Νέα ερωτήματα για τις προθέσεις της κυβέρνησης να μεταφέρει νέα φορολογικά βάρη στη μεσαία τάξη, κυρίως μέσω των αλλαγών στο φόρο ακινήτων, θέτει η ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας, η οποία αποδίδει την ευχάριστη έκπληξη της αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, στις δαπάνες των νοικοκυριών μεσαίων εισοδημάτων.
«Η ιδιωτική κατανάλωση αποτέλεσε τη θετική έκπληξη του 2ου τριμήνου του 2018 μετά από μια παρατεταμένη περίοδο αδυναμίας. Συγκεκριμένα, σημείωσε αύξηση 1% ετησίως, για πρώτη φορά από το 2ο τρίμηνο του 2017, στηριζόμενη κυρίως στη δαπάνη των νοικοκυριών μεσαίου και υψηλού εισοδήματος που αντέδρασαν πιο άμεσα στην αποκλιμάκωση της αβεβαιότητας», επισημαίνει η Δ/νση Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ. Όπως σημειώνει, αυτό τεκμαίρεται, κυρίως, από την ισχυρή αύξηση στις πωλήσεις διαρκών καταναλωτικών αγαθών και αυτοκινήτων κατά 7,6% και 28,1% ετησίως, αντίστοιχα, στο 2ο τρίμηνο του 2018, καθώς και στη διψήφια αύξηση των δαπανών Ελλήνων πολιτών για τουρισμό στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, εμμέσως πλην σαφώς προς το οικονομικό επιτελείο είναι πώς σκοπεύει να ενισχύσει αυτήν την τάση, με δεδομένο ότι φοροελαφρύνσεις συγκεκριμένες και μετρήσιμες δεν εξαγγέλθηκαν από τη ΔΕΘ, πλην εκείνων που αφορούν στις εισφορές των επαγγελματιών. Αντιθέτως, η περιγραφή του νέου φόρου ακινήτων και η απουσία της παραμικρής αναφοράς στη φορολογία εισοδήματος, συνεπάγεται ότι ο χάρτης των επιβαρύνσεων δεν πρόκειται να αλλάξει.
Η ανάλυση της ΤτΕ προχωρά ένα βήμα παραπέρα, «σημαδεύοντας» και την απασχόληση, η οποία ναι μεν αυξάνεται περιορίζοντας τα ακόμα υψηλά επίπεδα ανεργίας, αλλά αφορά σε μεγάλο βαθμό σε θέσεις μερικής/εκ περιτροπής απασχόλησης άρα και κακοπληρωμένες. Αυτό σημαίνει πρακτικά, αυτή η μεγάλη και αυξανόμενη ομάδα εργαζόμενων, εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της κατανάλωσης άρα και στην ενίσχυση του ΑΕΠ. Η λογική είναι να αντιστραφεί αυτή η τάση.
«Η ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι επιθυμητή σε μια περίοδο αυξημένων εξωτερικών κινδύνων και θα αρχίσει να υποστηρίζεται σταδιακά και από την περαιτέρω βελτίωση της εμπιστοσύνης και την αυξανόμενη ποιότητα των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται, κυρίως, σε κλάδους που απασχολούν εξειδικευμένη εργασία, όπως η μεταποίηση και οι υπηρεσίες προς επιχειρήσεις», σημειώνει χαρακτηριστικά η ανάλυση της ΕτΕ, ενώ αποτιμά ως θετική την ενεργοποίηση της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων, καθώς μπορεί να συμβάλει στην ανάκαμψη των ωριαίων αποδοχών. Με αυτά τα δεδομένα, η ΕτΕ εκτιμά ότι η ιδιωτική κατανάλωση μπορεί να αυξηθεί κατά 1,6% στο δεύτερο εξάμηνο.
Όσον αφορά στις γενικές προβλέψεις για το ΑΕΠ, η ΕτΕ σημειώνει ότι τα έως τώρα στοιχεία από την κερδοφορία των επιχειρήσεων, από τις εξαγωγές, από τις επενδύσεις σε κατασκευές- μηχανολογικό εξοπλισμό, δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να «τρέξει» με ρυθμούς μεγαλύτερους από 2% σε ετήσια βάση.