Με τη συμπλήρωση δύο ετών από την απόπειρα πραξικοπήματος μερίδας του τουρκικού στρατού, οι μνήμες από τα αιματηρά γεγονότα που σημάδεψαν και άλλαξαν την Τουρκία παραμένουν νωπές στη χώρα.
Το σκηνικό στη γέφυρα του Βοσπόρου σήμερα δεν θυμίζει σε τίποτα τα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν πριν από δύο χρόνια. Τη νύχτα της 15ης προς την 16η Ιουλίου 2016 το σημείο ήταν μία από τις κύριες εστίες της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία. Στρατιωτικά άρματα μάχης προωθήθηκαν στη γέφυρα, παντού ακούγονταν πυροβολισμοί.
Οι μνήμες από τα αιματηρά γεγονότα, τα οποία σύμφωνα με επίσημα τουρκικά στοιχεία στοίχισαν τη ζωή σε σχεδόν 250 ανθρώπους και πυροδότησαν εν συνεχεία ένα πρωτοφανές κύμα συλλήψεων και απολύσεων αλλάζοντας το σύστημα διακυβέρνησης και τον χαρακτήρα της χώρας, παραμένουν εξαιρετικά νωπές.
Μία ηλικιωμένη κυρία κάθεται σήμερα με ένα φλιτζάνι τσάι σε ένα παγκάκι ατενίζοντας τη γέφυρα του Βοσπόρου. Οι τραυματικές αναμνήσεις ξαναζωντανεύουν: «Κάθε φορά που κοιτάζω τη γέφυρα θυμάμαι εκείνη τη στιγμή. Δεν επιτρέπεται να την ξεχάσουμε. Αν το κάνουμε, μπορεί να ξανασυμβεί. Η απόπειρα πραξικοπήματος άφησε ίχνη στην ιστορία και στη μνήμη μας. Πολλοί θυσιάστηκαν για αυτή τη χώρα. Δεν θα αφήσουμε κανέναν παλιάνθρωπο να το καρπωθεί αυτό».
Η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης αίρεται, αλλά…
Η γυναίκα αποφεύγει να διευκρινίσει σε ποιον αναφέρεται. Ένας 35χρονος άνδρας που κάθεται σε διπλανό παγκάκι γίνεται πιο σαφής. Μετά από αρχικούς δισταγμούς να μιλήσει δημόσια, τελικά το τολμάει: «Η κυβέρνηση κρατά ζωντανές τις μνήμες από την 15η Ιουλίου. Αυτό είναι φανερό παντού. Πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί έχουν υποστεί ψυχικά τραύματα από την απόπειρα πραξικοπήματος. Όμως αυτό που συνέβη στη συνέχεια, δηλαδή το πως το χειρίστηκαν και το πως χρησιμοποίησαν το γεγονός... να πω την αλήθεια, με βάζει σε σκέψεις».
Για την τουρκική κυβέρνηση ήταν αμέσως σαφές ότι υποκινητής των γεγονότων ήταν ο ισλαμιστής ιεροκήρυκας Φετουλάχ Γκιουλέν. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και μια εξεταστική επιτροπή του τουρκικού κοινοβουλίου. Από τότε ξεκίνησε ένα πρωτοφανές κύμα διώξεων. Περίπου 77.000 άτομα συνελήφθησαν ως φερόμενοι πραξικοπηματίες ή ύποπτοι για τρομοκρατία. Πολλοί περισσότεροι από 100.000 έχασαν τη δουλειά τους, ενώ περί τα 140 μέσα ενημέρωσης εξωθήθηκαν να κλείσουν.
Ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν είχε καλέσει τότε τους πολίτες να βγουν στους δρόμους για να τον στηρίξουν αναχαιτίζοντας τους πραξικοπηματίες. Η ανταπόκριση στο αίτημά του ήταν μαζική. Από εκείνη τη μέρα η χώρα άλλαξε πρόσωπο. Ο πρόεδρος Ερντογάν δρομολόγησε την αλλαγή του πολιτεύματος σε προεδρική δημοκρατία με υπερεξουσίες για τον ίδιο. Η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που ισχύει από τότε στη χώρα μπορεί να αρθεί σύμφωνα με τον Ερντογάν την προσεχή εβδομάδα. Ωστόσο, η ανησυχητική επιδείνωση της τουρκικής οικονομίας δείχνει ότι η επιστροφή στην ομαλότητα είναι κάθε άλλο παρά βέβαιη.
Φωτογραφίες: AP