Η Βιβλιοθήκη του Χάρβαρντ, στο Κέμπριτζ της Μασσαχουσέττης, απέκτησε το αρχείο του ποιητή και στιχουργού Νίκου Γκάτσου, όπως ανακοίνωσε το ίδρυμα στην ιστοσελίδα του.
Ο Παναγιώτης Ροϊλός, Καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στην Έδρα Γιώργου Σεφέρη και καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Χάρβαρντ, αναφέρει:
«Ο Νίκος Γκάτσος ήταν μία από τις σημαντικότερες μορφές της ευρωπαϊκής αβάν γκαρντ. Το μακροσκελές ποίημά του «Αμοργός», που δημοσιεύθηκε το 1943, όταν η Ελλάδα βρισκόταν υπό την κατοχή των Γερμανών και των συμμάχων τους, χαρακτηρίστηκε σχεδόν αμέσως από κριτικούς και ποιητές ως εμβληματικό έργο του ελληνικού υπερρεαλισμού...
Το αρχείο του Γκάτσου θα αποτελέσει σημαντική προσθήκη στα αρχεία του Χάρβαρντ για τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό και φυσικά στη μοναδική του συλλογή για την ελληνική λογοτεχνία και τον πολιτισμό. Δεν μπορεί να τονιστεί αρκετά πόσο μεγάλη είναι η εκπαιδευτική και ερευνητική αξία του αρχείου για διάφορα επιστημονικά πεδία, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής και της ευρύτερης ευρωπαϊκής πολιτισμικής ιστορίας, της συγκριτικής λογοτεχνίας, της ελληνικής λογοτεχνίας και των σπουδών μετάφρασης».
«Ο Γκάτσος ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες στιχουργούς και τραγουδοποιούς του εικοστού αιώνα και οι συνεργασίες του με τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες συνέβαλαν στην οριοθέτηση της πορείας της ελληνικής λαϊκής μουσικής, στον γάμο της λαογραφίας με την πρωτοπορία. Η ευκαιρία να εξετάσουμε όχι μόνο τις σημειώσεις και τα έγγραφα του Γκάτσου, αλλά και ηχογραφήσεις από σχεδιάσματα τραγουδιών και ημιτελών συνθέσεων […] θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα το έργο αυτού του πρωτοποριακού τραγουδοποιού» αναφέρει ο δρ. Panayotis League.
Το αρχείο, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει:
• Δεκαοκτώ γράμματα του Οδυσσέα Ελύτη (που κυμαίνονται από τρεις έως 25 σελίδες)
• Καρτ ποστάλ 50 ετών από την καλή του φίλη και δημοφιλή ερμηνεύτρια Νάνα Μούσχουρη.
• Το σενάριο της ταινίας του Ελία Καζάν «America America», με σημειώσεις του σκηνοθέτη.
• Σχολιασμένα δακτυλόγραφα των Γιώργου Σεφέρη, Archibald MacLeish, Desmond O’Grady και Charles Haldeman.
Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν τα βιβλία του Νίκου Γκάτσου «Αμοργός» και «Όλα τα τραγούδια». Παράλληλα, πριν από λίγους μήνες, κυκλοφόρησε η νέα αναθεωρημένη και οριστική έκδοση του τόμου «Νίκος Γκάτσος, Όλα τα τραγούδια», σε επιμέλεια Αγαθής Δημητρούκα, εμπλουτισμένη με περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες, με φωτογραφίες και άλλα ντοκουμέντα, που προσδίδουν στο βιβλίο έναν χαρακτήρα πιο «προσωποπαγή».