Ηταν η μούσα και το στήριγμά του, από τη σχολή όπου γνωρίστηκαν μέχρι και το τέλος του.
Το πολυσχιδές έργο του Δημήτρη Μυταρά δεν μπορεί να χωρέσει σε μία έκθεση, ωστόσο, αυτό το καλοκαίρι το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Β. & Ε. Γουλανδρή μάς δίνει μία γεύση από όσα ο σπουδαίος καλλιτέχνης άφησε πίσω του. Τα ζωγραφιστά, τα σχέδια, τα κολάζ, τα σκηνικά και τα κοστούμια για το θέατρο.
Η σύζυγός του Ζουζού ή Χαρίκλεια, προικισμένη καλλιτέχνης και η ίδια, βρέθηκε στην Άνδρο για την τελετή των εγκαινίων της έκθεσης με τίτλο «Aπό το σύγχρονο στο διαχρονικό» και θυμήθηκε απίθανες ιστορίες από την κοινή τους ζωή, αλλά και περιστατικά πίσω από τη δημιουργία των έργων.
Ενα ταλαντούχο ζευγάρι μεταξύ Παρισιού, Αθήνας και Χαλκίδας. Συχνά σε ένα τρένο, «καθισμένοι στο πάτωμα, ερωτευμένοι, χωρίς χρήματα, πάντα όμως με τα κουπόνια μας για ένα ζεστό φαγητό».
«Δεν αγχωνόταν ο Μυταράς», μας εκμυστηρεύτηκε. «Είχε για παράδειγμα πρεμιέρα η παράσταση για την οποία έφτιαχνε σκηνικά και κοστούμια και ο ‘πυρετός’ σκηνοθέτη και ηθοποιού δεν τον ακουμπούσε».
«Ποιοι είναι αυτοί οι τύποι;». Τον ρώτησε μια μέρα κατά την περίοδο της Χούντας ένας αστυνομικός που μπήκε στο σπίτι του, κοιτώντας στους πίνακες τους άντρες με τα βλοσυρά πρόσωπα. «Κάποιοι στο δρόμο» του απάντησε. «Ε, δεν αλλάζεις θέμα» του είπε τότε εκείνος και έφυγε από το σπίτι.
Το καλύτερο; Όταν την ίδια περίοδο τον κάλεσε ο Παττακός στο γραφείο του. «Ελα ρε Χρόνη, (Μπότσογλου) κόψε τα αστεία» είπε στο τηλέφωνο όταν άκουσε την πρόσκληση. «Όχι αλήθεια σας θέλει ο κ. Παττακός» του απάντησαν, τότε εκείνος γυρίζει και λέει στη Χαρίκλεια, «βάλε μου και μία αλλαξιά μαζί, δεν ξέρεις πόσο θα λείψω..». Για την ιστορία, ο Παττακός ήθελε να τον ευχαριστήσει για ένα βιβλίο στο οποίο ανέφερε το όνομά του, νομίζοντας ότι του το αφιερώνει.
Η Ζουζού λάμπει όταν μιλάει για τον Μυταρά. «Εκτιμούσε τους ομότεχνούς του. Διανοούμενος, άνθρωπος με χιούμορ, χωρίς ίχνος ναρκισσισμού και έπαρσης. Αγαπούσε τη φύση, τα ζώα, τους σκύλους, τα κοχύλια του, την εικόνα των ανθρώπων και το βλέμμα τους».
Τα έργα του τριγύρω μαρτυρούν στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Μία συνύπαρξη αντιφατικών δεδομένων τα οποία επιδέξια διαπλέκονται δημιουργώντας την παραδοξότητα που διατρέχει τη γόνιμη και δημιουργική καλλιτεχνική του πορεία.
Όσοι βρεθούν στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Γουλανδρή στην Άνδρο θα περιηγηθούν σε μία έκθεση διαρθρωμένη σε ενότητες. Ανάμεσα τους οι αινιγματικοί του Καθρέφτες, τα Πορτραίτα του, που κάποιοι πλήρωναν όσο όσο για να τους απαθανατίσει. Τα σακατεμένα αγάλματα, ο τρόμος και οι άδειοι δρόμοι την εποχή της Δικτατορίας. Οι Μοτοσικλετιστές του, τα σκίτσα γυναικών με μοντέλα τη σύζυγό του Χαρίκλεια ή μαθήτριές του από την Καλών Τεχνών και φυσικά το Θέατρο.
Συγκεκριμένα πρόκειται για ένα αφιέρωμα που ξεκινά από την πρώιμη νεανική του περίοδο, η οποία χαρακτηρίζεται από μια εντυπωσιακή ωριμότητα και συνεχίζεται με δύο θεματικές που θα τον απασχολήσουν από τις αρχές του 1960 έως και το θάνατο του. Τους καθρέπτες και τα πορτραίτα. Η επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα θα δώσει στον καλλιτέχνη την ευκαιρία να αλλάξει άρδην τη ζωγραφική του για να καταγγείλει τα τεκτενόμενα. Πρόκειται για τα γνωστά Επιτύμβια και έργα «Ντοκουμέντα».
Η βία θα συνεχίσει πέρα από την σκοτεινή αυτή περίοδο, να κυριαρχεί στο έργο του, με τις μοτοσυκλέτες, τα δυστυχήματα, τα αλλοιωμένα από τον άνθρωπο τοπία.
Η προοδευτική εμφάνιση των γυναικείων μορφών, που θα εδραιώσουν οριστικά τη φήμη του, θα του δώσουν την ευκαιρία να ανανεώσει την παλέτα του, προσδίδοντας μία νεοφανή ζωντάνια.
Τέλος, ο επισκέπτης της έκθεσης θα έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει την ιδιαίτερη σχέση του Μυταρά με τον χώρο του θεάτρου, με τον οποίο σχετίστηκε πάνω από 40 χρόνια.
Το εικαστικό αυτό αφιέρωμα πλαισιώνει δίγλωσσος συνοδευτικός κατάλογος 284 σελίδων από τη Μικρή Άρκτο.
Διάρκεια έκθεσης: έως 30 Σεπτεμβρίου 2018
Ώρες Λειτουργίας: Καθημερινά 11.00-15.00 και 18.00-21.00, Δευτέρα 11.00-15.00,
Δευτέρα απόγευμα και Τρίτη κλειστά
Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Τηλ.: 210 7252895 – 6
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Άνδρος, Τηλ. 22820 22444, Fax: 22820 22490