Όταν ο συνομιλητής σου δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει «για ώρα ανάγκης» και απαιτεί να πέφτει «τσεκούρι» στους οφειλέτες ακόμα και με ελάχιστες καταθέσεις, τότε αναμφίβολα η προσπάθεια να τον πείσεις ότι είναι αναγκαία μια νέα ρύθμιση χρεών, δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες επιτυχίας, ακόμα κι αν είσαι άρτια προετοιμασμένος.
Παρά ταύτα ο κύβος ερρίφθη και την επόμενη εβδομάδα που επιστρέφουν τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών στην Αθήνα, η ελληνική πλευρά θα βολιδοσκοπήσει τις διαθέσεις τους για το αν βλέπουν θετικά μια ρύθμιση 120 δόσεων και για οφειλές μισθωτών- συνταξιούχων, καθώς τα χρέη στις εφορίες αγγίζουν τα 102 δις ευρώ. Ωστόσο με το καλημέρα, οι δυσκολίες φαντάζουν ανυπέρβλητες.
Κατ’ αρχάς, έχουν αποχωρήσει πρόσωπα- κλειδιά στα κλιμάκια των ξένων τεχνοκρατών κι αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι αντίστοιχοι Έλληνες υπηρεσιακοί χάνουν τις πολύτιμες προσωπικές σχέσεις, που είχαν αναπτύξει με αυτούς, άρα οι διαβουλεύσεις θα ξεκινήσουν και θα εξελιχθούν από μηδενική βάση. Κι αν αυτό φαντάζει επουσιώδες, στην πραγματικότητα είναι κομβικής σημασίας, με δεδομένες τις θέσεις που έχουν εκφράσει οι δανειστές απέναντι στα αιτήματα για ρυθμίσεις οφειλών.
Βασική ένσταση Ευρωπαίων και ΔΝΤ- κυρίως του ΔΝΤ- είναι ότι όσο απομακρύνεται χρονικά η εξόφληση από τη γέννηση της οφειλής, τόσο πιο χαμηλή είναι η εισπραξιμότητα, καθώς ο φορολογούμενος που δηλώνει αδυναμία πληρωμής και ζητά ρύθμιση, λίαν συντόμως θα βρεθεί μπροστά στις νέες του οφειλές π.χ. τις νέες δόσεις φόρου εισοδήματος ή ΕΝΦΙΑ. Με αυτό ακριβώς το σκεπτικό, οι δανειστές «έκοψαν» την πάγια ρύθμιση στις 12 δόσεις κι επέβαλαν πολύ αυστηρούς κανόνες για τη διατήρηση της πολυθρύλητης ρύθμισης των 100 δόσεων, με αποτέλεσμα τουλάχιστον 75.000 φορολογούμενοι να βρεθούν εκτός.
Ειδικά όσον αφορά στο ΔΝΤ, αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι δεν έδειξε να καταλαβαίνει καν τον ετεροχρονισμό εισοδημάτων- υποβολής φορολογικών δηλώσεων- πληρωμής του φόρου, φτάνοντας στο σημείο να προτείνει την εκκαθάριση σε μηνιαία βάση, δηλαδή επί τόπου, έτσι ώστε το Κράτος να βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση και να βάζει πιο εύκολα το χέρι στις φορολογικές υποχρεώσεις.
Το Ταμείο έσπασε τα κοντέρ και όσον αφορά στις προϋποθέσεις που θέτει εξαρχής για την παροχή διευκολύνσεων αποπληρωμής χρεών στην εφορία ή στα ασφαλιστικά ταμεία. Με απλά λόγια θεωρεί ότι όποιος έχει έστω μικροκαταθέσεις στην τράπεζα- «για ώρα ανάγκης» είναι η εξήγηση της ελληνικής πλευράς- ή κάποια ακίνητα, έστω αν αυτά είναι η κύρια κατοικία και το αποκαλούμενο «σπίτι στο χωριό», δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται «αδύναμος» και πρέπει να αποκλείεται από οποιαδήποτε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής των χρεών του.
Μόνο τυχαίες δεν είναι, άλλωστε, οι πυκνές αναφορές στις Εκθέσεις των δανειστών για την ανάγκη μεγαλύτερης εισπραξιμότητας φόρων και εισφορών και πλήρους αυτοματοποίησης των διαδικασιών επιβολής μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, δηλαδή κατασχέσεων και πλειστηριασμών, εναντίον όσων δεν αποπληρώνουν τα χρέη τους. Διόλου τυχαίες είναι, επίσης, οι απίστευτες καθυστερήσεις που σημειώθηκαν στις διαβουλεύσεις για τον Εξωδικαστικό, που τελικά οδηγήσαν και σε νέες προϋποθέσεις υπαγωγής, οι οποίες συνδέονται με την περιουσιακή κατάσταση των οφειλετών.
Είναι ενδεικτικό ότι όλη αυτή η γραφειοκρατία στις διαδικασίες που αφορούν στον Εξωδικαστικό, έχει ως αποτέλεσμα έναν αριθμό ρυθμίσεων αναντίστοιχα χαμηλό σε σχέση με τις ανάγκες της οικονομίας και τις προσδοκίες της αγοράς. Από τον περσινό Αύγουστο ως σήμερα, εκκίνησαν διαδικασία υπαγωγής 35.119 επιχειρήσεις και ολοκληρώθηκαν επιτυχώς μόλις 68, εκ των οποίων οι 59 λόγω του έγιναν σε διμερές επίπεδο, χωρίς τη μεσολάβηση συντονιστή. Ανάλογη είναι η εικόνα και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς από το Φεβρουάριο ξεκίνησαν διαδικασία υπαγωγής 15.619 αλλά έφτασαν ως το τέλος οι 278 από αυτούς. Όσον αφορά, δε, στους αγρότες, μέσα σε ένα δίμηνο εκκίνησαν διαδικασία αίτησης 723 και ολοκλήρωσαν επιτυχώς μόλις 6.