Η μάχη της σημαίας στο Αιγαίο: Από τα Ιμια στους Ανθρωποφάγους [εικόνες & βίντεο]

Η πολιτική της «σημαίας» δεν εφαρμόζεται για πρώτη φορά. Ούτε οι πρωτοβουλίες ιδιωτών, δημοσιογράφων και ανεύθυνων τοπικών αρχόντων.

Ισως γι' αυτό ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ξυδάκηςζήτησε «να μην φτάσουμε πάλι στη δεκαετία του ’90 που έκαναν πολιτική συνόρων οι κοινοτάρχες και φθάσαμε στο θλιβερό επεισόδιο των Ιμίων». Εξήγησε δε το αυτονόητο, ότι «είναι πιο περίπλοκο το ζήτημα με τους Τούρκους, από το να πάει ένας θερμόαιμος νέος ή ένας κοινοτάρχης και να αναρτά σημαίες σε μία έρημη βραχονησίδα, που δεν έχει ούτε ένα βοσκό επάνω».

Οπως είπε ο Ν. Ξυδάκης «ο νέος που «κάνει το κομμάτι του» με το ταχύπλοο, δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί τη σημαία που έβαλε, θα το κάνει το λιμενικό ή το πολεμικό ναυτικό. Δεν μπορεί να αναλαμβάνει την εξωτερική πολιτική ένας άνθρωπος με τις δικές του ενέργειες. Χρειάζονται συλλογικότητες, νομιμοποίηση και θεσμικό πλαίσιο. Μπορεί κάθε νεαρός να κάνει γύρα σε φυλασσόμενες συνοριακές περιοχές και να βγάζει selfie με τον καφέ στο χέρι; (...). Τον να προκαλούμε με λεονταρισμούς, οι οποίοι δεν μπορούν να υποστηριχθούν από αυτόν που το ξεκινάει… Οποιοσδήποτε βάλει μια σημαία μετά θα σηκωθεί και θα φύγει και μετά θα πρέπει να πάει το ελληνικό κράτος και ο στρατός και να συμμαζέψει τις «σαχλαμάρες». Δεν είναι να παίρνεις μια σημαία και να την κουνάς στα μάτια του Τούρκου και μετά να σηκώνεσαι να φεύγεις και να τρέχει η ακταιωρός και η φρεγάτα».

Θεοδωράκης: Δεν είναι το Αιγαίο σκηνικό για τηλεοπτικά ριάλιτι

Στην ίδια γραμμή και ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ο οποίος έγραψε με νόημα: «Δεν είναι το Αιγαίο σκηνικό, ούτε για τάλεντ σώου (παλαιό)πολιτικών, ούτε για τηλεοπτικά ριάλιτι»».

Δείτε την ανάρτηση:

Και η αλήθεια είναι ότι από «λεονταρισμούς» ανεύθυνων - είτε τοπικών αρχόντων, είτε δημοσιογράφων και από Ελλάδα και από την Τουρκία, έχουμε φτάσει πολύ κοντά στην πολεμική σύρραξη. Αλλωστε, όπως προειδοποίησε και ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Αμυνας, Φώτης Κουβέλης. ένα επεισόδιο σε αναχαίτιση μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε «θερμό» επεισόδιο.

Αρκεί να θυμηθεί κανείς τι είχε συμβεί το 1996 στα Ιμια.

Το πρώτο επεισόδιο είχε συμβεί τον Δεκέμβριο του 1995, ανήμερα Χριστουγέννων. Ενα τουρκικό φορτηγό πλοίο είχε προσαράξει σε αβαθή ύδατα κοντά στην Μικρή Ίμια (Ανατολική) και εξέπεμψε σήμα κινδύνου. Το λιμεναρχείο Καλύμνου –το πλησιέστερο στην περιοχή– διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο, αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια.

Μετά από διαβουλεύσεις, τελικά, στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας.

Ομως την επόμενη ημέρα, στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό, όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρημένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία. Το γεγονός στάθηκε αφορμή να τεθεί από την Τουρκία θέμα ιδιοκτησίας των νησιών.

Στις 18 Ιανουαρίου 1996, μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι ΑΝΤ1 Αθηνών, στο κεντρικό βραδινό δελτίο ειδήσεων, ένα ρεπορτάζ όπου αναφερόταν ότι η Τουρκία αμφισβητεί την Ελληνική κυριαρχία στα Ίμια και αναφερόταν ότι υπήρχε ιδιαίτερη κινητικότητα στην περιφέρεια των νησίδων από Ελληνικές και Τούρκικες ναυτικές δυνάμεις.

Ο κοινοτάρχης Διακομιχάλης

Στις 25 Ιανουαρίου 1996, ο δήμαρχος Καλυμνίων Δημήτρης Διακομιχάλης αποφασίζει να... ασκήσει εξωτερική πολιτική. Μεταβαίνει στις νησίδες Ίμια( Λιμνιά) που βρίσκονται εντός των Διοικητικών Ορίων του Δήμου Καλυμνίων και υψώνει την ελληνική σημαία. Το Δήμαρχο συνοδεύουν, ο Διοικητής του ΑΤ Καλυμνίων Γ. Ριόλας και οι Μιχάλης Αρβυθής και ο Θεόφιλος Μιλάτος, χειριστές του ταχυπλόου σκάφους με το οποίο μετέβησαν στα Ίμια.

Ο διοικητής του Α.Τ Καλύμνου Γεώργιος Ριόλας (Αστυνόμος Β' τότε) στην κατάθεσή του περιέγραψε ως εξής την μετάβαση στα Ίμια:

«Ο καιρός ήταν αρκετά ψυχρός, είχε συννεφιά και η θάλασσα είχε ελαφρύ κυματισμό, καθώς επικρατούσε νοτιάς 5-6 μποφόρ.(...) Συζητώντας όλοι μας εν πλω με τον Δήμαρχο, ως παρέα που ήμασταν, μας ανέπτυξε το σκεπτικό της επίσκεψής του ως Δημάρχου στα Ίμια, δεδομένου ότι αυτά ανήκουν ανέκαθεν στη διοικητική περιφέρεια του Δήμου Καλυμνίων. Ήθελε με την επίσκεψή του αυτή να αναδείξει και τονίσει τόσο τη Δημοτική, όσο και την Ελληνική κυριαρχία επ’ αυτών, το ενδιαφέρον του Δήμου για τις νησίδες ως προς την ανάγκη αξιοποιήσεώς τους με την κατασκευή έργων, εξωκκλησίων, μονάδων ιχθυοκαλλιεργειών κ.λ.π. βοηθητικών οικημάτων για τους ψαράδες της Καλύμνου.

Επιπλέον συμφωνούσε με τις επισημάνσεις των ατόμων που μας είδαν στην ιχθυόσκαλα ότι επιβαλλόταν να τονισθεί και στα Ίμια η Ελληνική κυριαρχία με το να φέρουν την Ελληνική Σημαία, όπως ήδη είχε συμβεί με τη μέριμνα του Δήμου και των στρατιωτικών Αρχών στα πέριξ νησιά, ώστε να μη φαίνονται εγκαταλειμμένα και να μη διεκδικούνται από την Τουρκία. Συνεχίσαμε την πορεία μας και εντωμεταξύ είδα τον προαναφερόμενο Θεόφιλο Μιλάτο που επιβιβάσθηκε και αυτός στο ταχύπλοο και μας συνόδευε, να δένει με σπάγκο τα δύο ξύλινα πηχάκια, κάνοντάς τα ένα πρόχειρο κοντάρι – ιστό και να δένει σ’ αυτό τη μία Σημαία.

Η άφιξη στην Ανατολική νησίδα των Ιμίων

Περί ώρα 13.15΄ περίπου της Πέμπτης 25 Ιανουαρίου 1996, φθάσαμε στα Ίμια. Είδα ότι πρόκειται για δύο (2) σχεδόν μακρόστενες και χαμηλού ύψους (15 – 20 μέτρων) βραχώδεις νησίδες (κυριολεκτικώς βραχονήσια, με ελάχιστο χορταράκι και λίγα θυμαράκια και αχινόποδα), η κάθε μία μεγέθους περίπου ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου.

Απέχουν η μία της άλλης περί τα 150 μέτρα περίπου. Δεν βρήκαμε εκεί άλλα άτομα, αλλά είδαμε στη δυτική πλευρά να περνά σε κοντινή απόσταση και με νότια κατεύθυνση το περιπολικό σκάφος του Πολεμικού ναυτικού μας «ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ», ενώ στην Μικρασιατική πλευρά και σε απόσταση περί τα 1,5 ναυτικά μίλια διακρίναμε κάποιο τουρκικό πολεμικό σκάφος, να πλέει και αυτό με νότια κατεύθυνση. Ο ορίζοντας ήταν αρκετά θολός λόγω της υγρασίας, αλλά διακρίνονταν -διαγράφονταν αρκετά καθαρά οι απέναντι Μικρασιατικές ακτές και οι προς τα εκεί ευρισκόμενες λοιπές νησίδες.

Ο κ. ΑΡΒΥΘΗΣ προσέγγισε το ταχύπλοό του προς αποβίβασή μας σε σχετικά προσβάσιμο βράχο της ανατολικής νησίδας και συγκεκριμένα στην βόρεια πλευρά της, που ήταν σχετικά υπήνεμη. Ο Δήμαρχος Καλυμνίων, δηλαδή ο Δημήτρης ΔΙΑΚΟΜΙΧΑΛΗΣ, επιχείρησε να πηδήξει 1ος στον βράχο. Όμως, επικρατούσε αρκετός κυματισμός, η θάλασσα πιτσιλούσε τα βράχια, ενώ είναι και αρκετά υπέρβαρος. Για τους λόγους αυτούς φοβήθηκε και ματαίωσε την πρόθεσή του, διότι κινδύνευε ή να τσακισθεί στα βράχια ή να καταλήξει στη θάλασσα.

Την ίδια δυσκολία και φόβο είχε και ο κ. Μιλάτος, ενώ ο Αρβυθής έπρεπε να πλοηγεί το σκάφος του, καθώς υπήρχε κίνδυνος να τσακισθεί στα βράχια. Για τους λόγους αυτούς, κανείς από τους τρεις τους δεν τολμούσε να πηδήξει στον βράχο της νησίδας. Σκεφθήκαμε να αποχωρήσουμε για να επιστρέψουμε στην Κάλυμνο, αλλά ο Δήμαρχος δεν συμφώνησε.

Είπε πως «ήταν κρίμα να φύγουμε από τα Ίμια, χωρίς να ανεβούμε έστω για λίγο σ’ αυτά, να δούμε το περιβάλλον τους». Κατόπιν αυτών, εγώ που είμαι αθλητικός και ευκίνητος, πήδηξα από το ταχύπλοο στον βράχο και το κράτησα κοντά στον βράχο με το σχοινί που μου πέταξαν. Έτσι, ένας – ένας, αποβιβάσθηκαν στη νησίδα αυτή και οι τρεις τους. Αφού ο κ. Αρβυθής ασφάλισε με άγκυρα το ταχύπλοό του κοντά στα βράχια της ακτής, κινηθήκαμε να ανεβούμε και οι τέσσερις μας στο πιο ψηλό σημείο της νησίδας. Ανεβαίνοντας, είδαμε 10 – 15 γίδια, τα οποία φοβήθηκαν από την παρουσία μας και έτρεξαν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Επίσης είδαμε στην απέναντι νησίδα να υπάρχουν ακόμη 15 – 20 γίδια. Όλα αυτά ανήκαν, όπως ανέφερα στην αρχή, στον γνωστό μου κτηνοτρόφο της Ψερίμου, τον κ. Αντώνη Βεζυρόπουλο».

Η τοποθέτηση της ελληνικής σημαίας... ανάποδα

«Αφού φθάσαμε στο πιο ψηλό και επίπεδο σημείο και δεν βρήκαμε κάτι ύποπτο ή άξιο μνείας, ο Δήμαρχος με τον κ. ΜΙΛΑΤΟ προσπάθησαν να μπήξουν – στερεώσουν το πρόχειρο κοντάρι με τη Σημαία στο βραχώδες έδαφος. Επειδή δεν κατάφερναν να το στερεώσουν κάπου, πήρα στα χέρια μου το κοντάρι με τη Σημαία και το στερέωσα – έμπηξα σε μία σχισμή – τρύπα βράχου, την οποία εντόπισα στο πιο υψηλό σημείο της ανατολικής πλευράς της νησίδας, σταθεροποιώντας τη βάση του κονταριού με πέτρινες σφήνες. Με τη φωτογραφική μου μηχανή έβγαλα μερικές αναμνηστικές φωτογραφίες μας (στη μία και οι τέσσερις μας με το αυτόματο σύστημα) κοντά στη Σημαία.

Μετά από λίγο κινηθήκαμε να επιστρέψουμε στο ταχύπλοο, καθώς ξεπαγιάσαμε από το τσουχτερό κρύο και τον νοτιά. Ενώ είχαμε απομακρυνθεί αρκετά από τη Σημαία, «λες και κάτι με τράβηξε» γύρισα να τη δω λίγο και με έκπληξή μου «πω – πω, τι κάναμε…» και τότε και οι τρεις τους γύρισαν προς το μέρος μου και με ρώτησαν τι εννοώ. Τους έδειξα τι εννοούσα και όλοι τους είπαν «ευτυχώς που το είδες, θα γινόμασταν ρεζίλι…».

Αμέσως επιστρέψαμε στη Σημαία και ο κ. Μιλάτος την έλυσε και την πρόσδεσε κανονικά στο κοντάρι – ιστό, δηλαδή με τον Σταυρό προς τα επάνω. Κατόπιν αυτών, ξαναβγάλαμε τις σωστές αναμνηστικές φωτογραφίες».

Οι δημοσιογράφοι της Χουριέτ

Δύο ημέρες μετά, στις 27 Ιανουαρίου 1996 δύο δημοσιογράφοι από την εφημερίδα Χουριέτ, μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μικρή Ίμια και υπέστειλαν την ελληνική σημαία υψώνοντας την τουρκική. Η όλη επιχείρηση βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ. Γιατί η εντυπωσιθηρία στο βωμό της τηλεθέασης είναι ίδιον της απανταχού δημοσιογραφίας του συρμού. Εστω και εάν για λίγα νούμερα τηλεθέασης διακυβεύεις εθνικά συμφέροντα...

Στη συνέχεια - ζηλώσας προφανώς την «δόξα» των Τούρκων δημοσιογράφων - ο ρεπόρτερ του ΑΝΤ1 Αργύρης Ντινόπουλος πήρε μια βάρκα, έναν παππά, μερικά πιτσιρίκια και το τηλεοπτικό συνεργείο και ανέβηκαν στα Ιμια. Τοποθέτησαν ξανά τις ελληνικές σημαίες και έψαλλαν τον εθνικό ύμνο κατόπιν των σκηνοθετικών οδηγιών Ντινόπουλου «Ζωηρά όχι κοιμισμένα μην μας πάρουν για ψόφιους» παρότρυνε τον ιερέα και στους Καλύμνιους που έπαιζαν τον ρόλο του ντεκόρ για τις τηλεοπτικές ανάγκες του δελτίου ειδήσεων.

Στα πρόθυρα του πολέμου

Η κρίση κλιμακώθηκε τις επόμενες μέρες. Την Κυριακή το πρωί στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού "Αντωνίου" κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική παραβαίνοντας την πολιτική εντολή που ήταν μόνο να υποσταλεί η τούρκικη σημαία. Το βράδυ Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μικρή Ίμια από το περιπολικό «Πυρπολητής» προκειμένου να φυλάξουν τη σημαία κατά τις νυχτερινές ώρες και να επιστρέψουν στο σκάφος τους πριν την ανατολή του ηλίου. Το μεσημέρι της Δευτέρας ο σχεδιασμός άλλαξε και αποφασίστηκε η συνεχής φύλαξή της σημαίας, οπότε οι βατραχάνθρωποι επέστρεψαν στη βραχονησίδα.

Τη Δευτέρα το απόγευμα στις 29 Ιανουαρίου, ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, στέλνει μήνυμα προς την Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Την Τρίτη στις 30 Ιανουαρίου, η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ δηλώνει κατηγορηματικά μέσα στην Τουρκική βουλή ότι την επόμενη μέρα η ελληνική σημαία και ο ελληνικός στρατός θα απομακρυνθούν από τα Ίμια.

Στις 31 Ιανουαρίου και ώρα 01:40 Τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια (Δυτική).

Στις 05:30 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την πληροφορία παρουσίας Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός, σκοτώθηκαν.

Σχετικά με τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις. Η επίσημη θέση του Πολεμικού Ναυτικού είναι ότι το ελικόπτερο κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου (Vertigo). Την θέση αυτή υποστήριξε πρόσφατα ο πρώην αρχηγός ΓΕΝ ναύαρχος Αντώνης Αντωνιάδης, αναφέροντας μάλιστα πως η τουρκική φρεγάτα Γιαβούζ προσφέρθηκε να βοηθήσει, αλλά πήρε άμεσα από τους πιλότους του ελικοπτέρου αρνητική απάντηση.

Εκτόνωση της κρίσης

Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο.

Ο διπλωμάτης Richard Holbrooke ενημερωμένος από τον Αμερικανό πρόεδρο, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες. Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου.

Οι 3 νεαροί που τοποθέτησαν ελληνική σημαία στον Ανθρωποφάγο

Την περασμένη Παρασκευή, τρεις νεαροί από τους Φούρνους Ικαρίας θέλησαν – κατά δήλωσή τους – να τιμήσουν τον σμηναγό Γιώργο Μπαλταδώρο που κατέπεσε με το Μιράζ στο Αιγαίο.

Πήραν ένα βαρκάκι, πήγαν σε βραχονησίδες κοντά στους Φούρνους και τοποθέτησαν όπως λένε 5 σημαίες ανάμεσά τους και στον Μικρό Ανθρωποφάγο. Εβγαλαν και τις σχετικές αναμνηστικές φωτογραφίες φορώντας τα μπλουζάκια ποδοσφαιρικής ομάδας και επέστρεψαν. Νιώθοντας προφανώς ότι έκαναν το καθήκον τους. Τοπική ιστοσελίδα της Σάμου το samostimes.gr ανήρτησε με διθυραμβικούς τόνους την είδηση η οποία πέρασε «στα ψιλά» από τα μεγάλα ΜΜΕ των Αθηνών.

Μέχρι που ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ υποστήριξε επισήμως ότι «στο Αιγαίο γίνονται περιστασιακά ενέργειες από τη γειτονική Ελλάδα για την κλιμάκωση των εντάσεων κι αυτές οι παραβιάσεις έχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστημα. Υπάρχουν βραχονησίδες που δεν είναι ξεκάθαρη η ιδιοκτησία τους. Βλέπουμε ότι γίνονται πρωτοβουλιές παρόμοιες με αυτές στους υφάλους Ίμια (Καρντάκ). Ήταν μια προσπάθεια να βάλουν μια ελληνική σημαία στη νησίδα Ανθρωποφάς, ανοιχτά του Ντιντίμ». Είπε ακόμη ότι η τουρκική ακτοφυλακή «έκανε την αναγκαία επέμβαση και κατέβασε από εκεί τη σημαία» διαμηνύοντας ότι «είμαστε έτοιμοι να απαντάμε σε κάθε ενέργεια, δεν υπαναχωρούμε από τα κυριαρχικά μας δικαιώματα». Λίγο αργότερα, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Κεμάλ Κιλιντσάρογλου υποστήριξε ότι την ελληνική σημαία την κατέβασαν «κομάντος» της γείτονος και όχι η Ακτοφυλακή. Στην ελληνική κυβέρνηση σήμανε συναγερμός. Το Πεντάγωνο διέψευδε την καταγραφή οποιασδήποτε δραστηριότητας στο νησί, τις τελευταίες ώρες. Η ακτοφυλακή έστειλε σκάφη να διαπιστώσουν τι συμβαίνει. Ο δήμαρχος Φούρνων πήρε σκάφος και έκανε αυτοψία λέγοντας ότι η σημαία παραμένει στη νησίδα.

Και δημοσιογράφος του samostimes.gr έσπευσε επίσης με σκάφος στη νησίδα Ανθρωποφάς να κάνει το δικό του ρεπορτάζ διαμαρτυρόμενος ότι δεν τον άφησαν να την προσεγγίσει. Για να επιβεβαιώσει το ρητό ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται. Οπως και οι φάρσες....

Με πληροφορίες από wikipedia-onalert-samostimes

Φωτογραφίες: AP, samostimes, Eurokinissi