Αποσταθεροποίηση του κλίματος και εναλλαγή ακραίων φαινομένων με αποτέλεσμα την όλο και πιο συχνή μεταφορά σκόμης από την αφρικανική ήπειρο εκτιμά στα επόμενα χρόνια ο επίτιμος καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας, Χρήστος Ζερεφός.
Οι κλιματικές αλλαγές που είναι πλέον εμφανείς και στη Μεσόγειο, σύμφωνα με τους επιστήμονες επηρεάζουν εκτός των άλλων και τη μεταφορά σκόνης από τη Σαχάρα. Οπως επισημαίνει ο κ. Ζερεφός, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «υπάρχουν ενδείξεις ότι θα αυξηθεί η συχνότητα μεταφοράς της σκόνης.
Μέχρι τώρα δεν έχουμε σαφείς ενδείξεις ότι έχει αυξηθεί ήδη η μεταφορά. Πάντως, επειδή τα ακραία φαινόμενα αυξάνουν παγκοσμίως νομίζω ότι πρέπει να αναμένουμε πως και η μεταφορά της σκόνης θα αυξηθεί και αυτή σε συχνότητα», τονίζει ο κ. Ζερεφός και προσθέτει ότι μέχρι το καλοκαίρι αλλά και πέραν αυτού πιθανότατα θα βρεθούμε αρκετές φορές αντιμέτωποι με σύννεφα σκόνης.
«Τη σκόνη είναι πιθανό να την δούμε πολλές φορές και μέχρι το καλοκαίρι και ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι. Εμείς έχουμε σκόνη και τον Ιούλιο, μάλιστα μετρήσαμε τη σκόνη σε ένα πείραμα που κάναμε παλιότερα με τον αείμνηστο ζωγράφο Παναγιώτη Τέτση και είδαμε πόσο αλλάζουν τα χρώματα στη δύση του ήλιου συνεπεία της μεταφοράς αυτής της σκόνης», λέει ο κ. Ζερεφός στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Ομιχλώδες τοπίο» στο Ηράκλειο Κρήτης μετά την... επέλαση της αφρικανικής σκόνης την περασμένη εβδομάδα/Φωτογραφία: Eurokinissi
Πάντως, το φαινόμενο μεταφοράς σκόνης από τη Σαχάρα δεν είναι καινούργιο. Ο κ. Ζερεφός εξηγεί: «Υπάρχουν περίοδοι την άνοιξη που κρατούν 50 μέρες και ονομάζονται χαμσίνια, περίοδοι κατά τις οποίες φυσά άνεμος έντονος που σηκώνει σκόνη.
Ως αποτέλεσμα η σκόνη αυτή σκονίζει όλη την Αίγυπτο. Ένα μέρος της σκόνης αυτής πηγαίνει μέχρι τα σύννεφα με τους δυνατούς ανέμους και στη συνέχεια τα σύννεφα μεταφέρουν τη σκόνη προς την Ευρώπη, κυρίως μέσα από την Ελλάδα και μπορεί να φτάσει μέχρι την Αγγλία. Εκεί αν οι μετεωρολογικές συνθήκες είναι κατάλληλες βρέχει κόκκινη βροχή την οποία στον Μεσαίωνα ονόμαζαν "αιματοβροχή" και την θεωρούσαν κακό οιωνό».
Εκτός από τις ενοχλητικές εμφανίσεις της στην καθημερινότητα των πολιτών, η αφρικανική σκόνη προκαλεί ανησυχία και σχετικά με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο κ. Ζερεφός πάντως είναι καθησυχαστικός ως προς αυτό.
Η Αθήνα καλυμμένη από το σύννεφο σκόνης/Φωτογραφία: Eurokinissi
«Το τι μεταφέρει αυτή η σκόνη εξαρτάται από πού προέρχεται. Τις περισσότερες φορές έρχεται από τη Σαχάρα και είναι ουσιαστικά ακίνδυνη γιατί είναι απλή άμμος, αλλά αν έρχεται από περιοχή με μόλυνση ή αν περάσει το σύννεφο πάνω από περιοχή που είναι βιομηχανική και πολύ βεβαρημένη μπορεί να μεταφερθεί κι ένα μέρος από την ρύπανση του αέρα, από τα αιωρούμενα σωματίδια δηλαδή που είναι μολυσμένα».
Τέτοιες περιοχές είναι το Κάιρο, αλλά και άλλες μεγάλες πόλεις της Αιγύπτου. «Αλλά οι αναλύσεις που έχουν γίνει πολλές φορές δείχνουν ότι στη σκόνη που μένει μετά τη βροχή όταν εξατμιστεί το νερό, τα επίπεδα επικίνδυνων ουσιών που έχουν κατακαθίσει στο έδαφος, για παράδειγμα κάποια βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος και άλλα είναι πολύ χαμηλά, πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα που έχει θέσει ως όριο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ζερεφός.
Και εξηγεί ότι «αυτό είναι λογικό γιατί ο βασικός μεταφορέας είναι η ίδια η σκόνη που αποτελείται από οξείδιο του πυριτίου και οξείδιο του σιδήρου, δεν είναι δηλαδή ουσίες βλαπτικές όσο είναι τα βαρέα μέταλλα. Έρχονται λοιπόν αραιωμένες οι ό,ποιες ανεπιθύμητες ουσίες σε βαθμό που δεν πρέπει να ανησυχεί κανέναν».