Αν και βρέθηκε ο συμβιβασμός για να μπουν στο μονοπάτι της ένταξης στην ΕΕ η ΠΓΔΜ και η Αλβανία, η ΕΕ κατακεραύνωσε την Τουρκία για τη στάση της, τονίζοντας ότι η χώρα απομακρύνεται περαιτέρω από την Ενωση.
Το κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στο οποίο κατέληξαν οι υπουργοί, είναι «κόλαφος» για την Τουρκία και σε αυτό γίνεται αναφορά στους 2 Ελληνες στρατιωτικούς αλλά και τις παράνομες ενέργειες της Αγκυρας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Σε ό,τι αφορά την ΠΓΔΜ και την Αλβανία, το μονοπάτι των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα καθοριστεί τον Ιούνιο του 2019, αλλά οι πρώτες συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών θα ξεκινήσουν στα τέλη του 2019, με την προϋπόθεση όμως ότι θα συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις για την καταπολέμηση της διαφθοράς, αλλά και στους τομείς της Δικαιοσύνης και του Δημοσίου μεταξύ άλλων. Νωρίτερα, υπήρξαν αντιρρήσεις από κάποια μέλη, που ανησυχούσαν για τη διαφθορά και το κράτος δικαίου στις δύο χώρες. Το Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για συμφωνία Αθήνας- Σκοπίων και σημειώνει ότι αναμένει την επικύρωση και την εφαρμογή της.
Από την άλλη, σε ό,τι αφορά την Τουρκία, το Συμβούλιο εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τη δυσανάλογη έκταση των μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και καλεί την Αγκυρα επειγόντως να ανατρέψει αυτή την αρνητική στάση.
Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζεται για τη συνεχιζόμενη και βαθιά ανησυχητική διολίσθηση του κράτους δικαίου και θεμελιωδών δικαιωμάτων, ανάμεσά τους η ελευθερία της έκφρασης. Η επιδείνωση την ανεξαρτησίας και λειτουργίας της δικαιοσύνης δεν μπορεί να γίνει ανεκτή, σημειώνεται, όπως και οι συνεχιζόμενοι περιορισμοί, κρατήσεις, φυλακίσεις και άλλα μέτρα με στόχο δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς, πολιτικούς, υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και χρηστών social media.
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει τις σοβαρές ανησυχίες για αυτές τις αρνητικές εξελίξεις, όπως και για τη συνεχιζόμενη κράτηση πολιτών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων δύο Ελλήνων στρατιωτών. «Η Τουρκία πρέπει επειγόντως και αποτελεσματικά να αντιμετωπίσει αυτά και πολλά άλλα σοβαρά θέματα που επισημαίνονται στην έκθεση της Κομισιόν», τονίζει το κείμενο των συμπερασμάτων, και τονίζει ότι η πρόσφατη αναθεώρηση του συντάγματος θέτει σε κίνδυνο τον διαχωρισμό των εξουσιών.
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι εξακολουθεί να περιμένει από την Τουρκία να δεσμευθεί απόλυτα στις σχέσεις καλής γειτονίας, τις διεθνείς συμφωνίες και τους ειρηνικούς διακανονισμούς συμφωνιών.
Επίσης, παραπέμποντας σε παλιότερες αποφάσεις, καταδικάζει απερίφραστα τις «συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο».
Η ΕΕ καλεί την Τουρκία να αποφύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κύπρο και να σεβαστεί την κυριαρχία όλων των μελών της ΕΕ, σε θάλασσα, αέρα και έδαφος, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος για έρευνα και εκμετάλλευση φυσικών πόρων. Επιπλέον καλεί την Αγκυρα να συμβάλλει για να υπάρξει μια ολοκληρωμένη λύση στο Κυπριακό.
«Η Τουρκία απομακρύνεται περαιτέρω από την ΕΕ. Για αυτό έχουν ουσιαστικά “παγώσει” οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις και δεν μπορεί να εξεταστεί το άνοιγμα ή κλείσιμο νέων κεφαλαίων, ούτε μπορεί να γίνει περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας», καταλήγει το κείμενο των συμπερασμάτων.