Την αντίδραση οργανώσεων για τους πρόσφυγες κι οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει προκαλέσει η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου που δημοσιεύθηκε στις 20 Απριλίου 2018.
Σύμφωνα με την απόφαση, «στους αιτούντες διεθνή προστασία οι οποίοι εισέρχονται στην ελληνική επικράτεια μέσω των νησιών Λέσβου, Ρόδου, Σάμου, Κω, Λέρου και Χίου επιβάλλεται, για λόγους δημοσίου συμφέροντος και ιδίως για την υλοποίηση της από 18-3-2016 Κοινής Δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας, περιορισμός κυκλοφορίας τους στα νησιά Λέσβο, Ρόδο, Σάμο, Κω, Λέρο και Χίο αντίστοιχα καθώς και για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση των αιτημάτων διεθνούς προστασίας».
Στις 17 Απριλίου το ΣτΕ είχε κρίνει ότι από εδώ και στο εξής όσοι πρόσφυγες έρθουν στην Ελλάδα θα κυκλοφορούν ελεύθερα στην επικράτεια.
«Στις 20 Απριλίου ο νέος διευθυντής της υπηρεσίας ασύλου εξέδωσε εκ νέου τη διοικητική εντολή καταγράφοντας τους λόγους για την πολιτική γεωγραφικού περιορισμού. Μεταξύ των λόγων που δόθηκαν για να δικαιολογηθούν οι περιορισμοί που επιβάλλονται από τη συγκεκριμένη πολιτική αναφέρεται η ανάγκη υλοποίησης της συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας επί της μετανάστευσης καθώς και ο ισχυρισμός περί ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος.
Αλλά η απόφαση αυτή αντιβαίνει στην απόφαση του ΣτΕ και στις ευθύνες της Ελλάδας δυνάμει της διεθνούς, ενωσιακής και ελληνικής νομοθεσίας, καθώς παρέχει ανεπαρκή αιτιολόγηση για τους περιορισμούς», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι οργανώσεις σε κοινή ανακοίνωσή τους.
Ακόμη, οι οργανώσεις αναφερόμενες στο παρόν νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής σημειώνουν ότι «επιδιώκεται η παροχή νομικής βάσης για την πολιτική γεωγραφικού περιορισμού.
Πρόκειται να ενσωματώσει στην εγχώρια νομοθεσία την Οδηγία 2013/33 της ΕΕ, που θεσπίζει τα πρότυπα για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο. Ενώ το νομοσχέδιο θα μπορούσε να επιφέρει κάποιες βελτιώσεις στο ελληνικό σύστημα υποδοχής, η οδηγία επιτρέπει τον περιορισμό της μετακίνησης των αιτούντων άσυλο όταν η κυβέρνηση κρίνει ότι απαιτείται η ταχεία επεξεργασία και η αποτελεσματική παρακολούθηση των αιτήσεων ασύλου. Η ελληνική κυβέρνηση προφανώς πιστεύει ότι η νομοθεσία θα της δώσει ισχυρότερο νομικό έρεισμα για τη διατήρηση της πολιτικής περιορισμού».
Επιπλέον, όπως υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση: «Επιδιώκοντας να δικαιολογήσουν την πολιτική γεωγραφικού περιορισμού η ελληνική κυβέρνηση, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι κυβερνήσεις στρέφουν το δάκτυλο στους αυξανόμενους αριθμούς των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο που διασχίζουν το Αιγαίο, με ορισμένους από αυτούς να εγκαταλείπουν την πατρίδα τους λόγω των πιο εντατικών συρράξεων στην Συρία.
Ωστόσο, δεν τεκμαίρεται ότι η άρση της πολιτικής γεωγραφικού περιορισμού θα οδηγήσει στην προσέλκυση περισσότερων ατόμων, όπως ισχυρίζονται η Ελλάδα και άλλοι, ειδικά δεδομένων των κλειστών, κατά κύριο λόγο, συνόρων στη διαδρομή των Δυτικών Βαλκανίων προς τη Δυτική Ευρώπη», συμπληρώνουν οι οργανώσεις.
Τέλος, όπως τονίζεται στην ανακοίνωση: «Η κυβέρνηση οφείλει να σπεύσει να επεκτείνει την ασφαλή στέγαση και την πρόσβαση σε υπηρεσίες στην ενδοχώρα και να δημιουργήσει ένα σύστημα γρήγορης μετακίνησης ατόμων σε καταλύματα στην ηπειρωτική Ελλάδα με πρόνοια για τις ανάγκες της σωματικής και της ψυχικής υγείας τους, κατά τη διεκπεραίωση της αίτησης ασύλου τους. Η ΕΕ πρέπει να εξετάσει τον επιμερισμό της ευθύνης μεταξύ των κρατών μελών, και την αύξηση των διαθέσιμων ασφαλών και νόμιμων καναλιών εισόδου στην ΕΕ».
Οι οργανώσεις που υπογράφουν το δελτίο Τύπου είναι οι εξής: Advocates Abroad, AEDH (Association Européenne pour la Défense des Droits de l’Homme), Amnesty International, Κάριτας Ελλάς, European Council on Refugees and Exiles (ECRE), EuroMed Rights, FIDH (International Federation for Human Rights), Gisti (Groupe d'information et de soutien des immigrés), Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι, Human Rights Watch, HumanRights360, Jesuit Refugee Service, Lesbos Legal Center, Oxfam, PRAKSIS, Refugees International, Refugee Rights Europe, Solidarity Now, Terre des Hommes.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ