Με την ελπίδα να λάβει την περιπόθητη πρόσκληση για ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ θα μετάσχει ο Ζόραν Ζάεφ στη σύνοδο του ΝΑΤΟ ως πρωθυπουργός χώρας που μετέχει στην πολυεθνική δύναμη του Αφγανιστάν.
Διπλωμάτες της Συμμαχίας ανέφεραν στο Reuters ότι έχουν διαπραγματευτεί μια διατύπωση, η οποία θα αποφεύγει να κατονομάζει στην πρόσκληση τη χώρα και θα αναφέρεται «στην κυβέρνηση στα Σκόπια». Βασικός όρος για να προχωρήσει η ένταξη των Σκοπίων ως τριακοστού μέλους της Συμμαχίας, παραμένει φυσικά το «Ναι» στο δημοψήφισμα του φθινοπώρου και η ολοκλήρωση της διαδικασίας αλλαγής του συντάγματος με το νέο όνομα στη βουλή της γειτονικής χώρας. Κι αυτό αναμένεται να αναφέρει και το τελικό ανακοινωθέν, κάνοντας λόγο για ««προσωρινή στήριξη της ενταξιακής πορείας υπό την αίρεση πως θα ολοκληρώσει όλες τις δεσμεύσεις της» η χώρα.
Άλλωστε το επανέλαβε χθες και ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ τονίζοντας ότι η ένταξη θα προχωρήσει μόνον μετά την εφαρμογή της συμφωνίας για το όνομα με την Ελλάδα. «Όταν θα ολοκληρωθεί και εφαρμοστεί η συμφωνία, θα είμαστε σε θέση να καλέσουμε την πΓΔΜ να γίνει το 30ο μέλος υπό το νέο όνομά της, Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, ένα ισχυρό μήνυμα ότι η πόρτα του ΝΑΤΟ είναι και παραμένει ανοικτή».
Από την πλευρά της η υπουργός Άμυνας των Σκοπίων χαρακτήρισε τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ «ιστορική ευκαιρία που πρέπει τώρα να αξιοποιήσουμε». «Η συμμετοχή θα σημάνει σταθερότητα και ασφάλεια για την “Μακεδονία” και τους πολίτες της, αλλά και μια ευκαιρία για ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη και ευημερία», είπε η Ραντμίλα Σεκερίνσκα.
Κρίσιμο τετ-α-τετ Τσίπρα – Ερντογάν
Για την Αθήνα, ωστόσο, το μείζον ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη συνάντηση που θα έχει ο Αλέξης Τσίπρας με τον Ταγίπ Ερντογάν αύριο (Πέμπτη) το μεσημέρι (14:30) ώρα Βελγίου στις Βρυξέλλες. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα θέσει το θέμα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, που εξακολουθούν να κρατούνται στις φυλακές Αδριανούπολης χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί ακόμη κατηγορίες, τόσο στη σύνοδο όσο και στο τετ-α-τετ με τον Τούρκο πρόεδρο. Το θέμα είναι ψηλά στην ατζέντα του πρωθυπουργού, όπως είπε ο υπουργός Επικρατείας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, και «θα τεθεί σε όλες τις παρεμβάσεις και όλες τις συναντήσεις του πρωθυπουργού ώστε να ασκηθεί η μέγιστη δυνατή πίεση για την απελευθέρωση τους».
Τον Αλέξη Τσίπρα συνοδεύουν οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, Νίκος Κοτζιάς, και Πάνος Καμμένος, και το πρόγραμμα της συνόδου έχει ως εξής:
Τετάρτη 11 Ιουλίου
- 14:30 Σύνοδος Κορυφής με βασικό θέμα συζήτησης τις εξελίξεις εντός της Συμμαχίας και τον επιμερισμό βαρών.
- 19:30 Δείπνο εργασίας
Πέμπτη 12 Ιουλίου
- 08:45 Σύνοδος των χωρών του ΝΑΤΟ, σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων με τους ομολόγους τους της Γεωργίας και Ουκρανίας με εστίαση στα ζητήματα ασφάλειας, αμυντικών μεταρρυθμίσεων και συνεργασίας.
- 10:30 Σύνοδος για το Αφγανιστάν.
- 14:30 Διμερής συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ταγίπ Ερντογάν .
Ανησυχία στην Ευρώπη από τις «άγριες» διαθέσεις του Τραμπ
Ωστόσο, η βασική πηγή ανησυχίας στη σύνοδο αυτή είναι η στάση ου Ντόναλντ Τραμπ, που κατηγορεί τους Ευρωπαίους συμμάχους για τις περιορισμένες αμυντικές τους δαπάνες, κάτω του ορίου του 2% και για το εμπόριο απειλώντας να διαβρώσει ακόμη περισσότερο τη διατλαντική συμμαχία.
Ενόψει της συνόδου ο Αμερικανός πρόεδρος αμφισβήτησε ανοικτά τη σημασία της συμμαχίας και συνέδεσε τις αμερικανικές δαπάνες για την άμυνα της Ευρώπης με το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ έναντι της ΕΕ.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθιστά αδύνατο για τους αγρότες, τους εργαζομένους και τις εταιρείες μας να κάνουν μπίζνες στην Ευρώπη (Οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό έλλειμμα 151 δισ δολαρίων) και μετά θέλουν από μας να τους υπερασπιζόμαστε με ευχαρίστηση μέσω του ΝΑΤΟ και να πληρώνουμε γι’ αυτό», έγραψε σ’ ένα tweet του προτού προσγειωθεί στις Βρυξέλλες. «Δεν πάει έτσι!»
Η ρητορική του έστειλε το μήνυμα ότι η σύνοδος του ΝΑΤΟ μπορεί να εξελιχθεί όπως εκείνη του Ομίλου των Επτά στον Καναδά τον περασμένο μήνα, όταν απέσυρε την υπογραφή του από το τελικό ανακοινωθέν.
Μια ομάδα πρώην υπουργών Εξωτερικών, περιλαμβανομένης και της Μαντλίν Ολμπράιτ, σε επιστολή τους προς τον Τραμπ τη Δευτέρα εξέφρασαν έντονη ανησυχία για το μέλλον της Συμμαχίας. «Ανησυχούμε για την επιδείνωση στις σχέσεις των ΗΠΑ με τους Δυτικούς συμμάχους», έγραψαν οι 16 αξιωματούχοι, μέλη του Aspen Ministers Forum. «Αυτή την εβδομάδα μπορείτε να προχωρήσετε πέρα από τα πρόσφατα σημάδια αντιπαράθεσης και να επανεπιβεβαιώσετε τον κοινό στόχο της Ατλαντικής συμμαχίας».
Πάντως, παρά τους φόβους για το μέλλον της ίδιας της Συμμαχίας στην Ευρώπη, Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν στο Reuters ότι ο Τραμπ αναμένεται να επανεπιβεβαιώσει την προσήλωση των ΗΠΑ στο Άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, που αναφέρει ότι μια επίθεση κατά ενός συμμάχου θεωρείται επίθεση κατά όλων των μελών της Συμμαχίας.
Μετά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ ο Τραμπ θα μεταβεί για τέσσερις μέρες στη Βρετανία, πριν την συνάντηση κορυφής τη Δευτέρα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στη Φινλανδία.