Όποιος πιστεύει ότι η διαδικασία των αναβαθμίσεων του αξιόχρεου της χώρας ή η πραγματική επιστροφή στις αγορές θα είναι υγιεινός περίπατος, μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσει τις απόψεις του, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νέα δεδομένα.
Η αναβολή της αξιολόγησης από τη Moody’s μάλλον προκάλεσε αμηχανία στην Αθήνα, που προσδοκούσε μια ακόμα θετική έκθεση από οίκο αξιολόγησης, προκειμένου να ανασάνει από το διαρκές πρέσινγκ, πραγματικό ή επικοινωνιακό. Η αμηχανία έγινε μεγαλύτερη, καθώς και το ταξίδι του υπουργού Οικονομικών στο Λονδίνο δεν πήγε όσο καλά θα ήθελε η ελληνική πλευρά, καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αν όχι προβληματισμός, για το πολιτικό ρίσκο και πώς μπορεί αυτό να επηρεάσει τις επόμενες κινήσεις, που πρέπει να κάνει η Ελλάδα, έτσι ώστε να ξαναβρεί το δρόμο για τις αγορές.
Όπως σημειώνουν στο iefimerida πηγές που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι συζητήθηκε στο Λονδίνο, αλλά και πώς σκέπτονται οι ξένοι, με τους οποίους είτε συναντήθηκε είτε πρόκειται να συναντηθεί ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, το μυστικό κρύβεται σε ένα δισέλιδο ενημερωτικό σημείωμα της Moody’s, το οποίο εστάλη στην πελατεία της προς το τέλος του προηγούμενου μήνα, δηλαδή όσο ήταν ακόμα φρέσκα τα επινίκια για την έξοδο από το Μνημόνιο. Εκεί, λοιπόν, σε μια παράγραφο, ο οίκος αξιολόγησης -ούτε λίγο ούτε πολύ- αναφέρει ότι η Ελλάδα κινδυνεύει από το σύνδρομο του Σισύφου.
Αφού αναφέρει στην αρχή του σημειώματος ότι «η κρίση του ελληνικού χρέους είναι αρχαία ιστορία», περιγράφει την οικτρή κατάσταση στην οποία περιήλθε η Ελλάδα μετά την οκταετή περιπέτεια των μνημονίων, σημειώνοντας παράλληλα τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης, αλλά κι αυτά με αστερίσκους. Φτάνοντας στο τέλος της ανάλυσης, βρίσκει κανείς τη ρίζα του προβληματισμού, που σαφώς δεν περιορίζεται εντός των τειχών της Moody’s, όπως διαπίστωσε, άλλωστε και ο κ. Τσακαλώτος στις έως τώρα επαφές του.
Παρομοιάζοντας την Ελλάδα με τον μυθικό Σίσυφο, που ήταν καταδικασμένος να σπρώχνει κάθε ημέρα ένα γιγάντιο βράχο στην κορυφή του λόφου, για να τον βλέπει το βράδυ να κατρακυλά πίσω, η Moody’s παρατηρεί ότι εκτός από τους εξωτερικούς κινδύνους -όπως ο εμπορικός πόλεμος που έχει ξεσπάσει- η χώρα έχει να αντιμετωπίσει δύο εσωτερικούς κινδύνους για τη διατηρήσιμη επιστροφή της στις αγορές. Ο πρώτος έχει να κάνει με τη διατήρηση των δεσμεύσεων στους δανειστές της, την εφαρμογή όσων έχουν συμφωνηθεί ως τώρα, έτσι ώστε η χώρα να μη χάσει την αξιοπιστία που δημιούργησε η ολοκλήρωση του προγράμματος. Πρόκειται για το ίδιο ακριβώς επιχείρημα που επικαλέστηκε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, επιμένοντας στην εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις, οι οποίες έχουν ψηφιστεί από το 2017.
Ο δεύτερος κίνδυνος έχει να κάνει με τα πολιτικά ρίσκα. Ο οίκος «βλέπει» ενδεχόμενη αλλαγή κυβέρνησης στις εκλογές, τις οποίες τοποθετεί μάλιστα νωρίς το 2019, κάτι που θα μπορούσε να εντείνει την αβεβαιότητα για το κατά πόσο η Ελλάδα θα εφαρμόσει τις αναγκαίες πολιτικές για τη βιωσιμότητα του χρέους. Επί της ουσίας, ο οίκος θεωρεί ότι βαίνοντας προς πρόωρες εκλογές υπάρχει ο κίνδυνος να «χαλαρώσει» η δημοσιονομική προσήλωση, κάτι που θα επηρεάσει τους στόχους των πλεονασμάτων, άρα και τις παραδοχές για τη δυναμική του χρέους.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η κυβέρνηση θα συνεχίσει τα παζάρια με τους Θεσμούς για την τύχη των συντάξεων, με πρώτο σταθμό το προσχέδιο του Προϋπολογισμού την επόμενη Δευτέρα. Αν και παρατηρείται μια πιο προσεκτική ρητορική από τα πρωτοκλασάτα κυβερνητικά στελέχη για την κατάληξη της μητέρας των μαχών, μετά από τον «πάγο» της γερμανικής πλευράς και τη δημόσια αρνητική θέση του ΔΝΤ, στόχος είναι έστω να διασωθεί μέρος των συντάξεων ή των συνταξιούχων, δηλαδή είτε η μικρότερη μείωση από το 18% είτε ο περιορισμός των περικοπών σε όσους λαμβάνουν σύνταξη πάνω από 800-1.000 ευρώ.