Ενα ακρόπρωρο πλοίου του 19ου αιώνα, ένα Ιταλικό λαήνι φτιαγμένο τον 18ο αιώνα στο Πεζάρο της Ιταλίας, πίνακες ζωγραφικής από ξένους περιηγητές στην Ελλάδα, την εποχή της ελληνικής Επανάστασης, ελληνικά παραδοσιακά κεντήματα του περασμένου αιώνα και μοναδικής αξίας πιάτα Ισνίκ, είναι μερικά μόνο από τα σπάνια αντικείμενα που μπορείς να θαυμάσεις, και αν το αντέχει η τσέπη σου και να αγοράσεις.. από το πιό παλιό παλαιοπωλείο της Αθήνας.
Το παλαιοπωλείο του Μαρτίνου, που φέτος συμπληρώνει 123 χρόνια λειτουργίας. Σήμερα το μαγαζί, ένα μικρό μουσείο στο Μοναστηράκι, το «τρέχει» η Ελένη Μαρτίνου, που ανέλαβε τα ηνία της επιχείρησης από τον πατέρα της. Και μόνο η ιστορία του παλαιοπωλείου είναι μοναδική ,μας εξηγεί υπερήφανη.
Το ιστορικό πια μαγαζί, ξεκίνησε απο τόν παππού της, τον γυρολόγο από το χωριό Στεμνίτσα. Ο παππούς πωλούσε αντικείμενα. Τα αγόραζε από το ένα χωριό και τα πουλούσε στο άλλο, η τα έφερνε στην πόλη. Μετά ανοίξανε ένα μαγαζί στην οδό Βασίλης στην Πλάκα, που ήταν και το σπίτι τους και σιγά σιγά στις αρχές του αιώνα μεταφερθήκαν στο Μοναστηράκι. Σε αυτό το σημείο, μας εξηγεί η κυρία Μαρτίνου, που μας δείχνει την σκάλα που της θυμίζει έντονα τα παιδικά της χρόνια. “Έχω μεγαλώσει σε αυτό το μαγαζί. Ως παιδάκι για μερικά χρόνια μέναμε στον τελευταίο όροφο, έως ότου να μεταφερθούμε σε μια μόνιμη κατοικία . Πάντα στις διακοπές του σχολείου ερχόμουνα να βοηθήσω τον πάτερα μου, έχω μεγαλώσει σε αυτόν τον χώρο και τον αγαπώ ιδιαίτερα.” μας λέει. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο διάσημος αρχιτέκτονας Τάκης Ζενέτος ,επιμελήθηκε τις προσόψεις του κτηρίου αλλά και το εσωτερικό του μαγαζιού κι από τότε, αποτελεί σταθμό αναφοράς για την αρχιτεκτονική της περιοχής.
Σαν παλαιοπώλης είμαι και συλλέκτης, για να αγοράσω κάτι πρέπει να το αγαπώ μας λέει η κυρία Μαρτίνου. “Κάποιος θα το αγαπήσει και θα το πάρει...” Η ιδιοκτήτρια μας ξεναγεί στον χώρο της και μας μιλά με αγάπη για καθένα από τα σπάνια, μοναδικά αντικείμενα που διαθέτει. Έχουμε αντικείμενα μέσα στο μαγαζί προπολεμικά, αγορασμένα πριν από τον πόλεμο και περιμένουνε τον αγοραστή. Στη δουλειά μας λέμε: “Πάντα κάποιος θα βρεθεί για το καθετί.” Είναι πράγματα που μπορεί να τα έχεις 30-50 χρόνια, και περισσότερα ακόμα και να μην έχουν βρεί αγοραστή. Ε κάποια στιγμή θα βρεθεί η ώρα του να πουληθεί.. Η κυρία Μαρτίνου μας ξεναγεί σε μερικούς σπάνιους θησαυρούς που βρίσκονται στο μαγαζί της.
Ακρόπρωρο πλοίου. Ένα πολύ σπάνιο αντικείμενο στο μαγαζί είναι αυτό το Ακρόπρωρο μας λέει. Κοσμούσε την πλώρη κάποιου πλοίου στα μέσα του 1ου αιώνα. Μεσογειακό, αλλά δεν μπορώ να πω μετά βεβαιότητος αν ήταν ελληνικό. Είναι ένα γλυπτό καταπληκτικό, εμπνευσμένο από την κλασσική Ελλάδα. Είναι μια γυναίκεια μορφή. Αγοράστηκε από παζάρι στο εξωτερικό και προέρχεται από τις Κάννες της Γαλλίας. Βρίσκεται στο μαγαζί περίπου 1,5 χρόνο.
Ιταλικό λαήνι φτιαγμένο τον 18αι στο Πεζάρο της Ιταλίας. Αυτά φτιάχνονταν για την ελληνική αγορά και κυρίως για τα πλούσια νησιά μας. Για την Σκύρο και τη Ρόδο. Γι αυτό και βρεθήκανε πολλά σε αυτά τα νησιά. Το διασκεδαστικό είναι ότι γράφουνε στιχάκια στα ελληνικά που αναφέρονται στην οινοποσία, επειδή όμως φτιαχνόντουσαν στην Ιταλία, έχουν ένα σωρό ορθογραφικά λάθη. Μερικά από αυτά είναι πάρα πολύ χαριτωμένα!
Πινάκας ζωγραφικής. Μια αναπαράσταση του Παρθενώνα ζωγραφισμένη τα μέσα του 19αι από έναν Άγγλο καλλιτέχνη. Ένας φανταστικός πίνακας, στον οποίο αναπαρίσταται μια πομπή ανθρώπων. Η Ακρόπολη αποτυπώνεται όπως την φανταζότανε κατά την αρχαιότητα. Ο πινάκας αγοράστηκε από συλλέκτη.
Ελληνικά κεντήματα .Τα ελληνικά κεντήματα έχουν κάνει τον γύρο του κόσμου, με το πιο σημαντικό, να βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε μουσείο στο Σικάγο. Εδώ βλέπουμε ένα κομμάτι από την Σκύρο του 18ου αιώνα.. Πρωταγωνιστούν τα ζωηρά χρώματα. Στην Σκύρο κεντούσαν ανθρωπάκια, πουλάκια, θέματα από τη φύση. Βλέπουμε εδώ τουλίπες και γαρύφαλλα. Τιμή γύρω στα 3.000-4000. “Με τα πράγματα δένομαι πολύ.. τα αγαπώ πολύ, η χαρά είναι όταν τα αποκτάς... Ακολουθώ αυτό που λέγανε οι παλιοί: “Πούλα και Μετάνιωνε”.
Τα αντικείμενα αγοράζονται από πολλές πηγές, μας εξηγεί η κυρια Μαρτίνου. Απο συλλέκτες, από οίκους πλειστηριασμού στο εξωτερικό και είναι πάντα μεγάλη η χαρά να πετύχεις κάτι σπάνιο ,σε καλή τιμη. Μάλιστα θυμάται μια εποχή στο Παρίσι πριν από πολλά χρόνια, πουλιόταν μια μεγάλη συλλογή από πιάτα Ροδίτικα “Ισνικ” και δεν υπήρχε άλλος αγοραστής στην αίθουσα. Κατέληξε να τα πάρει όλα σε μια πολύ χαμηλή τιμή και ήταν μια από τις πιο μεγάλες της επιτυχίες..
Τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί στις συλλογές του καταστήματος και κάποια αντικείμενα του 20αι. Κάποια κομμάτια ντεκό, και μοντέρνα, ώστε να ικανοποιηθούν και τα πιο νεανικά κοινά. Μια ανάμειξη του παλιού με το καινούργιο που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Ο Mark Newson είναι ο πιο διάσημος πελάτης μου. Ο καλλιτέχνης που το 2005, ψηφίστηκε από το περιοδικό Times ένας από τους 100 ανθρώπους με την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο. Ο μοντέρνος καλλιτέχνης, έργα του οποίου πωλούνται στο παλαιοπωλείο. Ο ίδιος παραδοσιακά έργα και μάλιστα αγοράζει πινάκες του 19ου αιώνα, κυρίως Ελλήνων ζωγράφων και κυρίως θαλασσογραφίες για το σπίτι που φτιάχνει στην Ιθάκη!
Παλαιοπωλείο Μαρτίνου, Πανδρόσου 50, Μοναστηράκι.