Πρώην κορυφαίο στέλεχος της Google X, ο 50χρονος αιγυπτιακής καταγωγής Mo Gawdat, ανακάλυψε τη δική του μέθοδο για να βρει την ευτυχία.
Μια μέρα, τα παράτησε όλα και αποφάσισε να γυρίσει τον κόσμο για να διδάξει την μέθοδό του. Εγραψε μάλιστα και ένα βιβλίο με τον ενδεικτικό τίτλο «Η εξίσωση της ευτυχίας». Καθημερινά, παρουσιάζει την μέθοδό του σε μεγάλεις πόλεις του πλανήτη ή καταστρώνει σχέδια κατά παραγγελίαν για επιχειρήσεις. Πιστεύει ότι η ευτυχία είναι καλή και για την παραγωγικότητα.
Ο 50χρονος Μο Γκαουντά, μετά από 10 χρόνια στην Google [X], το εργαστήριο καινοτομίας της εταιρείας, ξεκίνησε από μια διαπίστωση στην προσωπική του ζωή. Εξηγεί ότι ήταν ευτυχισμένος ως τα 23 του χρόνια, παρότι η ζωή του ήταν πολύ δύσκολη τότε, και ξαφνικά, στα 29 του, ενώ η καριέρα του απογειωνόταν και η ζωή έδειχνε εξαιρετικά γενναιόδωρη μαζί του έπεσε σε κατάθλιψη: «αυτό ήταν για μένα η ευκαιρία να αναθεωρήσω τον τρόπο με τον οποίο έβλεπα τα πράγματα».
Ο Γκαουντά πιστεύει ότι η ευτυχία είναι ένα φαινόμενο «προβλέψιμο» και αποτελεί μια εξίσωση: η ευτυχία είναι ανώτερη ή ίση με την διαφορά ανάμεσα στα γεγονότα της ζωής και στις προσδοκίες. «Είναι η σύγκριση ανάμεσα σε ένα δεδομένο γεγονός και τον τρόπο με τον οποίο κρίνετε αν η ζωή είναι επιτυχημένη -αυτό σας κάνει ευτυχισμένους ή δυστυχισμένους», λέει.
Ο πρώην μηχανικός της Google X παίρνει το παράδειγμα της βροχής: ένας αγρότης που εύχεται η βροχή να ποτίσει τα φυτά του είναι ευτυχισμένος, ενώ κάποιος που θέλει να φύγει το σαββατοκύριακο και βρέχει θα είναι δυστυχισμένος.
Αυτό σημαίνει ότι η ευτυχία είναι προσβάσιμη σε όλους. Ο Μπο Γκαουντά συγκρίνει την ευτυχία με την άθληση: «Ολοι μπορούν να είναι σε καλή φόρμα αν κάνουν τις απαραίτητες προσπάθειες. Το ίδιο ισχύει και με την ευτυχία». Εξηγεί ότι ο άνθρωπος πρέπει να έχει την ευτυχία ως προτεραιότητα, περισσότερο από τα πλούτη ή την επιτυχία. Η σχέση μεταξύ χρήματος και ευτυχίας σταματάει όταν ο μισθός που κερδίζει κάποιος επιτρέπει να καλύπτεις τις βασικές ανάγκες. Από εκεί και πέρα «το να κερδίζεις περισσότερα χρήματα δεν σε κάνει ευτυχισμένο», λέει.
Για να βρεις την ευτυχία, επομένως, πρέπει να την κάνεις προτεραιότητα και να καταβάλεις προσπάθειες σε αυτή την κατεύθυνση. «Απλά αν επιλέξεις να μην είσαι δυστυχισμένος αρχίζεις να γεύεσαι τι μπορεί να είναι η ευτυχία», λέει.
Γιατί παραιτηθήκατε από την Google X για να αφιερωθείτε στην ευτυχία, τον ρώτησαν.
«Η τεχνητή ευφυία φθάνει σύντομα. Τα κομπιούτερ αργά ή γρήγορα θα είναι πιο έξυπνα από τους ανθρώπους. Θα επιλύουν προβλήματα, θα δημιουργούν, θα επινοούν και θα παίρνουν αποφάσεις. Μαθαίνουν ακόμη και όλα όσα βλέπουν: τον ανταγωνισμό, την ζήλεια, τη βία. Σε δέκα χρόνια τα ΙΑ θα είναι ανταγωνιστικά στον άνθρωπο. Αρα η δική μου ιδέα είναι να γίνουμε οι άνθρωποι κάτι άλλο από τις μηχανές.
Η ευτυχία θα μπορούσε να είναι μια από τις επιλογές μας. Πόσοι από εμάς παίρνουν μια ώρα την ημέρα για να σκεφτούν την ευτυχία; Προτείνω μια άσκηση: φτιάξτε μια λίστα με πράγματα που σας κάνουν ευτυχισμένους. Εγώ έτσι ανακάλυψα ότι ένας καφές με κάνει ευτυχισμένο. Πίνω τρεις την ημέρα με κάποιον που αγαπώ, ή μόνος, χωρίς να κοιτάζω τα e-mail, χωρίς να βιάζομαι.
Το μυαλό μας είναι μια μηχανή επιβίωσης. Η εξίσωση της ευτυχίας είναι το γεγονός ότι ο εγκέφαλός σας κοιτάζει γύρω σας και αρχίζει να λέει: συγκρίνω τα γεγονότα με τις προσδοκίες μου. Αν αυτά συναντηθούν, τότε είμαι ευτυχισμένος. Το πρόβλημα αρχίζει όταν τα γεγονότα δεν βρίσκονται στο ύψος των προσδοκιών. Αυτό προκαλεί μια επείγουσα κατάσταση στον εγκέφαλο και ένα συναίσθημα: ανησυχία, λύπη κλπ. Αυτά τα συναισθήματα είναι που μας κάνουν δυστυχισμένους.
Ο εγκέφαλός μας είναι φτιαγμένος να εντοπίζει προβλήματα, αφού όταν τα πράγματα πάνε καλά δεν κινδυνεύει η επιβίωσή μας. Πάρτε για παράδειγμα μια τίγρη, ένα υπέροχο ζώο. Το μυαλό μας επικεντρώνεται στα κοφτερά του δόντια και το αποφεύγουμε. Κατά 60% ή 70% του χρόνου μας, ο ανθρώπινος εγκέφαλος τσεκάρει τι δεν πάει καλά.
Η ευτυχία είναι και υπόθεση των επιχειρήσεων. Οταν οι υπάλληλοί σας είναι ευτυχισμένοι, μένουν περισσότερο, είναι πιο παραγωγικοί, είναι καλύτεροι με τους πελάτες κλπ. Οι δράσεις που παράγουν ευτυχία, παράγουν και λύσεις. Η Google προσφέρει μερικές φορές σούσι στους υπαλλήλους της. Αν οι υπάλληλοι μένουν στο γραφείο και μοιράζονται ένα ωραίο γεύμα τι θα κάνουν; Θα μιλήσουν για νέες λύσεις. Ετσι ανακαλύψαμε το Gmail.
Υπάρχουν κάποια μικρά πράγματα που μας κάνουν δυστυχισμένους. Ορισμένα άτομα βλέπουν μόνο τη δυστυχία, άλλοι βλέπουν μόνο τα όμορφα πράγματα γύρω τους. Αντίθετα, υπάρχουν και πραγματικοί λόγοι για να είναι κάποιος δυστυχισμένος: η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, μια αρρώστια, μια απόλυση...
Η ζωή είναι σκληρή για όλους, τουλάχιστον κάποια στιγμή. Πιστεύω ότι αυτό γίνεται για δύο λόγους: είτε για να μάθεις κάτι, είτε για να αλλάξεις κατεύθυνση.
Η δυστυχία είναι προβλέψιμη. Πράγματι, οι άνθρωποι είμαστε μηχανές εξαιρετικά πολύπλοκες και νομίζουμε ότι είμαστε απρόβλεπτοι. Δεν ισχύει. Οπου και να κοιτάξετε στον κόσμο, ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος με τον ίδιο τρόπο. Αν τρώτε υγιεινά και κάνετε άσκηση θα είστε υγιής και λεπτός. Κάποιοι είναι πιο λεπτοί, κάνουν πιο πολύ άσκηση, αλλά σε γενικές γραμμές αυτός ο κανόνας είναι προβλέψιμος. Το ίδιο ισχύει με την ευτυχία, παρότι είναι υπόθεση της καρδιάς και του πνεύματος.
Δεν μπορείς να προβλέψεις την ευτυχία στις λεπτομέρειες, αλλά στις γενικές γραμμές, ναι. Είναι τόσο προβλέψιμο που μπορώ να σας το περιγράψω σαν μαθηματική εξίσωση. Και λειτουργεί. Θα δείτε ότι κάθε φορά που είστε δυστυχισμένος η εξίσωση εφαρμόζεται, το ίδιο και ευτυχισμένος. Είναι τόσο προβλέψιμο.
Εγώ είχα την ευκαιρία να είμαι δυστυχισμένος πολύ μικρός. Αρχισα την ζωή μου πολύ ευτυχισμένος και έπεσα σε μια μαύρη φάση. Πέρασα από μια φάση απίστευτης επιτυχίας, μεταξύ 26 και 29 ετών. Οσο πετύχαινα, τόσο δυστυχισμένος γινόμουν. Αυτό ήταν τύχη για μένα. Ο James Cameron λέει ότι ορισμένα άτομα περνούν τη ζωή τους να ανεβαίνουν και όταν φθάνουν στην κορυφή καταλαβαίνουν ότι πήραν κακό δρόμο. Αυτό είχε συμβεί σε μένα. Πίστευα τότε ότι τα χρήματα, η καριέρα, η επιτυχία και η δόξα ήταν τα μοναδικά που έπρεπε να έχω. Σε ηλικία 29 ετών είχα περισσότερα χρήματα από όσα πίστευα ποτέ ότι θα είχα, μια καριέρα που όλοι ζήλευαν και εγώ ήμουν τρομακτικά δυστυχισμένος. Τότε διαπίστωσα ότι είχα πάρει λάθος δρόμο.
Ημουν δυστυχισμένος γιατί έψαχνα την ευτυχία σε λάθος μέρη. Νόμιζα ότι κερδίζοντας χρήματα μπορούσα να αγοράσω τα πάντα, όλα όσα μας κάνουν ευτυχισμένους. Αλλά η ευτυχία δεν βρίσκεται ούτε σε ένα γκάτζετ, ούτε σε ένα νέο αυτοκίνητο, ούτε σε ένα ακόμη σπίτι. Η ευτυχία δεν είναι ποτέ στα πράγματα. Βρίσκεται πάντα μέσα μας, ποτέ έξω από εμάς. Αυτό που χρειαζόμαστε πραγματικά είναι να μην έχουμε κανέναν λόγο να είμαστε δυστυχισμένοι»...