Την αύξηση των κεφαλαίων του ESM, δηλαδή του νεοσύστατου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, από τα 500 δισ. ευρώ στα 800 δισ. ευρώ, προκειμένου να υποστηρίζονται οι χώρες με υπερβολικό χρέος, αποφάσισαν χτες οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ μετά τις πιέσεις των ΗΠΑ, του ΟΟΣΑ και άλλων.
«Συνολικά, η ευρωζώνη κινητοποιεί ένα τείχος προστασίας ύψους περίπου 800 δισ. ευρώ, ή πάνω από 1 τρισ. δολάρια», ανέφερε ανακοίνωση του Eurogroup.
Αναλυτές πάντως στάθηκαν στο ότι διαθέσιμα για νέο δανεισμό θα είναι μόνο τα περίπου 500 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι 300 δισ. ευρώ έχουν ήδη δεσμευτεί για τις δανειακές συμβάσεις με την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, αλλά προσμετρώνται στο ποσό.
«Μπορεί αυτή να είναι η νέα Ευρωπαϊκή αριθμητική, όμως το 1 τρισ. δολάρια ισούται με ένα ποσό προς μελλοντικό δανεισμό ύψους 500 δισ. ευρώ», σχολίασε ο Κάρστεν Μπρέσκι της τράπεζας ING.
Τη συμφωνία ανακοίνωσε την Παρασκευή η Αυστριακή υπουργός Οικονομικών Μαρία Φέκτερ, γεγονός το οποίο προκάλεσε ένταση με τον πρόεδρο του Eurogroup και πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος ακύρωσε την τελική συνέντευξη Τύπου εκνευρισμένος, σύμφωνα με πολλές πηγές. Η Φέκτερ του ζήτησε συγγνώμη αργότερα, είπε εκπρόσωπός της.
Το ποσό των 800 δισ. ευρώ είχε αναφέρει για πρώτη φορά την Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος είχε κάνει λόγο για ένα ποσό 700 δισ. ευρώ μιλώντας στην Μπούντεσταγκ. Ο Σόιμπλε φαίνεται ότι κατάφερε να ξεπεραστούν οι αντιρρήσεις του Γάλλου ομολόγου του Φρανσουά Μπαρουέν, ο οποίος είχε ταχθεί υπέρ της έκκλησης του ΟΟΣΑ να αυξηθεί η "ισχύς πυρός" του μόνιμου ταμείου της ΕΕ στο 1 τρισ. ευρώ.
Οι χώρες της ευρωζώνης οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις γενεσιουργές αιτίες τους αντί να ζητούν περισσότερα κεφάλαια απο τις υγιέστερες χώρες-εταίρους τους, επέμεινε ο Σόιμπλε. «Δεν μπορείς να βάλεις 10 τρισ. ευρώ. Εάν δεν επιλύσεις τα προβλήματα, αυτό θα είναι άσκοπο», είπε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει το ποσό να αυξηθεί έως και τα 940 δισ. ευρώ. Πάντως ο Επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για θέματα Οικονομίας Όλι Ρεν δήλωσε ικανοποιημένος για το αποτέλεσμα και απέκλεισε περαιτέρω μεγέθυνση των ευρωπαϊκών ταμείων. «Θεωρούμε ότι λάβαμε μια απόφαση με μακροπρόθεσμη διάρκεια», είπε. Ο Γεργκ Άσμουσεν της ΕΚΤ εκτίμησε από την πλευρά του ότι οι Ευρωπαίοι «έκαναν αυτό που όφειλαν».
Οι υπουργοί Οικονομικών συμφώνησαν ότι τα 240 δισ. ευρώ που παραμένουν διαθέσιμα στον προσωρινό μηχανισμό που ιδρύθηκε το 2010, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν μόνο για την υποστήριξη του σχήματος που θα τον διαδεχθεί, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), ο οποίος θα φθάσει να έχει το πλήρες διαθέσιμο κεφάλαιό του προς δανεισμό, που ανέρχεται σε 500 δισ. ευρώ, το 2014.
Το ποσό αυτό θα διατεθεί σταδιακά από κυβερνήσεις της ευρωζώνης. Αρχικά σχεδιαζόταν να το κάνουν σε μια διάρκεια πέντε ετών, κάτι που θα σήμαινε ότι ο ΕΜΣ θα έφθανε να έχει το πλήρες κεφάλαιο των 500 δισ. ευρώ το 2017. Τελικά οι πρώτες δύο δόσεις των χρημάτων θα κατατεθούν μέσα στο 2012· δύο ακόμη το 2013· και η τελευταία τον Ιούνιο του 2014, όπως ανακοίνωσε η Ευρωομάδα.
Η Γερμανία έχει ήδη δεχτεί να αναλάβει να παράσχει το 27% του συνόλου. Αυτό σημαίνει, με βάση το νέο χρονοδιάγραμμα, πως θα πρέπει να διαθέσει περίπου 8,7 δισ. ευρώ σε ρευστό το 2012.
Αξιωματούχοι της ευρωζώνης ελπίζουν να πείσουν την Ομάδα των 20 (G20) μεγαλύτερων οικονομιών να ικανοποιήσει το αίτημα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) να αυξήσουν τους διαθέσιμους πόρους του κατά 500 δισ. δολάρια. Τα επιπλέον αυτά διαθέσιμα θα προσφέρουν πρόσθετη κάλυψη για την Ευρώπη, όμως οι χώρες της G20 έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα συνεισφέρουν πριν οι ευρωπαίοι να βάλουν βαθιά "το χέρι στην τσέπη".
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία καλωσόρισε τις αποφάσεις του Γιούρογκρουπ, είπε πως το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό "τείχος προστασίας" θα «υποστηρίξει τις προσπάθειες του ΔΝΤ να αυξήσει τους διαθέσιμους πόρους του προς όφελος όλων των μελών (του)». Ο Άσμουσεν της ΕΚΤ από την πλευρά του υποστήριξε ότι πλέον η ΕΕ είναι σε καλύτερη διαπραγματευτική θέση.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ εκτίμησε πως η χθεσινή εξέλιξη «αυξάνει την εμπιστοσύνη» στην ΕΕ.
Παράλληλα, στη χθεσινή σύνοδο η Γαλλία εμπόδισε την ανάδειξη του διαδόχου του Χοσέ Μανουέλ Γκονσάλεθ-Πάραμο, ενός από τα μέλη του εξαμελούς διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, για την αντικατάσταση του οποίου υπήρχαν δύο υποψηφιότητες, από την Ισπανία και το Λουξεμβούργο. Όμως ο Μπαρουέν είπε ότι «δεν θα υπάρξουν αποφάσεις για το ζήτημα αυτό πριν από τις προεδρικές εκλογές» στη Γαλλία, την 22α Απριλίου και την 6η Μαΐου. Επικαλέστηκε την ανάγκη να επιτευχθεί μια «συνολική συμφωνία» για τη θέση στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ· την προεδρία του Γιούρογκρουπ, από την οποία ο Γιουνκέρ αποχωρεί τον Ιούνιο· και την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης, στα τέλη του Μαΐου.
Ισχυρή υποψηφιότητα για την προεδρία της Ευρωομάδας θεωρείται αυτή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)