Την απόφασή του να αποχωρήσουν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ανακοίνωσε ο αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Παράλληλα, επαναφέρει τις οικονομικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν- που είχαν αρθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας- στο υψηλότερο επίπεδο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υπέγραψε το σχετικό διάταγμα αμέσως μετά την ανακοίνωση της απόφασής του, ενώ προειδοποίησε ότι κυρώσεις θα υποστούν και όσες χώρες βοηθήσουν το Ιράν στο πυρηνικό του πρόγραμμα.
Για μία ακόμη φορά, ο Τραμπ επιτέθηκε στη συμφωνία που είχε συναφθεί το 2015, επί ημερών Μπαράκ Ομπάμα. Τη χαρακτήρισε καταστροφική, σάπια και μεγάλη ντροπή για κάθε Αμερικανό πολίτη. «Εχουμε αποδείξεις ότι ήταν ψέμα η υπόσχεση του Ιράν ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας θα έχει μόνο ειρηνικούς σκοπούς. Αυτή η συμφωνία δεν θα φέρει ποτέ την ειρήνη», είπε και ανέφερε μεταξύ άλλων ότι αυξήθηκε κατά περίπου 40% ο αμυντικός προϋπολογισμός της Τεχεράνης, όπως και ότι κατασκεύασε νέους πυραύλους.
Ο Τραμπ κατηγόρησε το Ιράν ότι χρηματοδοτεί τρομοκράτες, κάνοντας αναφορά σε Χεζμπολάχ, Χαμάς, Ταλιμπάν και Αλ Κάιντα, που- σημείωσε- έχουν βομβαρδίσει στρατιωτικές εγκαταστάσεις, σκοτώσει στρατιώτες, απαγάγει και βασανίσει Αμερικανούς πολίτες.
«Αν επιτρέψω να παραμείνει αυτή η συμφωνία, σύντομα θα υπάρξει κούρσα πυρηνικών στη Μέση Ανατολή», είπε ακόμη, ενώ σε άλλο σημείο τόνισε: «Οι ΗΠΑ δεν θα είναι πλέον όμηρος σε έναν πυρηνικό εκβιασμό. Δεν θα επιτρέψουμε σε ένα καθεστώς να έχει τα πιο θανατηφόρα όπλα».
Παράλληλα, τόνισε ότι θέλει να στείλει ένα σημαντικό μήνυμα: «Οι ΗΠΑ δεν κάνουν πια κενές απειλές. Οταν δίνω υποσχέσεις τις κρατάω», είπε και πρόσθεσε ότι η Ουάσινγκτον θα συνεργαστεί με τους συμμάχους της για να βρεθεί μία εποικοδομητική λύση με διάρκεια για την πυρηνική απειλή του Ιράν και το πυραυλικό πρόγραμμα της χώρας.
Προειδοποίησε όμως την Τεχεράνη ότι αν συνεχίσει «Θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερα προβλήματα από ό,τι είχε ποτέ έως τώρα».
Τι περιλαμβάνουν οι κυρώσεις κατά του Ιράν
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Αμερικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον δήλωσε ότι ο Τραμπ υπέγραψε το υπόμνημα με το οποίο διατάσσονται οι υπηρεσίες να επαναφέρουν όλες τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι οποίες είχαν αρθεί από τον τέως πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι θα επιβάλλει εκ νέου ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων αναφορικά με το Ιράν έπειτα από μια μεταβατική περίοδο 90 και 180 ημερών και θα περιλαμβάνουν κυρώσεις που θα στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα του Ιράν και τις συναλλαγές με την κεντρική του τράπεζα.
Επίσης ανέφερε ότι οι κυρώσεις αναφορικά με τις αεροπορικές εξαγωγές στο Ιράν, το εμπόριο μετάλλων της χώρας και κάθε προσπάθεια της Τεχεράνη να αποκτήσει αμερικανικά δολάρια επίσης θα επιβληθούν εκ νέου
Η αντίδραση του Ιράν: Ψυχολογικός πόλεμος από Τραμπ -Ξεκινάμε συνομιλίες με ΕΕ, Ρωσία, Κίνα
Ως παράνομη χαρακτήρισε ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί την απόφαση Τραμπ να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα με τον Ροχανί, ο οποίος μίλησε λίγη ώρα αφότου ολοκλήρωσε το διάγγελμά του ο Τραμπ, η απόφαση του Αμερικανού προέδρου παραβιάζει διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες.
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί.
Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια "ιστορική εμπειρία" για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε "ψυχολογικό πόλεμο" την απόφαση του Τραμπ.
Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Ανησυχία Μακρόν, Μέρκελ, Μέι
Παρίσι, Βερολίνο και Λονδίνο υποδέχθηκαν με ανησυχία την απόφαση του Τραμπ.
Ο Εμανουέλ Μακρόν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την Ανγκελα Μέρκελ και την Τερέζα Μέι, λίγη ώρα πριν από την ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου και στη συνέχεια οι τρεις ηγέτες έκαναν κοινή δήλωση.
«Με λύπη και ανησυχία δίνουμε προσοχή την απόφαση του Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από την συμφωνία», αναφέρει σε αυτή, ενώ υπογραμμίζουν ότι παραμένουν αφοσιωμένοι σε αυτή.
Η συμφωνία εξακολουθεί να είναι σημαντική για την κοινή ασφάλειά μας, επισημαίνουν οι ηγέτες των τριών χωρών, ενώ υπενθύμισαν ότι αυτή είχε υιοθετηθεί ομόφωνα, με ψήφισμα από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
«Αυτό το ψήφισμα παραμένει το δεσμευτικό διεθνές νομικό πλαίσιο για την επίλυση της διένεξη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Καλούμε όλες τις πλευρές να παραμείνουν δεσμευμένες στην πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας και να ενεργήσουν με πνεύμα ευθύνης», αναφέρει η κοινή ανακοίνωση των τριών.
Σημειώνουν ότι με βάση τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, το Ιράν συνεχίζει συμμορφώνεται με τους περιορισμούς της συμφωνίας και σχολιάζουν ότι ως αποτέλεσμα ο κόσμος είναι πιο ασφαλής. Τονίζουν ότι θα εργαστούν με τα υπόλοιπα μέρη της συμφωνίας για να συνεχιστεί αυτό.
Παράλληλα, καλούν την Ουάσινγκτον να μην ενεργήσει με τρόπο που θα εμποδίσει την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας και να επιτρέψει να συνεχιστεί η εφαρμογή των βασικών στοιχείων της. Επιπλέον, καλούν το Ιράν να δείξει αυτοσυγκράτηση απαντώντας στην απόφαση των ΗΠΑ. «Πρέπει να συνεχίσει να τηρεί τις υποχρεώσεις του υπό τη συμφωνία», υπογραμμίζουν, με αντάλλαγμα την απαλλαγή από τις κυρώσεις, που δικαιούται για όσο συμμορφώνεται με τους όρους που έχουν τεθεί.
Οι τρεις σημειώνουν ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και η ανησυχία για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν αλλά και οι αποσταθεροποιητικές ενέργειές του στην περιοχή, ιδιαίτερα στη Συρία, το Ιράκ και την Υεμένη.
Νετανιάχου: Θαραλλέα και σωστή η απόφαση
«Θαρραλέα» και «σωστή» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου την απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Το Ισραήλ «εκτιμά βαθιά» την απόφαση αυτή, πρόσθεσε ο Νετανιάχου. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός χαρακτήρισε επίσης «συνταγή για την καταστροφή» τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί το 2015 με την Τεχεράνη.
Ο υπουργός Άμυνας Αβίγκντορ Λίμπερμαν χαιρέτισε επίσης την απόφαση του Τραμπ υποστηρίζοντας ότι θα γονατίσει το ιρανικό καθεστώς.
Τουσκ: Η Ευρώπη θα συζητήσει την απόφαση Τραμπ στη Σύνοδο στη Σόφια
Αμεση ήταν η αντίδραση του Ντόναλντ Τουσκ στην ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ πως οι ΗΠΑ αποσύρονται από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τόνισε πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν το ζήτημα στη Σύνοδο στη Σόφια, την επόμενη εβδομάδα,
«Οι πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ για τη συμφωνία του Ιράν αλλά και το θέμα του εμπορίου θα έχουν μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση. Οι Ευρωπαίοι θα αντιμετωπίσουν αμφότερα τα ζητήματα στη Σύνοδο Κορυφής στη Σόφια, την επόμενη εβδομάδα», έγραψε στο Twitter.