Ο καταξιωμένος Ισπανός συγγραφέας Χουάν Μαδρίδ γράφει ένα νουάρ μυθιστόρημα με φόντο τα σκοτεινά χρόνια του εμφυλίου πολέμου. Ένας πόλεμος που καθόρισε ζωές και συνειδήσεις και διαμόρφωσε τελικά τη σύγχρονη ισπανική πραγματικότητα.
Στη Ισπανία του 1945, ο Χουάν Ντελφόρο Φαρέλ, αντισυνταγματάρχης στο Λαϊκό Στρατό της Ισπανικής Δημοκρατίας, συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε θάνατο «για απόπειρα στρατιωτικής εξέγερσης». Στη συνέχεια, η ποινή του μετατρέπεται σε τριάντα χρόνια καταναγκαστικά έργα σε ένα τάγμα εργασίας στο Τολέδο. Παρά τα βασανιστήρια στη φυλακή, ο Φαρέλ διατηρεί την αξιοπρέπεια, το θάρρος και την πίστη στα ιδανικά του. Ξεκινάει να γράφει ένα ημερολόγιο για να μην τρελαθεί και για να διατηρήσει τις αναμνήσεις ζωντανές. «Δεν θέλω να ξεχαστούν, ούτε να ξεθωριάσουν. Οι νέες γενιές πρέπει να γνωρίζουν τι συνέβαινε αυτά τα φοβερά χρόνια» σημειώνει. Μια μέρα, εμφανίζεται στη φυλακή ο επιθεωρητής Ντίμας Πράδο, ένας πρώην φαλαγγίτης που γνωρίζει τον Φαρέλ από τα χρόνια του πολέμου. Ο ψυχρός και υπολογιστικός Πράδο αναγνωρίζει στην υπόθεση του γενναίου στρατιωτικού άλλη μια ευκαιρία για το πολιτικό του μέλλον. Θα μεσολαβήσει υπέρ του με αντάλλαγμα μια σημαντική πληροφορία.
Πολλά χρόνια αργότερα, στη Μαδρίτη, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Χουάν Ντελφόρο, γιος του αδικοχαμένου αντισυνταγματάρχη Φαρέλ, δέχεται ένα παράξενο τηλεφώνημα. Ένας άγνωστος άντρας τού ανακοινώνει ότι είναι ένας από τους κληρονόμους του Ντίμας Πράδο. Ο Ντελφόρο σαστίζει και προσπαθεί να καταλάβει. Είχε γνωρίσει παλαιότερα τον αστυνόμο στη Γενική Διεύθυνση Ασφαλείας και είχε συνομιλήσει δύο ώρες μαζί του, αλλά αυτό δεν δικαιολογεί την πράξη του. Ο Πράδο έχει κληροδοτήσει στον Ντελφόρο ένα κείμενο που έχει συγγράψει ο ίδιος και περιέχει πληροφορίες για ένα άγνωστο και ατιμώρητο έγκλημα που έλαβε χώρα το 1938. Μοναδικός όρος και τελευταία του επιθυμία του επιθεωρητή είναι να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία ο κληρονόμος του.
Ένα σύγχρονο νουάρ μυθιστόρημα
Σύμφωνα με τον κορυφαίο Ισπανό συγγραφέα Μάνουελ Βάσκεθ Μονταλμπάν, «Οι Ισπανοί συγγραφείς νουάρ είμαστε πολύ λίγοι. Ο Χουάν Μαδρίδ είναι ο ένας από τους δύο». Ο πολυμεταφρασμένος Χουάν Μαδριδ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκφραστές της ευρωπαϊκής νουάρ λογοτεχνίας.
Στα «Σκυλιά που γαβγίζουν» ο Χουάν Μαδρίδ κοιτάζει τον εμφύλιο πόλεμο της πατρίδας του κατάματα· ανασύρει γεγονότα, ξυπνάει μνήμες και σχολιάζει καταστάσεις που μοιάζουν άγνωστες και πολύ μακρινές, αλλά μπορεί και να μην είναι.
Ο αναγνώστης γνωρίζει σημαντικές στιγμές της Ισπανίας, από τις αρχές του πολέμου και τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας του Φράνκο, μέσα από τη συναρπαστική αφήγηση των βασικών πρωταγωνιστών. Οι ήρωες του Μαδρίδ, στρατιώτες σε έναν παράλογο αδελφοκτόνο πόλεμο, είναι πληθωρικές, αινιγματικές και συχνά αντιφατικές προσωπικότητες. Από τη μια, ο σκληρός και αδίστακτος επιθεωρητής που αφηγείται την αρχή της καριέρας του το 1938 και την άνοδό του στην ιεραρχία τα πρώτα σκοτεινά χρόνια κι από την άλλη, ο αντισυνταγματάρχης που υπομένει τα βασανιστήρια και καταγράφει τις αναμνήσεις του από τη φυλακή. Ανάμεσα στους δύο εμβληματικούς ήρωες, που ξεφεύγουν από το δίπολο καλός-κακός, αφού καθένας τους έχει τις φωτεινές και τις σκοτεινές στιγμές του, βρίσκεται ένας άλλος άντρας που ως κληρονόμος τους προσπαθεί να ανασυνθέσει τα γεγονότα και να ανακαλύψει τα σκοτεινά μυστικά που σκεπάζουν οι ιστορίες του πολέμου.
«Τα σκυλιά που κοιμούνται» είναι ένα μυθιστόρημα γεμάτο παλμό, αφιερωμένο στον αέναο αγώνα του ανθρώπου για λίγη ειρήνη και λίγη αξιοπρέπεια. Η αινιγματική περίοδος του εμφυλίου πολέμου, η σύγκρουση των πρωταγωνιστών, οι διαφορετικές αφηγηματικές φωνές, οι ζωντανές περιγραφές και οι διάλογοι, οι ίντριγκες, τα τρομερά μυστικά, τα ψέματα και οι προδοσίες συνθέτουν ένα πολυσέλιδο μυθιστόρημα που δεν απογοητεύει στιγμή τον αναγνώστη. Μέσα από μια ξεχασμένη ιστορία του Εμφυλίου, ο Χουάν Μαδρίδ μάς υπενθυμίζει πόσο τρωτή και αδύναμη είναι η ανθρώπινη φύση, ενώ δεν παραλείπει να τονίσει, σαν να μας κλείνει το μάτι, την αγάπη μας για την αφήγηση και τις ιστορίες, που μας κάνουν να καταλαβαίνουμε καλύτερα τον κόσμο γύρω μας.
INFO
ΣΚΥΛΙΑ ΠΟΥ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ
Συγγραφέας: Juan Madrid
Μετάφραση: Αλέξανδρος Ηλιόπουλος
Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα
