«Βρισκόμαστε σε διαδικασία να γράψουμε ιστορία. Γι’αυτό χρειαζόμαστε ακόμη λίγο χρόνο». Με αυτές τις λέξεις ο Λουίτζι ντι Μάιο, ηγέτης του Κινήματος Πέντε Αστέρων (M5S), εξήγησε το περασμένο Σάββατο γιατί καθυστερεί ο σχηματισμός κυβέρνησης μαζί με την δεξιο-ακραία παράταξη του Ματτέο Σαλβίνι.
Το βράδυ της Δευτέρας, 14 Μαίου, μετά από νέες διαβουλεύσεις με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο ντι Μάιο ζήτησε ακόμη λίγες ημέρες για να ολοκληρωθεί η προγραμματική συμφωνία ανάμεσα στα δύο κόμματα που θα συγκυβερνήσουν.
«Πρόκειται για ένα κυβερνητικό πρόγραμμα των επόμενων πέντε ετών. Είναι σημαντικό για εμάς να το ολοκληρώσουμε λεπτομερώς, επομένως ζητάμε ακόμη μερικές ημέρες».
Τα δύο αντισυστημικά κόμματα της Ιταλίας, τα οποία κέρδισαν τις βουλευτικές εκλογές ετοιμάζονται να ολοκληρώσουν ένα κοινό μανιφέστο.
Στις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου 2018, το κόμμα του Λουίτζι ντι Μάιο έλαβε το 32% των ψήφων, ενώ η Λίγκα -υπό την προεδρία του Ματέο Σαλβίνι- έλαβε το 17%.
Φόροι και συντάξεις
Την ίδια ώρα, τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν ότι οι δύο πλευρές έχουν καταγράψει σημαντική σύγκλιση ως προς τη μείωση των φόρων και τη λήψη μέτρων για την παράνομη μετανάστευση.
Στο κοινό μανιφέστο θα περιλαμβάνεται η συμφωνία για τις συντάξεις και την φορολογία. Οπως απαιτούσε η Λίγκα, η μελλοντική κυβέρνηση πρέπει να κάνει φορολογική μεταρρύθμιση και να εισάγει έναν ενιαίο φόρο (flat tax) στο 15%. Το Κίνημα Πέντε Αστέρων ζήτησε ο φόρος να οριστεί στο 20% και να δοθεί παράλληλα ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα 780 ευρώ, το 2020, στους ανέργους.
Παρόμοια φιλολαϊκά μέτρα θα προβλέπονται για τις συντάξεις.
Σύμφωνα με τον ιταλικό Τύπο, το συνολικό κόστος αυτών των μέτρων ανέρχεται στα 70 δις ευρώ και θα καλυφθούν από κρατικό χρήμα, παρά τις απαγορεύσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η Λίγκα, η οποία είχε κάνει εκστρατεία για έξοδο από το ευρώ, τάχθηκε υπέρ της λήψης σκληρής θέσης εναντίον των Βρυξελλών, ενώ οι συνομιλητές τους από το Κίνημα Πέντε Αστέρων προτίμησαν να κρατήσουν πιο χαμηλούς τόνους έναντι της ΕΕ.
Αλλα σημεία διαφωνίας ανάμεσα στα δύο κόμματα είναι οι μεγάλες υποδομές (ειδικά η σιδηροδρομική γραμμή Λυόν-Τορίνο, στην οποία αντιδρούν τα Πέντε Αστέρια) και η μάχη κατά της μετανάστευσης. Η ξενοφοβική Λίγκα θέλει να ανοίξει μόνιμα κέντρα φύλαξης μεταναστών, σε κάθε περιφέρεια της Ιταλίας. Το Κίνημα Πέντε Αστέρων αντιδρά, γιατί ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του προέρχεται από την Αριστερά.
Στο μεταξύ, τα δύο κόμματα φαίνεται ότι δεν μπορούν να καταλήξουν και σε έναν κοινά αποδεκτό πρωθυπουργό και υπουργικό συμβούλιο. Ο Σαλβίνι αρνήθηκε να γίνει πρωθυπουργός ο ντι Μάιο και αποφασίστηκε να αναζητηθεί ένα τρίτο πρόσωπο.
Πηγή ανησυχίας για την ΕΕ
Η κυβερνητική συνεργασία της ακροδεξιάς Λίγκας του Βορρά και του ευρωσκεπτικιστικού-λαϊκιστικού «Κινήματος των 5 Αστέρων» αποτελεί πηγή ανησυχίας για την ΕΕ καθώς έρχεται τη στιγμή που Γαλλία και Γερμανία επιχειρούν αλλαγή στην αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης. Το ενδεχόμενο ανάπτυξης φυγόκεντρων τάσεων στον πυρήνα της Ευρώπης και της Ευρωζώνης με επίκεντρο την Ιταλία, σε αυτή τη φάση ενισχύει τον κίνδυνο υποτροπιασμού της κρίσης.
Το σκηνικό που δημιουργείται, δεν αποκλείεται να δημιουργήσει αντιπαράθεση σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο στην ΕΕ, προκαλώντας κλυδωνισμούς και μπλοκάροντας εν εξελίξει διαδικασίες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν και την Ελλάδα.
Citi: Η Ιταλία θυμίζει την Ελλάδα του 2015 - το κόστος μίας λαϊκιστικής κυβέρνησης
Το κίνημα των Πέντε Αστέρων (M5S) και η Λίγκα, τα αντι-συστημικά και μέχρι κάποιο βαθμό αντι-ευρωπαϊκά, κόμματα της Ιταλίας, θα κατέχουν περίπου το 55% των εδρών στο νέο ιταλικό κοινοβούλιο. Αυτό δεν έχει πρόσφατο προηγούμενο στην Ευρώπη, εκτός από την περίπτωση της Ελλάδας το 2015, σημείωνε πρόσφατα η Citigroup σε νέα έκθεσή της.
Οι φόβοι της οικονομικής δυσπραγίας καθώς και οι ανησυχίες για το μεταναστευτικό πιθανώς να εξηγούν μέρος του αποτελέσματος της ιταλικής κάλπης, σύμφωνα με την τράπεζα, το οποίο αντικατοπτρίζει πολιτικά μια πολύ διχασμένη χώρα.