Η τύχη της Ελλάδας είναι πλέον στα χέρια των αγορών και για τον εξαντλημένο από τη σκληρή λιτότητα ελληνικό λαό η Οδύσσεια μόλις άρχισε.
Τη σχετική επισήμανση κάνει η βρετανική εφημερίδα Telegraph με αφορμή το τέλος του μνημονίου και ορμώνενη από το διάγγελμα του πρωθυπουργού στην Ιθάκη, κάνει μια ανάλυση για την επόμενη ημέρα της Ελλάδας, τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει για τις επόμενες δεκαετίες αλλά και την έξοδο στις αγορές.
«Αυτή είναι μια ημέρα ανεξαρτησίας», ανέφερε από την Ιθάκη, το νησί του Οδυσσέα, ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, τονίζει.
Δεσμευμένη από αγορές και πιστωτές για δεκαετίες
Η τελική πράξη του ελληνικού δράματος ολοκληρώθηκε με το τέλος του τρίτου προγράμματος διάσωσης και η χώρα μπορεί να χρηματοδοτεί και τις ανάγκες της και να αποφασίζει για τη δική της μοίρα σύμφωνα με τα όσα είπε ο Ελληνας πρωθυπουργός στην Ιθάκη. Αλλά στην πραγματικότητα η «απελευθερωμένη» χώρα θα παραμείνει δεσμευμένη από τις αγορές και τους πιστωτές της για δεκαετίες.
Η Ελλάδα μπορεί να έχει εξέλθει από το πρόγραμμα διάσωσης, αλλά ο πληθυσμός της εξακολουθεί να βρίσκεται πολύ πιεσμένος και κουρασμένος από τα εξαντλητικά μέτρα λιτότητας.
Χιλιάδες Ελληνες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα
Η οικονομία της χώρας έχει συρρικνωθεί κατά ένα τέταρτο από την οικονομική κρίση. Εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες εγκατέλειψαν τη χώρα αναζητώντας εργασία και η ανεργία εξακολουθεί να βρίσκεται σε επίπεδα πάνω από 19%. Ο δείκτης του χρέους προς το ΑΕΠ είναι 180% και σύμφωνα με τις προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν θα επανέλθει στα κανονικά επίπεδα τις επόμενες δεκαετίες.
Οι δημοσιονομικοί κανόνες που επιβλήθηκαν από τους δανειστές θα περιορίσουν τις δαπάνες για τα επόμενα 42 χρόνια, ενώ η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών είναι ζωτικής σημασίας στην προσπάθεια της χώρας να δανείζεται στο μέλλον με χαμηλά επιτόκια.
Η Ελλάδα ως το 2022 θα πρέπει να έχει πρωτογενή πλεονάσματα 3,4% και 2,2% ως το 2060. «Είναι αστείο, αυτό δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα και κανείς δεν πιστεύει ότι μπορεί να επιτευχθεί» σημειώνει μιλώντας στην εφημερίδα ο Claus Vistesen επικεφαλής του τομέα της Ευρωζώνης στην Panteon Macroeconomics.
Οι φωνές για χαλάρωση μέτρων θα αυξηθούν προεκλογικά
Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι φωνές που θα ζητούν χαλάρωση των δημοσιονομικών μέτρων αναμένεται να αυξηθούν πριν από τις εθνικές εκλογές, που εκτός απροόπτου είναι προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο του 2019.
Την ώρα που οι Ελληνες είναι εξουθενωμένοι από τα συνεχή μέτρα λιτότητας, πιθανώς να επιλέξουν την οδό της σύγκρουσης με τους πιστωτές και τις αγορές.
Οι πολιτικοί της χώρας θα πρέπει να αντισταθούν στις προσκλήσεις για αντιστροφή των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, ιδίως στο θέμα των συντάξεων, σύμφωνα με τον Jack Allen, ανώτερο Ευρωπαίο οικονομολόγο στην Capital Economics.
«Με δεδομένο ότι στην Ελλάδα υπάρχει ένας γερασμένος πληθυσμός, που έχει υποστεί μεγάλες περικοπές στις συντάξεις, θα υπάρχει μεγάλη πίεση για αντιστροφή των νέων περικοπών», συμπληρώνει εξηγώντας ωστόσο ότι αυτό δεν θα αρέσει στις αγορές.
Ο Μητσοτάκης χαίρει εκτίμησης στην οικονομική κοινότητα
Η εφημερίδα κάνει αναφορά και στη Νέα Δημοκρατία επισημαίνοντας ότι προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Ο Carsten Hesse, οικονομολόγος του Berenberg, θεωρεί πολύ πιθανό το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών λόγω της κατάρρευσης της κυβέρνησης συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Μάλιστα αναφέρει ότι ο Μητσοτάκης «χαίρει υψηλής εκτίμησης στην οικονομική κοινότητα».
Ομως η οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση προκύψει θα τελεί υπό το αυστηρό βλέμμα των Βρυξελλών.
Αντιστροφή των μεταρρυθμίσεων επικίνδυνη για την εμπιστοσύνη αγορών και επενδυτών
Την ίδια ώρα ο Hesse υποστηρίζει ότι αν η κυβέρνηση Τσίπρα αρχίσει την προεκλογική ρητορική περί αντιστροφής των μεταρρυθμίσεων, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί επικίνδυνο για την ήδη εύθραυστη εμπιστοσύνη των αγορών στην Ελλάδα.
«Αν οι επενδυτές τρομάξουν και τα επιτόκια των 10ετών ομολόγων ξεπεράσουν το 7%, τότε η αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους θα γίνει πολύ ακριβή για την Αθήνα. Έτσι θα έχουν ακόμα λιγότερα χρήματα για το κράτος πρόνοιας και τις περικοπές φόρων», αναφέρει Hesse, συμπληρώνοντας ότι «αυτό είναι το κυριότερο ρίσκο που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα τους επόμενους 24 μήνες».
Οι εξωτερικοί κίνδυνοι
Ενας άλλος τομέας προβληματισμού είναι οι εξελίξεις σε Τουρκία και Ιταλία. Σύμφωνα με την Telegraph, η Ελλάδα σχεδίαζε το φθινόπωρο μια έξοδο στις αγορές, αλλά οι αναταράξεις σε αυτές τις δύο χώρες την ανάγκασαν να το ξανασκεφτεί. Η χώρα προχώρησε σε εκδόσεις ομολόγων μικρής διάρκειας, αλλά τίποτα στο επίπεδο και το μέγεθος που θα χαρακτήριζε μια κανονική και λειτουργική κυβέρνηση.
Και η Telegraph καταλήγει ότι η τύχη της Ελλάδας πλέον είναι στα χέρια των αγορών. Ομως για τους Έλληνες που έχουν χτυπηθεί σκληρά από τη λιτότητα, η Οδύσσειά τους μόλις ξεκινά.