτική διπλωματία παραμένουν η καλύτερη ευκαιρία για τα Δυτικά Βαλκάνια».