Μπορεί επισήμως η ανεργία να δείχνει σημάδια κάμψης ωστόσο οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι τα χρόνια της κρίσης τριπλασιάστηκαν και «καλές δουλειές» πλέον θεωρούνται αυτές που αμείβονται με 600 έως 800 ευρώ.
Στον ιδιωτικό τομέα οι ασφαλισμένοι εργαζόμενοι με μισθό έως 600 ευρώ ήταν στο τέλος του 2017 673.000 ή ποσοστό 34% επί συνόλου 2.000.000 εργαζομένων. Το 2014 το ποσοστό αυτό ήταν στο 31,5% (530.000 εργαζόμενοι) και το 2009 στο 14% (239.000 εργαζόμενοι).
Οι αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα
Τα στοιχεία του ΙΝΕΜΥ- ΕΣΕΕ σχετικά με τις αμοιβές των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα είναι ενδεικτικά το πως διαμορφώνονται οι μισθοί στην Ελλάδα που μόλις βγήκε από τα μνημόνια. Αναλιτικά:
- Εως 250 ευρώ 220.000 ή 11%,
- από 251-500 ευρώ 290.000 ή 14,5%,
- από 501-750 ευρώ 400.000 ή 20%,
- από 751-1.000 ευρώ 300.000 ή 15%,
- από 1.001-1.500 ευρώ 412.000 ή 21%,
- από 1.501-2.000 ευρώ 168.000 ή 8,5%,
- από 2.001-5.000 ευρώ 170.000 ή 9%
- και άνω των 5.000 ευρώ 25.000 ή 1%.
Συμπερασματικά, τα τελευταία χρόνια τριπλασιάστηκαν οι χαμηλόμισθοι, αφού οι «καλές δουλειές» αναπληρώθηκαν με θέσεις χαμηλών αποδοχών μεταξύ 600 και 800 ευρώ. Τέλος, σύμφωνα με τη Eurostat, επισημαίνεται ότι ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα με αναγωγή στο δωδεκάμηνο εκτιμάται σήμερα στα 929 ευρώ μεικτά επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Βασίλης Κορκίδης.
Ο κίνδυνος της εργασιακής φτώχειας
Πάντως τα στοιχεία του ΙΝΕΜΥ, που επιβεβαιώνονται και από τις εκθέσειςτου ΕΦΚΑ για τους μέσους μισθούς καταδεικνύουν με τον πιο εύγλωτο τρόπο τη σημερινή κατάσταση στην ελληνική αγορά εργασίας.
Φτωχοί εργαζόμενοι με μισθούς πείνας και εδραίωση του φαινομένου των ευέλικτων μορφών εργασίας, που σε όλα τα στατιστικά στοιχεία του Συστήματος Εργάνη των τελευταίων μηνών φαίνεται πλέον να υπερτερούν.
Aλλωστε για την εργασιακή φτώχεια προειδοποιήσε και η Moody's στην τελευταία έκθεσή της για την ελληνική οικονομία. Κατά τη Moody’s, η βελτίωση της οικονομίας έχει βοηθήσει στη σταθερή ανάκαμψη της αγοράς εργασίας αναφέρει ότι η αγορά εργασίας έχει ακόμα δρόμο μπροστά της για να επιστρέψει στα επίπεδα που ήταν πριν την κρίση.
Η απασχόληση βρίσκεται 20% χαμηλότερα από το υψηλότερο σημείο του 2008 ενώ η ανεργία, που το α’ τρίμηνο του 2018 ήταν στο 2018, είναι περίπου 13 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τα προ ύφεσης χαμηλά. Το χειρότερο είναι πως το ένα τρίτο των οικογενειών έχουν τουλάχιστον ένα άνεργο μέλος και από αυτούς που έχουν δουλειά, αυτή πιθανόν πληρώνεται με τον κατώτατο μισθό. Συνδυαστικά, η εργασιακή φτώχεια βρίσκεται σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδα στην Ευρώπη.
Οι κατώτατοι μισθοί στη μνημονιακή περίοδο
Είναι ο νομοθετημένος από το κράτος κατώτατος μισθός για πλήρη απασχόληση, για τους υπαλλήλους και εργατοτεχνίτες όλης της χώρας, των οποίων η αμοιβή δεν ρυθμίζεται από συλλογική σύμβαση εργασίας. Τον ορισμό δίνει το άρθρο 103 του ν. 4172/2013 και φέρνει μία ουσιαστική αλλαγή φιλοσοφίας σε σχέση με την προ μνημονίων εποχή: Τότε θεσμικά ήταν η αμοιβή του ανειδίκευτου εργάτη και υπαλλήλου, ενώ σήμερα θεσμικά μπορεί να είναι η αμοιβή όλων των εργαζόμενων ειδικευμένων ή μη, που δεν καλύπτονται από κλαδική, ομοιοεπαγγελματική ή επιχειρησιακή σύμβαση εργασίας.
Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι - σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4093/2012- οι εθνικές γενικές συλλογικές συμβάσεις έχουν καθολική επεκτασιμότητα μόνο ως προς τους μη μισθολογικούς όρους που συμφωνούνται. Τυχόν ρυθμίσεις τους για βασικούς μισθούς και γενικά μισθολογικούς όρους ισχύουν αυστηρά μόνο για τους εργαζόμενους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων εργοδοτικών οργανώσεων και δεν επιτρέπεται να υπολείπονται του νομοθετημένου κατώτατου μισθού.
Πιο κάτω από τον κατώτατο μισθό δεν επιτρέπεται να πέσουν επίσης ατομικές συμβάσεις εργασίας και ΣΣΕ κάθε είδους, είτε συνολικά, είτε ως αναλογία μερικής απασχόλησης (άρθρο 103 παρ. 1β ν. 4172/2013).
Σε τι ύψος φτάνει σήμερα;
Ο πρώτος κατώτατος μισθός που ορίστηκε νομοθετικά (με το άρθρο πρώτο ν. 4093/2012) και ισχύει και σήμερα:
α) Για τους υπάλληλους άνω των 25 ετών είναι στα 586,08 ευρώ.
β) Για τους υπάλληλους κάτω των 25 ετών είναι στα 510,95 ευρώ.