Eκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ έβγαλαν τη βραδιά του δημοψηφίσματος του Brexit τα hedgefunds, με τη βοήθεια δημοσκοπήσεων, αλλά και του Νάιτζελ Φάρατζ, εκ των «αρχιτεκτόνων» του διαζυγίου της Βρετανίας με την ΕΕ, αποκαλύπτει το Bloomberg.
Το πολιτικό κλίμα τη βραδιά της 23ης Ιουνίου του 2016 ήταν τεταμένο. Εκατομμύρια Βρετανοί είχαν πάει νωρίτερα στις κάλπες για να αποφανθούν υπέρ η κατά της εξόδου της χώρας τους από την Ένωση και το μόνο σίγουρο ήταν ότι η μάχη επρόκειτο να κριθεί στο νήμα.
Γύρω στις δέκα το βράδυ τοπική ώρα ο Φάρατζ, επικεφαλής τότε του ευρωφοβικού κόμματος Ukip, βγήκε στις κάμερες και με συνοφρυωμένο ύφος παραδέχθηκε την ήττα του στρατοπέδου του, υποστηρίζοντας ότι οι ψηφοφόροι είχαν αποφανθεί οριακά υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στους “28” - μια ομολογία ήττας που επιβεβαίωσε λίγο αργότερα το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων YouGov, τα πρώτα exit του οποίου έδιναν τη νίκη με 52% έναντι 48% στο Bremain, αν και άφηναν κάποια μικρά περιθώρια για ανατροπή.
Την ίδια ώρα τα κομπιουτεράκια είχαν πάρει φωτιά στα χρηματιστήρια καθώς ήταν γνωστό ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είχε επιπτώσεις στην ισοτιμία της στερλίνας -ένας εύκολος τρόπος να κερδίσει κανείς γρήγορα χρήμα-.
Το θρίλερ της βραδιάς του δημοψηφίσματος
Η πορεία της βρετανικής λίρας ήταν καθοδική όλο το προηγούμενο εξάμηνο. Στις αρχές Ιανουαρίου η ισοτιμία της έναντι του ευρώ ήταν στο 1,36 και μια εβδομάδα πριν το δημοψήφισμα στο 1,26 -πτώση περίπου 8%. Αν αποφάσιζαν οι Βρετανοί υπέρ του Brexit η καθοδική πορεία της στερλίνας θα συνεχιζόταν, προέβλεπαν -και σωστά όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια- οι περισσότεροι.
Αλλά όταν βγήκε εκείνο το βράδυ ο Φάρατζ στις κάμερες και στη συνέχεια το exit poll της YouGov, η εικόνα άλλαξε. Στα χρηματιστήρια άρχισαν να αγοράζουν βρετανικές λίρες και μέσα σε μια ώρα η ισοτιμία της έναντι του δολαρίου ξεπέρασε το 1,50!
Λίγο πριν τις ένδεκα ο Φάρατζ ξαναβγήκε για δηλώσεις. Οι πιθανότητες εξακολουθούσαν να είναι περισσότερες υπέρ της νίκης του Bremain, είπε, αλλά αυτό μπορούσε να αλλάξει. Πράγματι, λίγο αργότερα έγινε γνωστό ότι στη μάχη είχε υπερισχύσει το Brexit.
Κάποια hedge funds κέρδισαν 260 εκατομμύρια ευρώ
Την ώρα που ο Φάρατζ μιλούσε στα ΜΜΕ κάποιοι κερδοσκόποι έτριβαν τα χέρια τους από ικανοποίηση. Οι εξελίξεις ήταν ονειρικές για κάποια hedge funds, που είχαν στοιχηματίσει από το απόγευμα, σύμφωνα με την έρευνα του Bloomberg, σε πτώση της ισοτιμίας της λίρας και πόνταραν ακόμη περισσότερα το βράδυ, την ώρα που όλοι έλεγαν ότι η Βρετανία θα παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Ήταν μια από τις πιο κερδοφόρες μέρες στην ιστορία μας», σχολίασε ένας από τους 30 μάνατζερ που μίλησαν ανώνυμα στο πρακτορείο το προηγούμενο επτάμηνο. Όπως προκύπτει απ’ αυτές τις συνεντεύξεις κάποια κεφάλαια υψηλού κινδύνου έβγαλαν εκατοντάδες ευρώ εκείνη τη μέρα, σύμφωνα δε με τον Guardian τα κέρδη της Odey Asset Management του Λονδίνου πλησιάσαν τα 260 εκατομμύρια ευρώ!
Η μυστική πληροφόρηση
Πώς το κατάφεραν αυτό; Μα επειδή γνώριζαν περισσότερα από την κοινή γνώμη, αφού είχαν συνεργαστεί με εταιρείες δημοσκοπήσεων και πλήρωσαν ακριβά για τα exit polls τους. Η κοινή γνώμη πληροφορήθηκε πολύ αργότερα ότι αυτά τα exit polls προέβλεπαν νίκη του Brexit.
Tο όλο θέμα βρίσκεται από νομικής άποψης σε μια γκρίζα ζώνη, αφού οι εταιρείες δημοσκοπήσεων επιτρέπεται να πωλούν τα αποτελέσματα των ερευνών τους σε ιδιώτες, Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, δεν επιτρέπεται η κοινοποίηση σφυγμομετρήσεων και exit polls πριν κλείσουν οι κάλπες.
Με τις πληροφορίες που αγόρασαν, όμως, τα hedge funds είχαν ένα σημαντικό προβάδισμα. Την εβδομάδα που προηγήθηκε του δημοψηφίσματος η ισοτιμία της βρετανικής λίρας έναντι του ευρώ υποχώρησε κατά 8% και έναντι του δολαρίου κατά 12%.
Σύμφωνα με το Bloomberg τουλάχιστον 12 κεφάλαια υψηλού κινδύνου είχαν αγοράσει τις πληροφορίες, πιθανώς και περισσότερα.
Το ΥοuGov είχε πουλήσει το αποτέλεσμα του exit poll που αναφέρθηκε στην αρχή του άρθρου έναντι ενός εκατομμυρίου ευρώ σ’ ένα βρετανικό hedge fund, ώρες προτού το δώσει στη δημοσιότητα το Sky News. Έτσι οι μάνατζερ είχαν την ευκαιρία να ποντάρουν εκ του ασφαλούς σε μια βραχυπρόθεσμη άνοδο της ισοτιμίας της στερλίνας, αφού γνώριζαν τι θα συνέβαινε.
Ο ρόλος του Νάιτζελ Φάρατζ
Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση του Νάιτζελ Φάρταζ, λέει το Bloomberg, αφού ο ακροδεξιός πολιτικός λίγα λεπτά πριν δηλώσει στις δέκα το βράδυ ότι το στρατόπεδό του έχασε τη μάχη, είχε πληροφορηθεί το ακριβώς αντίθετο. Και στις ένδεκα, όταν εξακολουθούσε να κάνει λόγο για νίκη του Bremain, γνώριζε ότι αυτό δεν ισχύει.
Ο ίδιος, βέβαια, επιμένει ότι έμαθε για τη νίκη του Brexit λίγο μετά τις ένδεκα κι ότι νωρίτερα είχε δει μόνον ένα exit poll, που έκανε λόγο για ήττα του.
Το ερώτημα τι γνώριζε και πότε ο Φάρατζ είναι σημαντικό, αφού δεν είναι κάποιος αδαής περί τα οικονομικά. Προτού εκλεγεί ευρωβουλευτής είχε εργαστεί για πάνω από μια δεκαετία ως διαπραγματευτής εμπορευμάτων στην Credit Lyonnais κασι δύο βρετανικές επενδυτικές τράπεζες.
Γι’ αυτό άλλωστε βρέθηκε αντιμέτωπος με σφοδρές επικρίσεις τον Οκτώβριο του 2016, όταν δημοσίευμα των Times τον κατηγόρησε ότι με τις ψευδείς δηλώσεις του τη νύχτα του δημοψηφίσματος θέλησε να επηρεάσει την ισοτιμία της λίρας. Ο ίδιος απέρριψε τότε κατηγορηματικά τις αιτιάσεις εναντίον του, όπως και τώρα. «Δεν τον ενδιέφερε η πορεία της βρετανικής λίρας τη βραδιά του Brexit», δήλωσε εκπρόσωπός του. Εκείνη τη μέρα «κυκλοφόρησαν πολλές αντικρουόμενες δημοσκοπήσεις. Η διάθεση του Νάιτζελ ήταν αρνητική μέχρι το αποτέλεσμα. Ούτε πόνταρε χρήματα, ούτε είχε κάποιο οικονομικό συμφέρον αναφορικά με την πορεία της λίρας».